هدف‌گذاری 25 میلیارد دلاری تجارت با هند

عکس: آکو سالمی

پرداخت ۴۵ درصد پول نفت ایران به روپیه

انتقاد نهاوندیان از گره بانکی در مبادلات ایران و هند نفیسه آفرین زاد - هیاتی ۱۱۰ نفره از تجار هندی متشکل از ۷۰ فعال اقتصادی و ۴۰ صادرکننده و نمایندگانی از تجار ایرانی به عنوان دو کشوری که از دیرباز با یکدیگر مبادلات تجاری داشته اند، روز گذشته گردهم آمدند تا از برنامه دو کشور برای رسیدن میزان مبادلات تجاری به ۲۵ میلیارد دلار خبر دهند. همچنین قرار است ۴۵ درصد از منابع فروش نفت ایران با ارز روپیه، پرداخت و از سوی دیگر، بخشی از مشکلات تجار ایرانی در گشایش ال‌سی در تعامل با یک بانک معتبر هندی برطرف شود.

به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد»، میزان مبادلات تجاری ایران و هند در حال حاضر ۱۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود که در این میان ۱۰ درصد ازنیاز نفتی هند از سوی ایران تامین می‌شود. کشور هند سالانه ۹ میلیارد دلار نفت و دو میلیارد دلار کالا از ایران، وارد و ۷/۲ میلیارد دلار کالا به ایران، صادر می‌کند که این امر، موازنه تجاری دو کشور را به نفع ایران رقم زده است.علاوه بر واردات نفت، هند علاقه‌مند به توسعه روابط تجاری با ایران در حوزه صادرات محصولات کشاورزی، دارویی و خدمات بیمارستانی با کیفیت و ارزان به ایران است. همچنین در حوزه عمرانی نیز برنامه‌هایی در دست اجرا است و هندوستان قصد دارد در عملیات نوسازی بندر چابهار ایران و احداث خط آهن راهبردی که دسترسی مستقیم این کشور به افغانستان و کشورهای نفت خیز آسیای میانه را ممکن می‌سازد، با تهران مشارکت کند. مجموع مبادلات هند با جهان اکنون به ۴۵۰ میلیارد دلار می‌رسد که از این میزان، ۳۰۰ میلیارد دلار مربوط به صادرات هند و مابقی به واردات این کشور اختصاص دارد. همچنین تولید ناخالص داخلی هند با توجه به جمعیت ۲/۱ میلیارد نفری این کشور، ۲ تریلیون دلار برآورد شده است.در این بین البته به رغم اعلام آمادگی جدی هندی‌ها برای توسعه روابط تجاری با ایران، رییس اتاق ایران معتقد است که سرفصل توسعه روابط تجاری ایران و هند، حل مشکلات بانکی و برطرف کردن موانع گشایش ال‌سی میان دو کشور است؛ زیرا تا زمانی که تعاملات بانکی برقرار نباشد، عملا مبادلات تجاری محقق نخواهد شد.این انتقاد محمد نهاوندیان از آنجا مطرح شد که فعالان اقتصادی در حوزه تجارت ایران و هند تاکید می‌کنند که هندی‌ها از یک سو، وعده همکاری با تجار ایرانی و برطرف کردن موانع گشایش ال‌سی را می‌دهند و از سوی دیگر، بر توافقات خود با دستورالعمل تحریمی ایران مبنی بر عدم گشایش ال‌سی برای تجار ایرانی متعهد هستند.بر این اساس، رییس اتاق ایران در دیدار خود با هیات تجاری هندی که در محل این اتاق گردهم آمده بودند، تاکید کرد که حل مشکلات بانکی میان دو کشور باید در دستور کار هندی‌ها قرار گیرد تا ظرفیت قابل توجه تجاری ایران و هند بالفعل شود.

ضرورت تامین امنیت مبادلات انرژی

به اعتقاد نهاوندیان، هند توانسته در سال‌های اخیر با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی درست و با رویکرد تکیه بر اقتصاد بخش خصوصی و نیز انتخاب مدل صحیح پیشرفت اقتصادی، نرخ رشد قابل قبولی را برای اقتصاد خود رقم بزند و از این رو، ایران در حال طراحی مرحله جدیدی از همکاری‌های توسعه یافته با هند به ویژه در بخش انرژی است، اما هندی‌ها باید توجه داشته باشند که ایران به دغدغه امنیت انرژی بسیار اهمیت می‌دهد و ضروری است که هند برای تامین پایدار نیازهای انرژی، سیاستی درست و نگاهی هوشمندانه اتخاذ کند.

تاکید بر شکل‌گیری خدمات تجاری پایدار

رییس اتاق ایران ادامه داد: در سایر حوزه‌های تجاری نیز رعایت این نکته ضروری است که تامین منافع متقابل تجار باید به طور دقیق و ماندگار مورد توجه قرار گیرد؛ به این معنی که خدمات تجاری اعم از خدمات بانکی، بیمه‌ای و حمل‌و‌نقل باید از اعتبار و پایداری کافی برخوردار باشد.نهاوندیان همچنین با یادآوری اینکه مناسبات تجاری خارجی ایران در طول ۲۰ سال گذشته همواره رو به افزایش بوده است، فرصت گسترش همکاری‌های تجاری ایران و هند را غنیمت شمرد و بر گسترش مداوم و پایدار همکاری‌ها میان بخش خصوصی دو کشور تاکید کرد.او همچنین خواستار فعال شدن شورای بازرگانان ایران و هند شد و خاطرنشان کرد که اتاق‌های بازرگانی سراسر ایران آمادگی لازم برای برقراری روابط تجاری مناسب با تجار هندی را دارند.

حجم مبادلات تجاری قابل قبول نیست

اما این هیات تجاری هند در محل اتاق تهران، با گروهی از فعالان اقتصادی پایتخت هم دیداری داشتند که محمد مهدی راسخ، دبیر کل اتاق بازرگانی تهران در این گردهمایی، با بیان اینکه حجم روابط اقتصادی بین دو کشور به هیچ‌وجه برای طرفین قابل قبول نیست، اظهار کرد: وقتی به توانمندی‌های دو کشور و حجم تجاری دو کشور نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که پتانسیل اقتصادی دو کشور بیش از این‌ها است.راسخ خاطرنشان کرد: توانمندی‌های زیادی درکشور هند از جمله صنایع غذایی، فلزات، قطعات خودرو و خودرو وجود دارد که ما در ایران به آنها نیاز داریم. درمقابل توانمندی‌های زیادی هم در ایران از جمله انواع پلاستیک و پلیمر وجود دارد که کشور هند به آن نیازمند است؛ از این رو ‌امروز به دنبال راه جدیدی برای توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور هستیم که اتاق بازرگانی تهران می‌تواند زمینه این گسترش روابط را فراهم کند.

تراز تجاری ایران و هند به نفع ایران است

در ادامه، سریو استاوا، سفیر هند در ایران نیز بیان کرد: کشور هند تنها صادرکننده به ایران نیست، بلکه نفت و مشتقات نفتی را از ایران وارد می‌کند؛ از این رو، هم اکنون تراز تجاری ایران وهند به نفع ایران است. وی ادامه داد: بر این اساس ما باید تلاش کنیم برخی کالاها را به ایران صادر کنیم که مورد توافق طرفین هم قرار گرفته است، البته طی سال‌های گذشته نیز، ما تنها سرویس و خدمات به ایران صادر نکردیم، بلکه تکنولوژی‌های خود را هم به ایران صادر کردیم. استاوا به حضور ۸ هزار دانشجوی ایرانی در هند نیز اشاره کرد و گفت: سالانه حدود ۴۰ هزار ویزا برای ایرانیانی که می‌خواهند از هند دیدار کنند، صادر می‌شود.

جایگزینی روپیه با دلار

از سوی دیگر، مدیرکل غرب آسیا وزارت امور خارجه ایران نیز در این گردهمایی با بیان اینکه قرن ۲۱، قرن آسیا است، گفت: طبق توافقات صورت گرفته میان دولت‌های دو کشور، مبادلات تجاری میان ایران و هند از این پس با روپیه انجام می‌شود که با این تصمیم و جایگزینی روپیه به جای دلار آمریکا، بسیاری از واسطه‌ها میان تجارت ایران و هند حذف می‌شوند. سبحانی همچنین خاطرنشان کرد که در حال حاضر رشد اقتصادی هند، ۸ درصد است که دولتمردان و فعالان اقتصادی هند برای ثبات این نرخ رشد اقتصادی، به بازار ایران نیاز دارند، زیرا ایران به عنوان‌هاب منطقه‌ای، می‌تواند موقعیتی استرتژیک برای هند باشد. سبحانی در عین حال تصریح کرد که مشکلات بانکی پیش آمده میان دو طرف باید هرچه زودتر برطرف شود، زیرا اراده سیاسی رهبران ایران و هند، ارتقای سطح مبادلات تجاری دو طرف است.در ادامه این گردهمایی، آرویند مهتا، دبیر کل وزارت تجارت هند هم میزان کل واردات کشور هند را سالانه ۴۵۰ میلیارد دلار و میزان صادرات این کشور را سالانه ۳۰۰ میلیارد دلار ذکر کرد و افزود: هند سالانه ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار با ایران مبادله تجاری دارد. مهتا افزود: تجارت ایران و هند می‌تواند ظرف چهار سال آینده به ۲۵ میلیارد دلار افزایش یابد.

پرداخت ۴۵ درصد از پول نفت به روپیه

در ادامه، رییس فدراسیون صادرات هند نیز گفت: فدراسیون صادرات هند بیش از ۱۵ هزار عضو دارد که رسالت این فدراسیون ارتقا تجارت هند با کشورهای مورد اعتماد در جهان است. به گفته رفیق احمد، با وجود اعمال تحریم‌های غرب علیه ایران، هندوستان همچنان ایران را به عنوان شریک تجاری قابل اعتماد خود می‌داند و از این رو، دو کشور موافقت کردند که پول ۴۵ درصد صادرات نفت ایران به هند به صورت روپیه به ایران پرداخت شود و دو بانک پارسیان ایران و UCO بانک هند نیز توافق کردند در این زمینه همکاری داشته باشند.

مشارکت بانکی هندی‌ها با ایرانی‌ها

در ادامه این همایش، نماینده بانک UCO هند نیز با بیان اینکه این بانک که جزو ۵۰۰ بانک معتبر جهانی است، در حال حاضر ۲۴ هزار کارمند دارد و ۲۵۰۰ شعبه در سرتاسر هندوستان دایر کرده است، گفت: این بانک تجاری، در کشورهای هنگ کنگ و سنگاپور شعبه دارد و حجم تجاری این بانک هم اکنون، ۳۰۰ میلیارد دلار است. به گفته وی، فعالان اقتصادی ایرانی می‌توانند در خصوص گشایش ال‌سی مذاکراتی با این بانک داشته باشند.نماینده بانک مرکزی کشور هند نیز در ارتباط با تاسیس شعبه‌ای از بانک پارسیان در ایالت بمبئی هند، اعلام کرد که این موضوع در دستور کار بانک مرکزی هند قرار می‌گیرد.بر اساس این گزارش، زمینه‌های کاری هیأت تجاری هند با فعالان اقتصادی ایرانی، شامل مواد شیمیایی، نفت، گاز، پتروشیمی، مواد معدنی، سنگ‌آهن، محصولات الکتریکی و الکترونیک، ماشین‌آلات، قطعات یدکی، محصولات غذایی، کشاورزی، برنج، سویا، چای، مواد دارویی، ماشین‌آلات تولید دارو، کنف، فولاد، لاستیک، ریخته‌گری، روغن نخل، لوازم آرایشی و بهداشتی، عایق‌های صنعتی، البسه و پوشاک، انتشارات و ... است.