افزایش تنش‌های تجاری آمریکا و چین
عدم‌پایبندی آمریکا به تجارت آزاد
وزارت بازرگانی چین اخیرا برای اولین‌بار گزارشی در مورد پایبندی ایالات‌متحده به سازمان تجارت‌جهانی منتشر کرد. این گزارش عملکرد ایالات‌متحده را در زمینه پیروی از قوانین سازمان تجارت‌جهانی بررسی کرده و نسبت به اقدامات سیاستی ایالات‌متحده که قوانین تجاری چندجانبه را تضعیف می‌کند هشدار داده‌است. در این گزارش تحریم‌های یکجانبه، استانداردهای دوگانه در سیاست‌های صنعتی و اختلال در زنجیره‌های صنعتی و عرضه جهانی به‌عنوان مصادیق اقدامات منفی آمریکا برشمرده شده‌است. از منظر گزارش، اقدامات نگران‌کننده آمریکا، ۱۱ حوزه از جمله موانع تعرفه‌ای و غیر‌تعرفه‌ای، یارانه‌های صنعتی، یارانه‌های کشاورزی، راه‌حل‌های تجاری، استانداردها و مقررات فنی، تجارت خدمات و حقوق مالکیت معنوی را شامل می‌شود.
از منظر گزارش، ایالات‌متحده نه‌تنها به‌طور انتخابی احکام سازمان تجارت‌جهانی را اجرا کرده‌است، بلکه انتصاب اعضای جدید هیات استیناف را نیز ناممکن کرده‌است، اقدامی که منجر به «فلج‌شدن» مرجع استیناف شد. وزارت بازرگانی چین استدلال می‌کند که ایالات‌متحده سابقه طولانی در انجام اقدامات یکجانبه علیه سایر اعضای تحت‌پوشش به‌اصطلاح «امنیت ملی»، «حقوق‌بشر» و «انتقال اجباری فناوری» دارد و همچنین دیگران را مجبور به تبعیت از سیاست‌های دیپلماتیک و غیرقانونی خود کرده‌است. علاوه‌بر این، ایالات‌متحده سیاست‌های یارانه‌ای انحصاری و تبعیض‌آمیز را اجرا کرده و توسعه صنعتی سایر کشورها را از طریق ابزارهایی مانند کنترل صادرات مختل کرده‌است. وزارت بازرگانی چین معتقد است که سیاست‌های تجاری آمریکا به آشفتگی و تکه‌تکه‌شدن زنجیره‌های صنعتی و عرضه دامن زده‌است. آمریکا تلاش‌کرده از اقدامات تعرفه‌ای یکجانبه برای طراحی مجدد زنجیره‌های صنعتی و تجاری با محوریت خود استفاده کند و سیاست را به‌طور گسترده وارد فرآیندهای زنجیره‌های ارزش کند.
گزارش تاکید دارد که آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان و بنیان‌گذار مهم و ذی‌نفع اصلی سیستم تجاری چندجانبه، باید با رعایت قوانین، احترام به تعهدات خود و حفظ اقتدار و اثربخشی سیستم تجاری چندجانبه، الگویی برای دیگران باشد. در نهایت وزارت بازرگانی چین تاکید کرده این کشور مانند همیشه ارتباط و همکاری نزدیک با همه طرف‌ها را حفظ خواهد کرد، به‌طور کامل و عمیق در اصلاح سازمان تجارت‌جهانی مشارکت خواهد کرد و برای ارتقای سیستم تجاری چندجانبه برای ایفای نقش بزرگتر در حکمرانی اقتصاد جهانی همکاری خواهد کرد.
آغاز تجارت با یوآن میان عراق و چین
اخیرا بانک عراقی «الجنوب» اعلام کرد که مبادلات بانکی خود با یوآن چین را آغاز کرده و در مورد شروع مبادلات بانکی یورویی خود به‌منظور تسهیل مبادلات تجاری، کاهش فشار ناشی از فرآیند خروج دلار از بازار و رفع انحصار از فرآیندهای بانکی با دلار، ابراز آمادگی کرد. این بانک اخیرا با افزایش سرمایه خود به بیش از دوبرابر، یعنی ۵۱۰میلیارد دینار، از بالاترین میزان سرمایه درمیان بانک‌های خصوصی عراق برخوردار است و دارایی‌های نقدی آن نیز به یک‌تریلیون و ۴۶۱میلیارد دینار می‌رسد. شایان‌توجه است که این بانک از ابتدای سال‌جاری تا پایان ژوئن، ۱۱۲فقره اعتبار بانکی به مبلغ یک‌میلیارد و ۲۳۹میلیون دلار پرداخت کرده‌است.
روسیه و قطر با ارزهای ملی تجارت می‌کنند
با توجه به روابط اقتصادی روبه‌رشد میان روسیه و قطر، مقامات روسیه اخیرا پیشنهاد استفاده از ارزهای ملی در تسویه‌حساب‌های تجاری را با دوحه مطرح کرده‌اند، ایده‌ای که در حال مذاکره است. پروژه‌های مشترک میان روسیه و قطر، به ارزش بیش از ۱۶۰میلیارد روبل یا ۲/ ۷میلیارد ریال قطر (۹/ ۱میلیارد دلار) در حال انجام است. علاوه‌بر این، حجم تجارت روسیه و قطر در حال رشد بوده و در سه‌ماهه اول سال۲۰۲۳ به ۲۳/ ۱۹میلیون دلار رسیده است. از سوی دیگر، همکاری میان روسیه و قطر در زمینه حمل‌ونقل و لجستیک به‌ویژه در اجرای کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال- جنوب نیز در دستور کار دو کشور قرار دارد. روسیه در راستای ارتقای تجارت با کشورهای خلیج‌فارس مکانیزم‌های پرداخت جایگزین را پیگیری می‌کند؛ در واقع روسیه و شرکای تجاری آن درمیان کشورهای درحال‌توسعه، پس از اعمال تحریم‌ها علیه روسیه، تلاش‌های خود را در جهت کاهش استفاده از سیستم مالی غرب و جایگزینی دلار و یورو با ارزهای ملی برای تسویه‌حساب‌های تجاری افزایش داده‌اند.
