ابهام در جزئیات کتاب مقررات صادرات و واردات

دنیای اقتصاد: کتاب مقررات صادرات و واردات با اصلاحات جدید مصوب هیات وزیران ازسوی سازمان توسعه تجارت بعد از ۴ ماه از گذشت سال جدید، چاپ و منتشر شد. علی علی‌آبادی‌فراهانی در این باره گفته است: کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۱۳۹۶ حاوی اصلاحات نمانکلاتور سیستم هماهنگ شده سازمان جهانی گمرک است که به لحاظ تغییرات حاصله از جمله «فناوری» و «تجارت» هر پنج‌سال یکبار به‌روزرسانی می‌شود. آخرین نسخه به روز شده نمانکلاتور در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۱- ۱۳۹۰) اعمال شده و جدیدترین نسخه نیز از اول سال ۲۰۱۷ قابل اجرا است. وی با اشاره به اینکه سازمان جهانی گمرک، اصلاحات سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی را به‌صورت همزمان اعمال کرده، عنوان کرده است: با توجه به اینکه آمار بازرگانی خارجی برمبنای ردیف تعرفه‌های جدول طبقه‌بندی کالا تهیه می‌شود و ثبت سفارش کالا براساس کدهای تغییر یافته انجام خواهد شد، لزوم انجام اصلاحات مذکور در کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۱۳۹۶ از ضروریات بخش بازرگانی کشور است. این اصلاحات در آذرماه ۱۳۹۵ برای درج در کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۱۳۹۶ به تصویب هیات وزیران رسیده است.

مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات با اشاره به اصلاحات جدید مصوب ۲۱/ ۳/ ۱۳۹۶ هیات وزیران تصریح کرده است: تغییرات جدید شامل «ایجاد» یا «حذف» ردیف تعرفه‌ها و «اصلاح شرح کالا» و تغییر در «مندرجات ذیل یادداشت» فصول مختلف کتاب مقررات صادرات و واردات است که در چاپ آن لحاظ شده و همچنین، سایر تغییرات مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۹۵ درج نشده بود در کتاب سال جاری اعمال شده است. انتشار این خبر ازسوی سازمان توسعه تجارت در حالی صورت گرفت که هر سال همزمان با اعلام انتشار کتاب مقررات صادرات و واردات، نسخه الکترونیکی کتاب نیز در پرتال این سازمان قابل مشاهده بود. حال آنکه نه تنها جزئیاتی درخصوص ردیف تعرفه‌های جدید و سقف و کف آنها و اصلاحات انجام شده در کتاب مذکور اعلام نشده، بلکه نسخه الکترونیکی کتاب نیز در پرتال سازمان نیست. براساس اطلاعات سازمان توسعه تجارت در سال ۱۳۹۵،‌ در کتاب مقررات صادرات و واردات، ۱۲۴۲ ردیف تعرفه با حذف، ایجاد و اصلاح همراه بود که از اول فروردین سال ۹۵ اجرا شد. یکی از مهم‌ترین نقاط تمایز انتشار کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۹۵ نسبت به سال‌های گذشته در اختیار قرار دادن این کتاب پیش از آغاز سال به گمرک بود. اگرچه این کتاب در دو سال ابتدایی فعالیت دولت یازدهم اواسط فروردین ماه منتشر می‌شد، اما انتشار آن در دولت دهم با تاخیر چند ماهه صورت می‌گرفت. این در حالی است که در سال ۱۳۹۶ و در پایان عمر دولت یازدهم هم پس از گذشت بیش از ۴ ماه از سال، این کتاب منتشر شد. به هرحال انتشار به موقع این کتاب می‌تواند حاکی از توجه دولت به «تعرفه» به‌عنوان مهم‌ترین منبع درآمدزای دولت بعد از نفت و مالیات باشد. همچنین در سال ۱۳۹۵ تعداد طبقات تعرفه‌ای از ۱۰ طبقه به ۸ طبقه کاهش یافت که براساس آن حداقل تعرفه دریافتی معادل ۵ درصد و حداکثر تعرفه دریافتی نیز ۵۵درصد بود؛ تعرفه ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۶، ۳۲ و ۴۰ درصد نیز سایر طبقات تعرفه‌ای در سال ۹۵ بود. قرار بود ردیف تعرفه در سال ۱۳۹۶ هم به ۶ردیف کاهش یابد. اما آنچه ازسوی سازمان توسعه تجارت اعلام شده فاقد هرگونه توضیح جزئیات این موضوع است.