دنیای اقتصاد: موسسه مشاوره مدیریتی مک کینزی در مطلب اخیر خود در ماه ژوئن ۲۰۱۷ به موضوع چشم‌انداز صنعت دارو در اقتصادهای نوظهور پرداخته است. در این راستا، صنعت دارو به‌عنوان صنعتی جذاب در کشورهای نوظهور شناخته شده و پیش‌بینی می‌شود با توجه به پتانسیل بالای رشد این صنعت در کشورهای نوظهور، در سال‌های آتی شاهد درآمدزایی خوبی در این بخش باشیم. همچنین در این گزارش سه هدف استراتژیک برخی از بنگاه‌های موفق فراملیتی برای گسترش فعالیت شان در حوزه دارو نیز توضیح داده شده است. بر این اساس، رشد و توسعه دسترسی بیمار، خلق یک کانون نوآوری و تنوع بخشی به ریسک سه هدف مورد بحث در این گزارش است.

طی سال‌های گذشته بنگاه‌های بزرگ فراملیتی صنعت دارو در پی افزایش عدم قطعیت‌ها در آمریکا و اروپا، بهشتی را در بازارهای نوظهور یافتند. رشد سریع اقتصادی همراه شده با افزایش استطاعت مالی مصرف‌کنندگان در رابطه با پرداخت از جیب در اقتصادهای نوظهور، بنگاه‌های فراملیتی را در جهت توجه بیشتر به این بازار تحریک می‌کرد. به‌رغم چشم‌انداز مثبت، برخی از کشورهای نوظهور به علت افت قیمت کالاهای اساسی با کاهش رشد اقتصادی روبه‌رو شدند، برخی از آنها اقدام به بازنگری در نظام‌های سلامت کردند و بنگاه‌های محلی تبدیل به رقبای جدی در بازار دارو در این کشورها شدند. در همین راستا بنگاه‌های فراملیتی هم با چالش‌هایی نظیر استخدام نیروهای ماهر، انطباق و چیدمان سازمانی در این کشورها برخورد کردند. در مقابل، صنعت دارو در بازارهای توسعه‌یافته مانند آمریکا تقویت شدند. با وجود تغییر جهت‌گیری موقت برخی از بنگاه‌های بزرگ فراملیتی، موسسه مک‌کینزی بر این باور است که بازارهای نوظهور، پتانسیل برگشت به چشم‌انداز مثبت در بلند مدت را دارا هستند و انتظار می‌رود درآمد صنعت دارو در این بازارها البته بدون احتساب کشور چین، طی ۱۰ سال آینده دو برابر شود. این چشم‌انداز نشان دهنده جذاب بودن این بازار حتی بدون در نظر گرفتن کشور چین است.

براساس این گزارش که توسط معاونت اقتصادی اتاق بازرگانی تهران ترجمه شده، در سال ۲۰۱۰ درآمد صنعت دارو در اقتصادهای نوظهور حدود ۱۵۰ میلیارد دلار بود که سهم کشور چین از این درآمد با رقم ۴۰ میلیارد دلاری حدود ۲۷ درصد بوده است. بعد از گذشت ۵ سال درآمد صنعت دارویی کشور چین حدود ۳ برابر شد و به ۱۱۰ میلیارد دلار رسید؛ در حالی که درآمد داروسازی در مابقی اقتصادهای نوظهور حدود ۲/ ۱ برابر رشد کرد. انتظار می‌رفت درآمد صنعت دارویی اقتصادهای نوظهور در سال ۲۰۱۵به نزدیک ۲۹۵ میلیون دلار برسدکه ۵۰ میلیارد دلار از این درآمد محقق نشد.

با توجه به پتانسیل بالای رشد صنعت دارویی در کشورهای نوظهور پیش بینی می‌شود درآمد این گروه از فعالیت‌های صنعتی در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵ به ارقام ۳۴۰ و ۴۹۰ میلیارد دلار نائل شود و انتظار می‌رود درآمد داروسازی در کشور چین از مجموع درآمد مابقی اقتصادهای نوظهور پیشی بگیرد.

کسب برخی از فرصت‌ها در بازار محصولات دارویی در اقتصادهای نوظهور نیازمند دارا بودن تصویری شفاف از چشم‌انداز این بازار ضمن توجه به استراتژی آنها است. برخی از بنگاه‌های موفق فراملیتی با سه هدف استراتژیک، فعالیت خود را در این اقتصادها گسترش می‌دهند. نخستین هدف رشد و توسعه دسترسی بیماران است. بر این اساس، با توجه به تعدد وجود بیماری‌های تشخیص داده نشده و درمان نشده در کشورهای نوظهور، این بازارها همچنان از منظر بنگاه‌های صنعت‌دارویی، بازار جذابی محسوب می‌شوند که رشد درآمدها، افزایش سطح آگاهی‌های بیماران و توسعه دسترسی به خدمات سلامت نیز به تقویت این موضوع کمک کرده است.

هدف دوم خلق یک کانون نوآوری است. بنگاه‌های فراملیتی می‌توانند به تزریق متقابل ایده‌ها در بازارهای نوظهور و بالغ کمک کنند. در واقع بازارهای نوظهور می‌توانند بستر را برای آزمون مدل‌های فناوری‌ها و کسب‌وکار نوآورانه فراهم کنند. برخی از بازارها مانند چین نیز می‌توانند مسیر نوآوری در زمینه تومورشناسی، هپاتیت c و دیابت را تسهیل کنند.

تنوع بخشی به ریسک نیز هدف سوم دنبال شده توسط برخی از بنگاه‌های فراملیتی به منظور گسترش فعالیت هایشان در صنعت دارویی است. در همین راستا، بازارهای نوظهور می‌توانند به بنگاه‌ها در زمینه ایمن شدن در برابر ریسک‌های درآمدی از طریق تامین جریان درآمدی برای غلبه بر عملکرد ناامیدانه یا فت یکپارچگی در بازارهای توسعه یافته شده و در برابر ریسک‌های خطوط لوله از طریق تولید درآمد از محصولات بالغ دارای تقاضای با ثبات با هدف حمایت از توسعه محصولات نوآورانه جدید و همچنین ریسک اقتصادی و نوسانات ارزش پول از طریق توسعه ردپای کسب‌وکار خود در سایر بازارها، کمک کنند.

چشم‌انداز مثبت صنعت دارو