گروه بازرگانی: سیاست‌های جدید وزارت راه و شهرسازی مبنی بر نوسازی ناوگان هوایی با خرید هواپیماهای جدید از ایتالیا و فرانسه همراه بود. هرچند تاکنون شاهد حضور هواپیماهای نو در آسمان ایران نبودیم؛ اما رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در این خصوص گفته است که هیچ روحیه بازدارنده‌ای از سوی کشورهای اروپایی برای نهایی شدن قراردادها وجود ندارد. البته برخی از کارشناسان حمل‌ونقل درخصوص نبود زیرساخت‌های مناسب برای ورود هواپیماهای غول پیکر ابراز نگرانی می‌کنند.

اما توسعه حمل‌ونقل هوایی به جز خرید هواپیما ابعاد دیگری نیز دارد. حضور بخش خصوصی قوی در این زمینه یکی از مواردی است که مورد تاکید مسوولان ذی‌ربط است. از این رو شرایطی را برای فعالیت ایرلاین‌های خصوصی در نظر گرفته‌اند که چنانچه هر یک از ایرلاین‌ها شرایط لازم را نداشته باشد، نمی‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. حال آنکه ایرلاین‌های خصوصی اعتقاد دارند شرایط درنظر گرفته شده برای این شرکت‌ها، مناسب نیست و موجب می‌شود بخش خصوصی در این زمینه نتواند آن‌طور که باید فعال باشد. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه در مرحله نخست هواپیماهای خانواده ایرباس ۳۲۰ و ایرباس ۳۳۰ در سال ۲۰۱۶ وارد کشور می‌شوند، گفت: قرار است امسال ۵ تا ۸ فروند هواپیمای ایرباس به ایران تحویل داده شود. هیچ روحیه بازدارنده‌ای از سوی کشورهای اروپایی برای ممانعت از اجرا و نهایی شدن این پیش‌قرارداد مشاهده نمی‌کنیم.

آلن ویدالیس وزیر حمل‌ونقل فرانسه هفته گذشته طی سفری به ایران درباره آخرین وضعیت رفع موانع فروش هواپیماهای ایرباس به ایران گفت: در این زمینه مذاکرات طولانی بین دو طرف انجام شد و انعقاد قرارداد این پروژه در مراحل نهایی قرار دارد و تا چند هفته آینده نیز نهایی می‌شود. همچنین اظهار کرد که بیش از ۱۰ درصد تجهیزات ایرباس آمریکایی است بنابراین به مجوز آمریکا برای انعقاد قرارداد نهایی نیاز دارند که در این زمینه مذاکرات خود را آغاز کرده و به پیشرفت‌های زیادی دست یافته‌اند. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با بیان اینکه حدود ۴۰ شرکت هواپیمایی خارجی در حال انجام پرواز به فرودگاه‌های مختلف کشور هستند، توضیح داد که فرودگاه‌های ایران آماده پذیرش هواپیماهای غول‌پیکر هستند.

مقصود اسعدی‌سامانی درباره اینکه فرودگاه‌های ایران چقدر آماده پذیرش پروازهای شرکت‌های بین‌المللی هستند؟ اعلام کرد: فرودگاه‌های ایرانی که به‌عنوان فرودگاه‌های بین‌المللی شناخته می‌شوند، خدماتی را در سطح استانداردهای بین‌المللی ارائه می‌دهند؛ ولی قطعا هر چقدر فرودگاه‌های ایران توسعه یابند و بتوانند خدمت‌رسانی بهتری داشته باشند و امکانات نشست و برخاست هواپیماهای غول‌پیکر خارجی را برای ایرلاین‌های غیر‌ایرانی فراهم کنند، عاملی برای جذب تردد بیشتر مسافران کشورهای دیگر خواهد بود و در نتیجه، افزایش درآمد کشور در سرجمع فعالیت صنعت هوایی رخ خواهد داد.

وی در ادامه درباره ‌پیش‌بینی خود از آینده ورود ایرلاین‌های خارجی به آسمان ایران گفت: هم‌اکنون حدود ۴۰ شرکت هواپیمایی خارجی در حال انجام پرواز به فرودگاه‌های مختلف کشور هستند و این آمادگی در ایران وجود دارد که هر ایرلاین خارجی که تمایل داشته باشد در ایران فعالیت کند، براساس موافقت‌نامه‌هایی که بین سازمان‌های هواپیمایی منعقد خواهد شد، کشورهای خارجی می‌توانند پروازهای دو‌جانبه را با ایران برقرار کنند. یعنی هواپیماهایشان در فرودگاه‌های ایران بنشینند و پذیرای هواپیماهای خارجی در آسمان خود باشند. طبق اصلاحیه دستورالعمل تاسیس شرکت‌های هواپیمایی مصوبه سازمان هواپیمایی، موضوع ۲۵ درصد سرمایه‌گذاری که باید به‌صورت سپرده از سوی سرمایه‌گذاران به‌عنوان ضمانت در اختیار سازمان قرار می‌گرفت، از شرایط تاسیس ایرلاین‌ها حذف شد.

اسعدی سامانی در این‌باره اظهارکرد:‌ تعیین رقم کفایت سرمایه از سوی سازمان هواپیمای کشوری برای ایرلاین‌‌ها چندان کارشناسی‌شده نیست. در واقع این به نوعی خارج کردن بخش خصوصی از صنعت محسوب می‌شود. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی‌ قوانین و مقررات سازمان هواپیمایی برای تاسیس ایرلاین و ورود سرمایه‌گذاران به این حوزه را سخت‌گیرانه دانست و گفت: ‌دستورالعمل تاسیس ایرلاین و دستورالعمل‌های عملیاتی شدن شرکت‌های هواپیمایی، مصوب سازمان هواپیمایی برای احراز توانایی مالی متقاضیان ورود به این حوزه، محدودیت‌هایی را ایجاد کرده که از ورود سرمایه به این صنعت جلوگیری می‌کند. وی با اشاره به اینکه موضوع الزام وجود پنج فروند هواپیما و کفایت مالی در این باره مطرح است، بیان کرد: نکته قابل توجه این است که باید این شرایط تسهیل شده تا سرمایه‌های کوچک‌تر نیز بتوانند وارد این حرفه و فضای کسب‌وکار شوند تا فضا محدود نشود.

وی افزود: با توجه به اینکه در حال حاضر ۹۰ درصد پروازهای کشور در ۱۵ فرودگاه انجام می‌‌شود و ۱۰ درصد دیگر پروازها در ۳۹ فرودگاه دیگر انجام می‌شود لازم است زمینه ورود سرمایه‌گذاران جدید و هواپیماهای کوچک با ظرفیت کمتر فراهم شود تا اتصال فرودگاه‌های کوچک به یکدیگر صورت گیرد. اسعدی سامانی به محدودیت‌ سنی هواپیماها در آیین‌نامه دستور‌العمل تاسیس ایرلاین‌ها اشاره کرد و گفت: طبق دستور وزیر راه و شهرسازی متقاضیان برای تاسیس‌ ایرلاین باید از هواپیماهای زیر ۱۵ سال استفاده کنند که البته استثناهایی وجود دارد که سقف این محدودیت سنی به ۲۰ سال برسد؛ میزان ساعت پرواز هواپیما،‌ نوع و تیپ آن و توانمندی‌ هواپیما می‌تواند سقف این محدودیت سنی را تا ۲۰ سال افزایش دهد.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با تاکید بر اینکه برای افزایش حضور بخش خصوصی، باید مقررات سرمایه‌گذاری در‌ صنعت تسهیل شود، بیان کرد:‌ در مقررات اولیه مذکور‌ برای اخذ فول AOC باید ۱۶۴ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شود، ۲۵ درصد سرمایه‌گذاری باید به‌صورت سپرده از سوی سرمایه‌گذاران به‌عنوان ضمانت در اختیار سازمان قرار بگیرد‌ این در حالی است که باید ۲۵ درصد سپرده شده و ضمانت آن به سازمان ارائه شود، اما هیچ سرمایه‌گذاری حاضر نبود این مبلغ را در بانک بلوکه کند تا بخواهد کسب‌وکاری داشته باشد.به تازگی و پس از‌ تعطیلات نوروزی، تغییری کوچک در این قانون ایجاد شد. سپرده‌هایی که به‌عنوان ضمانت اخذ می‌شد، از دستور کار خارج ‌و دستورالعمل مربوطه در این موضوع اصلاح شد. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی تاکید کرد: قطعا ‌‌اگر مقررات سختگیرانه سازمان هواپیمایی مانع نشود، بخش خصوصی می‌تواند بدون استفاده از اعتبارات دولتی و بدون تکیه بر دولت در این صنعت سرمایه‌گذاری کند.