رقابت 8 کشور در الحاق به WTO

گروه اقتصاد بین‌الملل: دبیرخانه سازمان تجارت جهانی گزارش جدیدی از فرآیند پیشرفت الحاق هشت کشور به WTO در سال ۲۰۱۶ را منتشر کرده. بوسنی و هرزگوین، باهاماس، بلاروس، جمهوری آذربایجان، ایران، لبنان، سودان و سومالی کشورهایی هستند که وضعیت الحاقشان در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. کارشناسان معتقدند که بین این ۸ کشور، وضعیت الحاق ایران عقب‌تر از اکثر کشورها قرار دارد و به‌نظر می‌رسد بوسنی و هرزگوین اولین کشوری باشد که به عضویت WTO می‌رسد. البته به گفته کارشناسان در صورتی که موانع سیاسی ایران در الحاق به WTO حل شود، ایران می‌تواند در حداقل ۵ سال دیگر عضو این سازمان شود. براساس گزارش دبیرخانه سازمان تجارت جهانی، قزاقستان در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵ صد و شصت و دومین عضو سازمان تجارت جهانی نام گرفت. همچنین در دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی که در دسامبر ۲۰۱۵ در نایروبی برگزار شد، اقدام رسمی در مورد بسته الحاق لیبریا و افغانستان صورت گرفت. این دو کشور فرآیند تصویب داخلی الحاق به سازمان تجارت جهانی را آغاز کرده‌اند. این دو کشور ۳۰ روز پس از ارائه این تصویب‌نامه به دبیرکل سازمان تجارت جهانی به عضویت این سازمان درمی‌آیند. در سال ۲۰۱۶ دبیرخانه سازمان تجارت جهانی از الحاق کشورها به این سازمان در جهت مشارکت در رشد اقتصادی جهان (از طریق بهبود دسترسی به بازار)، تقویت قوانین و فراهم کردن دستیابی دولت‌ها به ابزار سیاست داخلی، اصلاحات نهادی و ساختاری و ایجاد همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی استفاده خواهد کرد.

بوسنی و هرزگوین

سازمان تجارت جهانی(WTO) روند پیشرفت بوسنی و هرزگوین برای الحاق به این سازمان را بررسی و گزارشی از آن ارائه کرده است. این گزارش شامل اقداماتی است که دولت بوسنی انجام داده و گام‌هایی که باید در آینده بردارد. در این گزارش آمده است دولت بوسنی در سی و هفتمین نشست شورای وزیران که در تاریخ ۳۰ دسامبر ۲۰۱۵ برگزار شد، تصمیم گرفت طی چند ماه آینده فرآیند الحاق به سازمان تجارت جهانی را به پایان برساند. سارایوو (پایتخت بوسنی و هرزگوین) متعهد شده است فرآیند الحاق را از سر بگیرد و به سرعت آن را به نتیجه برساند. این تصمیم دستورالعمل، مجوز و انگیزه‌ لازم برای فعال کردن مجدد فرآیند الحاق را فراهم کرده است و دولت بوسنی به‌دنبال به نتیجه رساندن این فرآیند است. روبرتو آزودو، دبیرکل سازمان تجارت جهانی، از این تصمیم بوسنی استقبال کرد و گفت: مادامی که در سارایوو تصمیمات اساسی مطابق با تعهدات بالای سیاسی گرفته می‌شود، سازمان تجارت جهانی آماده است به بوسنی در به نتیجه رساندن فرآیند الحاق کمک کند. گروهی از دبیرخانه سازمان تجارت جهانی وضعیت فعلی مفاد پیش‌نویس بسته الحاق بوسنی را بازبینی می‌کند. ارزیابی این گروه این است که به‌رغم برخی سوالات اساسی درباره قوانین و مذاکرات دسترسی به بازار، این الحاق در مرحله پیشرفت قرار دارد. پیش‌نویس گزارش «گروه کاری» نیز به لحاظ فنی پیشرفت داشته است، اما همچنان پرسش‌های بسیاری در این گزارش وجود دارد که باید به آنها پاسخ داده شود. تا پیش از اواسط آوریل این پیش‌نویس نهایی خواهد شد و در اختیار اعضای گروه کاری قرار خواهد گرفت. رئیس گروه کاری به اعضای این گروه اطلاع داده است که «تیم مذاکره‌کننده درمورد تعرفه‌ها» باید در ماه مارس در ژنو حاضر شود و به مذاکرات دوجانبه درباره دسترسی به بازار خاتمه دهد. بر این اساس اعضای این تیم باید قبل از پایان ماه آوریل به نتیجه برسند. رئیس گروه کاری از همه اعضای این گروه خواسته است از دولت بوسنی و هرزگوین حمایت کنند و به سرعت و به‌طور موثر به مسائل دوجانبه باقی مانده خاتمه دهند. الحاق بوسنی به سازمان تجارت جهانی در حمایت جامعه بین‌المللی از این کشور برای رونق اقتصاد ملی، افزایش امنیت ملی و ایجاد ثبات بیشتر در منطقه جنوب شرق اروپا موثر خواهد بود.


باهاماس

در حاشیه دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی، مدیر الحاق این سازمان با هان هوپ استراچان، وزیر خدمات مالی باهاماس دیدار کرد. در این دیدار استراچان بر تعهد ناسائو (پایتخت باهاماس) بر عضویت در سازمان تجارت جهانی تاکید کرد. باهاماس برای الحاق به سازمان تجارت جهانی هماهنگی‌های داخلی خود را نهایی کرده است و بر به‌روزرسانی اسناد مذاکرات کار می‌کند. باهاماس برای به اتمام رساندن این کار نیازمند کمک دبیرخانه سازمان تجارت جهانی است. ناسائو مصمم است مذاکرات الحاق را هرچه زودتر پیش ببرد و به پایان برساند.


بلاروس

الکساندر گوریانوف، معاون وزیر امور خارجه بلاروس و مذاکره‌کننده ارشد این کشور برای الحاق به سازمان تجارت جهانی در ماه جاری میلادی به دبیرخانه این سازمان اطلاع داد که از سمت خود به عنوان مذاکره‌کننده ارشد کناره‌گیری می‌کند. این در شرایطی است که جانشین او هنوز مشخص نشده است. با وجود این اعضای گروه کاری ارتباط فنی خود را با مینسک (پایتخت بلاروس) حفظ می‌کنند. اقداماتی که بلاروس برای الحاق به سازمان تجارت جهانی باید انجام دهد عبارتند از به‌روز‌رسانی منابع مذاکره ازجمله منابع پیش‌نویس گزارش گروه کاری و تجدیدنظر در پیشنهادهای دسترسی به بازار، ارائه نقشه راه و ارائه فهرستی از اسامی تیم مذاکره‌کننده ازجمله انتصاب یک مذاکره‌کننده ارشد جدید.


جمهوری آذربایجان

والتر لوالتر، رئیس گروه کاری الحاق جمهوری آذربایجان 8 ژانویه 2016 از سمت خود کناره‌گیری کرد و بنابراین تا تاریخ 16 فوریه 2016 فرد دیگری باید به عنوان رئیس این گروه کاری منصوب شود.


ایران

در دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی نماینده جمهوری اسلامی ایران با رئیس دبیرخانه سازمان تجارت جهانی و همچنین امینه محمد، وزیر امور خارجه و تجارت بین‌المللی کنیا که ریاست دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی را برعهده داشت، دیدار کرد. در این دو دیدار، نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران درخواست کرد الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی دوباره فعال شود. نماینده ایران گفت تهران منابع مذاکره خود را به روزرسانی کرده است و درانتظار فعال شدن مجدد فرآیند الحاق به سازمان تجارت جهانی است. نماینده ایران تاکید کرد اولویت نخست تجاری و اقتصادی ایران ادغام مجدد با اقتصاد جهانی است.


لبنان

ژان پل تویلیر، رئیس گروه کاری الحاق لبنان به سازمان تجارت جهانی به همراه اعضای دبیرخانه این سازمان در ماه مارس 2016 از این کشور بازدید خواهد کرد. هدف از این بازدید این است که رئیس جدید این گروه کاری با مقامات لبنانی دیدار و شرایط را ارزیابی کند. در این بازدید همچنین درمورد چشم‌انداز آینده تبادل نظر خواهد شد.


سودان

در حاشیه دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی مدیر الحاق این سازمان با کمال علی، وزیر همکاری‌های بین‌المللی سودان، دیدار کرد. در این دیدار علی درمورد اقداماتی که سودان در جهت الحاق به سازمان تجارت جهانی انجام داده است، گفت یک کمیته بین وزارتی در مورد الحاق به سازمان تجارت جهانی ایجاد شده است که معاون رئیس‌جمهوری سودان ریاست آن را به عهده دارد. همچنین دبیرخانه ملی برای الحاق به سازمان تجارت جهانی از وزارت تجارت به وزارت همکاری‌های بین‌المللی منتقل شده و در ماه نوامبر یک مذاکره‌کننده ارشد تعیین شده و خارطوم اسناد ازسرگیری مذاکرات الحاق را به روزرسانی کرده است.


درخواست یک کشور جدید برای الحاق

سومالی برای الحاق به سازمان تجارت جهانی درخواست داده است. این درخواست در حاشیه دهمین اجلاس وزرای سازمان تجارت جهانی ارائه شد. به محض اینکه دبیرخانه سازمان تجارت جهانی وجود یک خط‌ مشی تکنیکی و مراکز مشخص و در دسترس برای تماس با موگادیشو (پایتخت سومالی) را تایید کند، درخواست این کشور برای بررسی در اختیار اعضای گروه کاری قرار خواهد گرفت.