فرآیند تعدیل نرخ ارز آغاز شد؟
ساز ناکوک دلار
معاملهگران بازار غیررسمی ارز در روز گذشته شاهد رشد دمای شاخصهای این بازار بودند. در هفتههای اخیر قیمت اسکناس دلار آزاد به عنوان شاخص ارزی کشور در کریدور 59 هزار تومانی نوسان میکرد. برخی از تحلیلگران عامل حضور دلار در این بازه قیمتی را دور شدن بازار از اخبار سیاسی و همچنین مقاومت نهاد بازارساز در برابر رشد نرخها در بازار میدانستند. اما هماکنون بهنظر میرسد تشدید کمسابقه آتش درگیریها میان حزبالله لبنان و رژیم صهیونیستی مجددا تاثیر خود بر بازار تهران را نشان میدهد. چندی پیش تحلیلگران نسبت به کاهش اثر اینگونه مناقشات بر معاملات ارزی ایران اظهار امیدواری کرده بودند.
البته میتوان گفت واکنش جدیتر بازار تهران منوط به رویکرد فضای حکمرانی کشور نسبت به این مناقشات است. درصورت تقابل مستقیم نیروهای نظامی کشور با رژیم صهیونیستی احتمال شروع روندهای افزایشی قابل توجه در معاملات ارزی وجود دارد. چرا که در این صورت با افزایش ریسکهای جنگی احتمال تحتالشعاع قرار گرفتن فروش نفت و بهطور کلی اقتصاد کشور وجود داشته و اینگونه احتمالات با هدف قرار دادن انتظارات تورمی جامعه زمینهساز رشد سطح تقاضا در بازار میشود.
در این میان به عقیده برخی از تحلیلگران احتمال مخابره سیگنالهای مثبت از نیویورک در روزهای آتی وجود دارد. مسعود پزشکیان، رئیسدولت چهاردهم در روزهای گذشته جهت شرکت در چهل و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده است. به عقیده تحلیلگران داخلی و خارجی رویکرد پزشکیان در گفتوگوهای حاشیه این سفر تاکنون بهگونهای بوده که از تمایل ایران نسبت به شروع مجدد مذاکرات با غرب حکایت میکند. درنتیجه درصورت انتشار خبر موثقی در این رابطه میتوان پیشبینی کرد نوعی انتظارات مثبت به بازار تزریق شده و درنتیجه از رشد شدید نرخ ارز جلوگیری شود.
صدور مجوز رشد نرخ ارز توسط تورم؟
برخی از کارشناسان اقتصادی تعدیل نرخ ارز در نیمهدوم سال را چندان دور از منطق نمیدانند. دلار آزاد در واپسین معاملات سال گذشته حوالی رقم 60 هزار و 200 تومان معامله میشد. این مساله در شرایطی بود که تقاضای آخر سال دلاری در بازار حضور داشت. اما با شروع بازار رسمی در سال جدید و پس از از بین رفتن سیگنالهای منفی فروردینماه نرخ ارز در کریدور 58تا62 هزار تومان و بهطور دقیقتر در بازه 59 تا 61 هزار تومان رنج شد. این یعنی نرخ دلار در نیمسال نخست سال جاری تقریبا رشدی را نسبت به نرخ پایانی سال گذشته تجربه نکرد. یکی از عوامل این ثبات نسبی بازار میتواند مقاومت بازارساز از طریق افزایش سطح عرضه باشد.
اما بررسیها در تابستان سال جاری حاکی از آن بود که در بسیاری از روزها تقاضای چشمگیری نیز وجود نداشت و بازار درنوعی رکود فرو رفته بود. این درحالی است که در بازه زمانی مورد اشاره با وجود کاهش سرعت، قطار تورم کشور متوقف نشده بود. محاسبات به عمل آمده توسط کارشناسان نشان میدهد در 6 ماه اخیر (از انتهای اسفند 1402 تا انتهای شهریور 1403) فضای اقتصاد کشور با حدود 15 درصد تورم همراه بوده که درمقابل نرخ ارز در این بازه رشدی را تجربه نکرده است. درنتیجه احتمال تعدیل نرخ ارز با نرخ تورم در 6 ماهه دوم سال وجود دارد. این در حالی است که در سالهای گذشته نیز عمده نوسانات بازار ارز در نیمه دوم سال صورت میگرفت.
یک روز سبز در بازار ارز
دیروز سهشنبه 3 مهر روند نرخ ارز در معاملات غیررسمی بازار تهران افزایشی بود. قیمت دلار آزاد که در معاملات روز دوشنبه در بازه 59 هزار و 500 تا 59 هزار و 650 تومان معامله میشد در بازار روز گذشته فعالیت خود را روی مرز 60 هزار تومان آغاز کرد. در ادامه بازار روز گذشته شیب نمودار قیمت دلار تندتر شد و تا ساعات پایانی رشد 500 تومانی دیگری را نیز تجربه کرد. در نهایت هر برگ از این اسکناس آمریکایی با حدود 850 تومان رشد نسبت به نرخ روز گذشته در رقم 60 هزار و 500 تومان بهفروش رسید. اسکناس یورو آزاد نیز روز گذشته حدود هزار تومان گران شد و در رقم 67 هزار و 200 تومان بهفروش رسید. روز گذشته رنگ تابلوهای بازار سکه طلا نیز سبز بود. قیمت هر قطعه سکه طلا طرح جدید در عصر روز گذشته با رشد یک میلیون و 305 هزار تومانی نسبت به نرخ پایانی روز دوشنبه در رقم 46 میلیون و 125 هزار تومان معامله شد. نیم و ربعسکه نیز بهترتیب با رشد نرخهای 700 و 650 هزار تومانی خود در ارقام 25 میلیون و 200 هزار تومان و 16 میلیون و 950 هزار تومان معامله شدند.