نهاد هماهنگکننده بانکهای مرکزی جهان:
بانکهای مرکزی به افزایش نرخ بهره ادامه دهند
کلودیو بوریو، رئیس واحد پولی و اقتصاد بانک تسویهحسابهای بینالمللی نیز معتقد است، خطر شکلگیری «روانشناسی تورمی» وجود دارد، اگرچه افزایش بیش از انتظار نرخ بهره در بریتانیا و نروژ در هفته گذشته نشان داد که بانکهای مرکزی برای مقابله با این مشکل تلاش میکنند. «روانشناسی تورمی» به شرایطی گفته میشود که قیمتها درحال افزایش است و مصرفکنندگان به دلیل نگرانی از بالارفتن قیمتها، پول خود را هزینه میکنند. چالشهای بانکهای مرکزی بر اساس استانداردهای پس از جنگجهانی دوم منحصربهفرد است؛ این اولینباری است که در بیشتر نقاط جهان، افزایش تورم همراه با آسیبپذیریهای مالی گسترده شدهاست.
بر اساس گزارش این بانک تسویهحسابهای بینالمللی، هرقدر دوران تورم بالا طولانیتر شود، اتخاذ سیاستهای انقباضی سختتر و طولانیتر تشدید میشود. این بانک همچنین هشدار میدهد که احتمال مشکلات بیشتر در بخش بانکی بسیار جدی است. به گفته بوریو، اگر نرخ بهره به سطح اواسط دهه۱۹۹۰ برسد، بار کلی خدمات بدهی برای اقتصادهای بزرگ، بالاترین میزان در تاریخ خواهد بود. این بانک سوئیسی، نشست سالانه خود را در روزهای اخیر برگزار کردهاست، در این نشست، مقامات ارشد بانکمرکزی در مورد آشفتگیهای چند ماه اخیر بحث و گفتوگو کردهاند، در ماههای مارس و آوریل، تعدادی از بانکهای منطقهای ایالاتمتحده مانند بانک سیلیکون نتوانستند بدهی خود را پرداخت کنند.
گزارش بانک تسویهحسابهای بینالمللی نشان میدهد که از نظر تاریخی، حدود ۱۵درصد از چرخههای افزایش نرخ بهره باعث ایجاد استرس شدید در سیستم بانکی میشود، اگرچه در صورت افزایش نرخهای بهره، افزایش تورم یا افزایش شدید قیمت مسکن، فراوانی آن بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد. اگر نسبت بدهی خصوصی به تولید ناخالص داخلی در یکچهارم بالای توزیع تاریخی در زمان اولین افزایش نرخ بهره باشد، این عدد حتی میتواند به ۴۰درصد هم برسد. همچنین بر اساس این گزارش، تخمین زده شدهاست که هزینه حمایت از جمعیت سالخورده در ۲۰ سالآینده در اقتصادهای پیشرفته و بازارهای نوظهور به ترتیب تقریبا تا ۴ و ۵درصد از تولید ناخالص داخلی رشد خواهد کرد. عدمصرفهجویی توسط دولتها، بدهیها را تا ۲۰۵۰ در اقتصادهای پیشرفته و بازارهای نوظهور به بالای ۲۰۰ و ۱۵۰درصد تولید ناخالص داخلی میرساند و در صورت کاهش نرخ رشد اقتصادی، این عدد میتواند حتی بیشتر هم شود.
بانک تسویهحسابهای بینالمللی معتقد است که استراتژی «فرود نرم» که بهمعنای کاهش ملایم در رشد اقتصادی به وسیله افزایش نرخ بهره و کاهش محرکهای اقتصادی است بهطوریکه از رکود جلوگیری شود، هنوز ممکن است. تحلیلگران بنک آو آمریکا محاسبه کردهاند که طی دو سالگذشته ۴۷۰ افزایش نرخ بهره در سطح جهان، در مقایسه با ۱۲۰۲ کاهش، از زمان سقوط مالی صورتگرفتهاست. فدرالرزرو ایالاتمتحده نرخهای خود را از نزدیک به صفر تا ۵درصد افزایش دادهاست؛ بانکمرکزی اروپا نیز نرخهای منطقه یورو را ۴درصد افزایش دادهاست و بسیاری از اقتصادهای جهان درحال توسعه هم به افزایش نرخهای بهره خود پرداختهاند. این سوال باقی میماند که چه اقدامات دیگری نیاز است؟ بهویژه با توجه به اینکه شرکتها از فرصت برای افزایش سود خود استفاده میکنند و کارگران خواستار دستمزدهای بالاتر برای جلوگیری از نابودی بیشتر استانداردهای زندگی خود هستند.