گزارش تورم دهکی در آذرماه۱۴۰۱ منتشر شد
تورم دارا و ندارها در فصل پاییز
روند صعودی تورم ماهانه داراها در فصل پاییز
مرکز آمار ایران گزارش تورم دهکی آذرماه۱۴۰۱ را منتشر کرد. براساس گزارش منتشرشده، در آخرین ماه فصل پاییز سال جاری، تورم ماهانه دهک اول به زیر یک‌درصد (۹/ ۰درصد) رسیده است. این در حالی است که تورم ماهانه دهک دهم که بالاترین درآمد را در میان دهک‌های جامعه به خود اختصاص داده، ۳/ ۳درصد اعلام شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سه ماه فصل پاییز سال جاری، روند تورم ماهانه دهک اول نزولی بوده است. به این ترتیب تورم ماهانه دهک اول در سه ماه متوالی مهر، آبان و آذر ۸/ ۲درصد، ۷/ ۱درصد و ۹/ ۰درصد اعلام شده است. این در حالی است که تورم دهک دهم در سه‌ماه فصل پاییز به ترتیب ۳درصد، ۵/ ۲درصد و ۳/ ۳درصد بوده است. بررسی روند تورم ماهانه دهک‌های هزینه‌ای نشان می‌دهد که در خرداد ماه و تیرماه سال جاری روند تورمی کاملا برعکس بوده و فشار تورمی بر دهک‌های کم‌درآمد بیشتر از دهک‌های پر درآمد بوده است.
سهم بیشتر سبد خانوارهای دهک اول را کالاهای خوراکی تشکیل می‌دهد. حذف ارز ترجیحی در فصل بهار، سبب شوک تورمی بر کالاهای خوراکی شد و افزایش قیمت در خوراکی‌ها باعث شد که خانوارهای کم‌درآمد تورم بیشتری را احساس کنند. اما در فصل پاییز، شوک افزایش قیمت خوراکی‌ها تعدیل شد و جایش را به شوک افزایش قیمت دلار داد. افزایش قیمت دلار بر کالاهای غیر خوراکی موثر است که سهم بیشتری را در سبد خانوارهای پردرآمد تشکیل می‌دهد.
تورم کالاهای خوراکی و غیرخوراکی در دهک‌ها
مرکز آمار ایران تورم ماهانه دهک‌های هزینه‌ای به تفکیک گروه‌های عمده خوراکی‌ها و غیرخوراکی‌ها را منتشر می‌کند. براساس گزارش منتشرشده، تورم ماهانه شاخص قیمت خوراکی‌ها در کل کشور صفر بوده است. به عبارت دیگر، میانگین قیمت خوراکی‌ها در دو ماه متوالی آبان و آذر تغییر قابل ملاحظه‌ای نداشته است. به همین ترتیب، در میان دهک‌های هزینه‌ای، تورم خوراکی‌ها در دهک اول، منفی۶/ ۰ گزارش شده درحالی‌که به ترتیب در دهک‌های بعدی این مقدار افزایش پیدا می‌کند؛ به‌طوری‌که در دهک دهم، تورم ماهانه به مثبت ۴/ ۰درصد رسیده است. بررسی‌ها نشان می دهد در اولین ماه پاییز، تورم ماهانه خوراکی‌ها در دهک اول ۲/ ۲درصد و در دهک دهم ۳/ ۲درصد بوده است. در واقع تورم خوراکی‌ها در دهک‌ها تغییر چندانی نداشته است. اما در آبان‌ماه، تورم ماهانه خوراکی‌ها در دهک اول، یک‌درصد و تورم ماهانه خوراکی‌ها در دهک دهم ۵/ ۱درصد بوده است. بنابراین به نظر می‌رسد تقریبا در فصل پاییز تورم خوراکی‌ها برای داراها ملموس‌تر از ندارها بوده است.
در مقابل، تورم ماهانه دهکی آذرماه، در گروه غیرخوراکی‌ها برعکس گزارش شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم غیرخوراکی‌ها در دهک اول، ۲/ ۳درصد بوده درحالی‌که تورم این گروه در دهک دهم ۴/ ۴درصد گزارش شده است. به عبارت دیگر تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها در آخرین ماه پاییز، در گروه داراها بیشتر از گروه ندارها احساس می‌شود. اما در مهر و آبان این روند متفاوت بوده است. بر اساس گزارش منتشر شده، تورم غیر خوراکی‌ها در مهرماه در دهک اول ۷/ ۳درصد و در دهک دهم ۲/ ۳درصد بوده است. در آبان‌ماه نیز تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها در دهک اول ۳درصد و در دهک دهم ۸/ ۲درصد اعلام شده است. به عبارت دیگر تورم غیرخوراکی‌ها در دو ماه ابتدایی فصل پاییز در دهک‌های کم‌درآمد و در آذرماه در دهک‌های پردرآمد ملموس‌تر بوده است. یکی از دلایل افزایش تورم غیرخوراکی‌ها در دهک‌های پردرآمد، افزایش نرخ دلار در فصل پاییز بوده که سبب رشد سریع قیمت‌ها در کالاهای بادوام شده است. کالاهایی نظیر خودرو در ماه‌های اخیر رشد قیمتی قابل ملاحظه‌ای را ثبت کرده‌اند.
فشار تورم نقطه‌ای بر ندارها
از سوی دیگر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در آذرماه تورم نقطه به نقطه دهک اول ۱/ ۵۵درصد و دهک دهم ۶/ ۴۴درصد است. تورم متوسط (۱۲ماهه) آذرماه نیز نشان می‌دهد که شکاف تورمی بین دهک اول و دهم بیش از ۹واحد درصد است. به عبارت دیگر تورم متوسط دهک اول در آذرماه ۷/ ۵۱درصد و در دهک دهم ۵/ ۴۲درصد بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در مهرماه نیز تورم متوسط دهک اول ۷/ ۴۸درصد و دهک دهم ۸/ ۴۰درصد بوده است. این روند در آبان ماه نیز تکرار شده است؛ به‌طوری‌که تورم متوسط دهک اول ۲/ ۵۰درصد و دهک دهم ۷/ ۴۱درصد بوده است. به عبارت دیگر در فصل پاییز فشار تورم نقطه‌ای و تورم متوسط بر ندارها بیشتر از داراها بوده است.
