نفت هند و گذار به انرژی‌های نو

به گزارش فایننشال ‌تایمز، هند سالانه ۱۵۰‌میلیارد دلار برای واردات انرژی هزینه می‌کند و این ‌بار مالی نقش زیادی در کسری حساب جاری (CAD) این کشور ایفا می‌کند. در اصطلاح اقتصادی، CADبه وضعیتی اشاره دارد که در آن مجموع واردات یک کشور از کالاها، خدمات و انتقال‌‌‌‌‌ها بیش از مجموع صادرات آن کشور است. این وضعیت می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که یک کشور بیشتر از آنچه که از تجارت خارجی کسب می‌کند، هزینه می‌کند که می‌تواند منجر به وام‌‌‌‌‌گیری از منابع خارجی شود. در مورد هند، هزینه‌های بالای مربوط به واردات انرژی نقش مهمی در کسری حساب جاری این کشور دارد. با توجه به اینکه هند به‌شدت به نفت و گاز وارداتی وابسته است، نوسانات قیمت جهانی انرژی می‌تواند کسری حساب جاری را تشدید کند و بر ثبات اقتصادی و ذخایر ارزی کشور تاثیر بگذارد. هندوستان به‌منظور کاهش این وابستگی، به‌دنبال افزایش تولید داخلی نفت و گاز است.

افزایش تولید نفت داخلی

دولت هند به رهبری نارندرا مودی و با مدیریت وزیر نفت، هاردیپ سینگ‌پوری، به‌سرعت در حال اجرای برنامه‌هایی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی در حوزه سوخت‌های فسیلی است. به گفته پوری، کشورش قصد دارد قوانین و مقررات مربوط به استخراج نفت و گاز را طوری اساسی اصلاح کند تا سرمایه‌گذاران بین‌المللی بیشتری جذب این بخش کلیدی شوند. به همین‌منظور، قوانینی مانند تغییر در چارچوب‌های مالیاتی و همچنین ارائه حق داوری خارجی در صورت بروز اختلافات به شرکت‌های نفتی پیشنهاد شده‌است. پوری در نشست «گذار انرژی» در دهلی اعلام کرد؛ این کشور مناطق بزرگی را که پیش از این به دلایل نظامی یا سایر محدودیت‌ها به‌عنوان مناطق غیرقابل‌دسترس معرفی شده‌بودند، بازگشایی‌کرده و اطلاعات مربوط به این مناطق را در یک مرکز داده در دانشگاه تگزاس هیوستون قرار داده‌است. هدف از این اقدام، ایجاد شفافیت بیشتر و تسهیل فرآیندهای مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی است.

مقایسه با دیگر کشورها

اقدامات غول اقتصادی جنوب‌آسیا در این حوزه را می‌توان با سیاست‌های دیگر کشورهای تولیدکننده نفت و گاز مقایسه کرد. برای مثال، برزیل به‌عنوان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه نفت فراساحلی، در سال‌های اخیر موفق به کشف ذخایر عظیم نفتی در حوزه آب‌های عمیق شده‌است.  دولت برزیل از طریق جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و ارائه امتیازات ویژه، توانسته تولید نفت خود را صعودی کند، همچنین کشورهای دیگری مانند گویان و آنگولا نیز از کشفیات جدید نفتی بهره‌‌‌‌‌برداری‌کرده و به‌دنبال افزایش ظرفیت تولید خود هستند.  در مقابل، هند نیز با توجه به برآوردهای متفاوتی که از ذخایر نفتی بالقوه خود وجود دارد، در تلاش است تا از این ظرفیت‌ها بهره‌‌‌‌‌برداری کند. بر اساس گزارش  S&P Global، هند ممکن است ذخایری معادل ۲۲‌میلیارد بشکه نفت در مناطق ناشناخته داشته‌باشد، با این‌حال گزارش‌های دیگری مانند ریستاد انرژی، این رقم را به کمتر از ۸‌میلیارد بشکه کاهش داده‌اند.

جذب سرمایه‌گذاری خارجی

در همین‌راستا، وزیر نفت هند با شرکت‌های بزرگی مانند اکسون‌‌‌‌‌موبیل، بی‌‌‌‌‌پی، شورون و پتروبراس دیدار داشته و از آنها دعوت‌کرده تا در پروژه‌های استخراج نفت و گاز هند مشارکت کنند. او پیشنهاد داده؛ شرکت‌ها بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه، به پروژه‌های اکتشافی در آب‌های آندامان بپیوندند و در صورت کشف نفت، حق انتخاب اول را برای مشارکت در بهره‌‌‌‌‌برداری داشته باشند. این نوع مشوق‌‌‌‌‌ها، هند را به یکی از مقاصد جذاب برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی تبدیل کرده‌است.  با وجود تمام این تلاش‌ها، هند همچنان با چالش‌های زیادی روبه‌رو است. از یک‌سو، این کشور باید به تعهدات زیست‌محیطی خود پایبند بوده و به سمت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای حرکت کند. برنامه‌هایی مانند ماموریت ملی انرژی خورشیدی و توسعه زیرساخت‌های انرژی بادی و آبی، نشان‌دهنده تعهد هند به گذار به انرژی‌های پاک است. از سوی دیگر، فشارهای اقتصادی ناشی از وابستگی به نفت و نیاز به تامین منابع انرژی برای رشد اقتصادی سریع این کشور، همچنان بر تصمیم‌گیری‌های دولتمردان سایه افکنده است. یکی از چالش‌های مهم هند، مدیریت هم‌‌‌‌‌زمان دو مسیر متضاد است: از یک‌سو، نیاز به تامین فوری انرژی برای حمایت از رشد اقتصادی و از سوی دیگر، تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و حرکت به سمت اهداف بلندمدت و پایدار.

آینده نفت هند

با این‌حال، آینده نفت هند به‌شدت به‌سرعت گذار جهانی به انرژی‌های تجدیدپذیر بستگی دارد. اگرچه این کشور امیدوار است تا قبل از گذار کامل جهان به انرژی‌های پاک، از ظرفیت‌های نفتی خود بهره‌‌‌‌‌برداری کند، اما این استراتژی نیازمند مدیریت دقیق و چابکی در پاسخ به تغییرات بازار جهانی است. پوری در نشست گذار انرژی تاکید کرد؛ هند باید در یک مسابقه با زمان، هرچه سریع‌تر از ذخایر نفتی خود استفاده کند زیرا با پیشرفت گذار به انرژی‌های پاک، فرصت‌های اقتصادی موجود در بازار نفت کاهش خواهند یافت. هند مجبور است در مسابقه با گذار جهانی به انرژی‌های پاک، پیش از آنکه فرصت‌ها از دست برود، از ظرفیت‌های نفتی خود بهره‌‌‌‌‌برداری کند. این استراتژی دوگانه هند، اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند به این کشور کمک کند تا هم‌‌‌‌‌زمان با حفظ امنیت انرژی خود، به سمت اهداف پایدار بلندمدت حرکت کند و در نهایت جایگاه خود را به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی در بازار جهانی انرژی تثبیت کند. هند با سیاست‌های پرشتاب و اصلاحات ساختاری در صنعت نفت و گاز، به‌دنبال بهره‌‌‌‌‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های فسیلی خود است. در عین حال، این کشور با توجه به رشد سریع اقتصادی و نیاز به تامین انرژی، باید به تعهدات زیست‌محیطی خود پایبند باشد و در مسیر گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر نیز گام بردارد.