بهرغم اینکه شرکتهای انرژی، خود را حامی رویکردهای توسعهپایدار معرفی میکنند، همواره سود را بر اقدامات اقلیمی ترجیح دادهاند
متهم ردیف اول ویرانی محیطزیست
این گزارش همچنین خاطرنشان میکند انتشار گازهای گلخانهای در بیشتر مناطق در حال افزایش است. تجزیه و تحلیل InfluenceMap چالشهای جاری در پاسخگو نگهداشتن غولهای انرژی در قبال تاثیرات زیستمحیطی را برجسته میکند. تزپورا برمن، از سازمان Stand.earth، از این شرکتها انتقاد کرده و معتقد است بهرغم اینکه شرکتهای انرژی خودشان را حامی راهحلهای پایدار زیستمحیطی معرفی میکنند، همواره سود را بر اقدامات اقلیمی ترجیح دادهاند. یک گزارش جدید نشان میدهد که شرکتهای نفت و گاز از زمان امضای توافقنامه پاریس، انتشار بیش از ۴۰درصد از دیاکسیدکربن جهانی (CO۲) را به خود اختصاص دادهاند.
سازمان InfluenceMap سهم بزرگترین تولیدکنندگان نفت، گاز، زغالسنگ و سیمان در انتشار جهانی کربن را که محرک اصلی تغییرات آبوهوایی است را اخیرا تحلیل کرده است.این سازمان گفته ۸۰درصد از انتشار جهانی CO۲ ناشی از سوختهای فسیلی و سیمان از سال۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ را میتوان به ۵۷ شرکت و نهاد دولتی مرتبط کرد. دو شرکت اول انتشار گازهای گلخانهای عبارتند از آرامکوی عربستانسعودی و گازپروم روسیه. شل و بریتیش پترولیوم به ترتیب در رتبههای نهم و دهم قرار دارند، اکسونموبیل (هفتم) شورون (دوازدهم)، TotalEnergies (رتبه چهاردهم) و Equinor مقام بیستویکم را به خود اختصاص دادهاست.
شرکتهایی از آسیا و خاورمیانه
این گزارش نشان میدهد که «هیچ منطقه پیشرو در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای وجود ندارد» و بیشترین افزایش انتشار در شرکتهایی از آسیا و خاورمیانه مشاهده شدهاست.شرکتهایی از آفریقا، اروپا و آمریکای جنوبی نیز شاهد افزایش انتشار بودند، درحالیکه تنها تعداد محدودی از شرکتهای آمریکایشمالی روند نزولی در انتشار کربن را تجربه کردهاند. مدیر برنامه InfluenceMap، Daan Van Acker، گفت: تجزیه و تحلیل جدید نشان میدهد که نهتنها تولیدکنندگان عمده سوختهای فسیلی تولید خود را کاهش ندادهاند، بلکه با تمام قدرت در حال افزایش تولید هستند. او اظهار امیدواری کرده که این تحقیق و تحلیلهای مشابه، پیوندی حیاتی در پاسخگوکردن غولهای انرژی نسبت به عواقب فعالیتهایشان فراهم کند. تزپورا برمن، مدیر برنامه سازمان بینالمللی Stand.earth و رئیس معاهده منع گسترش تجهیزات با سوخت فسیلی گفت که شرکتهای موجود در این گزارشمیلیاردها سود کسب کردهاند؛ درحالیکه «مشکل را انکار کرده و سیاستهای آبوهوایی را به تاخیر میاندازند و مانع ایجاد میکنند.» خانم برمن گفت: «آنها میلیونها دلار را صرف کمپینهای تبلیغاتی برای بخشی از یک راهحل پایدار میکنند و در عینحال به سرمایهگذاری در استخراج بیشتر سوختهای فسیلی ادامه میدهند.»
اثرات مخرب قابلتوجه
بهطور کلی صنعت نفت از طریق مکانیزمهای مختلف اثرات مخرب قابلتوجهی بر محیطزیست دارد که در ذیل به بخشی از آنها اشاره میکنیم:
انتشار گازهای گلخانهای: استخراج، پالایش و سوزاندن سوختهای فسیلی، از جمله نفت، مقادیر زیادی گازهای گلخانهای (GHGs) مانند دیاکسیدکربن (CO۲)، متان (CH۴) و اکسیدنیتروژن (N۲O) را وارد جو میکند. این گازها با به دام انداختن گرما در جو زمین به گرمایش جهانی و تغییرات آبوهوایی دامن میزنند که منجر به طیف وسیعی از اثرات زیستمحیطی میشود.
آلودگی هوا: فرآیندهای استخراج، حملونقل و پالایش نفت، آلایندههایی مانند دی اکسیدگوگرد (SO۲)، اکسیدهای نیتروژن (NOx)، ترکیبات آلی فرار (VOCs) و ذرات معلق را در هوا آزاد میکنند. این آلایندهها باعث مشکلات تنفسی، بیماریهای قلبی عروقی و سایر مسائل بهداشتی در انسان شده و همچنین اکوسیستمها و حیاتوحش را ویران میکنند.
آلودگی آب: نشت نفت حاصل از فعالیتهای استخراج و حملونقل، اقیانوسها، رودخانهها و منابع آب زیرزمینی را آلوده میکند. نشت نفت میتواند اثرات مخربی بر زندگی دریایی، اکوسیستمها و جوامع ساحلی داشته، زنجیرههای غذایی را مختل کرده و آسیبهای زیستمحیطی طولانیمدت ایجاد کند.
تخریب زیستگاه: فعالیتهای اکتشاف و استخراج نفت اغلب مستلزم پاکسازی زمین، جنگلزدایی و ایجاد اختلال در زیستگاههای طبیعی است که منجر به ازبینرفتن و تکهتکهشدن زیستگاهها میشود. این میتواند تنوعزیستی را تهدید کند، گونهها را بهخطر انداخته و اکوسیستمها را نابود کرده و انعطافپذیری آنها را دربرابر تغییرات محیطی کاهش دهد.
تخریب زمین: عملیات حفاری نفت، خطوط لوله و زیرساختها به فرسایش، تخریب و آلودگی خاک منجر میشود، بهویژه در اکوسیستمهای حساس مانند تالابها، جنگلها و زمینهای کشاورزی. این میتواند حاصلخیزی خاک را مختل، پوشش گیاهی را کاهش و به بیابانزایی و فرونشست زمین دامن بزند.
مصرف آب: فرآیندهای استخراج نفت مانند شکست هیدرولیک (فرکینگ) و تزریق بخار به حجم زیادی آب نیاز دارد که میتواند منابع آب محلی را تحتفشار قرار دهد، سفرههای زیرزمینی را تخلیه و با بخشهای دیگر مانند کشاورزی و تامین آب آشامیدنی رقابت کند.
از بین رفتن تنوعزیستی: نشت نفت، تخریب زیستگاه و آلودگی میتواند تاثیرات قابلتوجهی بر تنوعزیستی داشتهباشد که منجر به ازبینرفتن گونهها، زیستگاهها و تنوع ژنتیکی میشود. این میتواند عملکرد اکوسیستم را مختل کرده، خدمات اکوسیستم را کاهش و پایداری درازمدت اکوسیستمهای طبیعی را تهدید کند.
بهطور کلی، تاثیرات زیستمحیطی صنعت نفت بر هیچکس از جمله خود شرکتهای انرژی پوشیده نبوده و چنین اثراتی نیاز به انتقال به منابع انرژی پاکتر برای کاهش تغییرات آبوهوایی، حفاظت از اکوسیستمها و حفاظت از سلامت و رفاه انسان را برجستهتر میکند.