«دنیای اقتصاد» بازار هفتگی حامل‌های انرژی را بررسی کرد
لشکرکشی پیاده‌نظام در بازار نفت
بهانه تازه شاهزاده سعودی
شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان در هفته اخیر با اعلام کاهش تولید، ظرف بیشتر از یک روز نفت برنت را به بالای ۱۰۰دلار رساند. امری که جولین لی، پژوهشگر حوزه انرژی، آن را «تصمیمی غیرمنطقی» می‌داند. به گزارش بلومبرگ، جولین لی در آخرین تحلیل خود از شرایط بازار نفت، پیام عربستان سعودی برای کاهش تولید را بهانه‌ای غیرمنطقی برای بالا نگه داشتن قیمت‌ها اعلام کرد. لی گفت: «به نظر می‌رسد وزیر عربستان سعودی مقصر پایین آمدن نفت از اوج قیمتی را «سفته‌بازان» می‌داند؛ کسانی که در گذشته بابت بی‌ثباتی و افزایش قیمت آن‌ها را مقصر می‌دانست. ظاهرا پادشاهی تنها به دنبال افزایش قیمت‌هاست، نه امر مهم دیگری.» عبدالعزیز بن‌سلمان هفته گذشته بازار اوراق را «در دوری باطل با کمترین نقدینگی و نوسانات شدید» دانست.
میزان «سفته‌بازی» در بازار کاهش یافته و به عقیده عبدالعزیز بن‌سلمان افراد یا «سفته‌باز» کافی در معاملات آتی وجود ندارد. جولین لی این گفته وزیر سعودی را عجیب می‌داند، چراکه «در بیشتر از ۳۰ سالی که من اوپک و بازار نفت را دنبال می‌کنم، این گروه (عربستان و متحدان) نسبت به «سفته‌بازان» همواره شکایت داشته‌اند چراکه «قیمت‌های نفت را در برهه‌هایی هدایت می‌کنند.» این گروه شامل همه کسانی است که در معاملات اوراق فعالیت می‌کنند و عملا قصد عرضه یا تحویل گرفتن بشکه‌های فیزیکی نفت را ندارند. اکنون عربستان از این بابت نگران است که چرا تعداد «سفته‌بازان» در بازار معاملات نفتی کم شده.» جولین لی می‌گوید شاید وزیر انرژی سعودی به تعداد معاملات بیشتر روی کاغذ علاقه داشته باشد «تا اینکه میزان معاملات تولید فیزیکی را پوشش دهد و انعکاس دقیق‌تری از مکانیزم عرضه و تقاضا بازار ارائه دهد.
شاید بزرگترین تولیدکننده نفت جهان، آرامکو، بخواهد طلایه‌دار استفاده از اوراق نفتی و بازارهای آتی باشد.» این در حالی است که بارها وزیر انرژی سعودی بازار اوراق را «فاقد نقدینگی و عامل احساس امنیت کاذب در بازار» معرفی کرده است. عبدالعزیز بن‌سلمان معتقد است: «بازار فیزیکی نفت بسیار کوچک‌تر از آن است که بازار اوراق «سفته‌بازان» قیمت نفت برنت و وست‌تگزاس اینترمدیت را مشخص و هدایت کند.» جولین لی پژوهشگر حوزه انرژی راه‌حل شاهزاده را بسیار عجیب‌تر دانسته است: «و راه‌حل وزیر انرژی عربستان برای تنگنای کنونی بازار این است که تولید را کاهش دهد و بازار معاملات فیزیکی را بیشتر از قبل کوچک کند. رسانه‌های عربستان سعودی نیز تهدید به کاهش تولید را تیتر اول خود کرده‌اند.» جولین لی یکی از ابتدایی‌ترین سوال‌های اقتصادی را مطرح می‌کند: «اما نمی‌دانم کاهش تولید در بازاری که کوچک و فشرده است چگونه می‌تواند به ثبات قیمتی کمک کند؟
اگر بازار در حال حاضر کمبود عرضه فیزیکی نفت دارد، کاهش تولید فقط باعث بدتر شدن شرایط، کمبود و افزایش قیمت‌ها می‌شود. بالا بردن تعداد معاملات اوراق که از بازار فیزیکی فاصله دارد مسلما راه‌حل مناسبی نیست.» جولین لی معتقد است تغییرات قیمتی در سال گذشته نشان‌دهنده این نیست که بازارهای نفت ناگهان بی‌ثبات‌تر شده‌اند: «قیمت نفت خام برنت در اوایل دسامبر ۸۶درصد افزایش یافت و در مارس اوج گرفت. اما بازار آنقدر باثبات بود که اعضای اوپک‌پلاس با جدیت برنامه افزایش تولید را دنبال می‌کردند. پس از جهش قیمتی ناشی از حمله نظامی روسیه به اوکراین، نفت برنت در کل بازه زمانی اوایل مارس تا اوایل اوت بالای ۱۰۰ دلار باقی ماند؛ که ظاهری فریبنده از بازار بود.
قیمت نفت خام در سال گذشته ۲۰ بار در روز بیش از ۵دلار در هر بشکه صعود کرد که ۱۹ مورد آن در بازه زمانی گفته‌شده اتفاق افتاده است. سپس تا آخر ماه اوت قیمت نفت برنت از ۱۱۰دلار در هر بشکه با ۱۶درصد کاهش به ۹۲دلار رسید. کاهشی که برای عملی کردن طرح کاهش تولید نفت کافی بود؛ تهدیدی مخفیانه که صادقانه ازسوی اکثر اعضای تولیدکننده نفت بارها تکرار شد.» جولین لی پس از این تحلیل نتیجه می‌گیرد: «سعودی‌ها خواهان قیمت‌های بالاتر نفت هستند و مثل همیشه نوسانات بازاری را که دوست ندارند، به گردن حضور «سفته‌بازان» یا غیبت آن‌ها می‌اندازند.»
نوسان هفتگی نفت
قیمت نفت در آخرین روز معاملات هفته به سبب پیام وزیر انرژی عربستان سعودی مبنی بر کاهش تولید، افزایش قابل‌ملاحظه‌ای پیدا کرد. در معاملات نفت روز دوشنبه تا ساعت تنظیم این گزارش (۱۵:۳۰)، شاخص هر بشکه نفت برنت با ۵۶سنت افزایش نسبت به روز قبل به ۳۸/ ۱۰۱دلار رسید و نفت وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با کاهش ملایم از ۲۰/ ۹۴دلار در روز گذشته به ۷۵/ ۹۳دلار به ازای هر بشکه کاهش یافت. به‌طور کلی نوسانات هفتگی برنت ۱/ ۴درصد و وست‌تگزاس ۹/ ۲درصد بوده است. شرایط بازار به‌گونه‌ای بود که قراردادهای برنت و وست‌تگزاس در این هفته بیش از یک دلار نوسان قیمتی داشتند و خبر کاهش بیشتر تولید از سوی عربستان شتاب صعودی نفت را افزایش داد. به گزارش رویترز، امارت متحده عربی اولین کشوری است که به ائتلاف کاهش تولید عربستان پیوسته و خبرها حاکی از پیوستن عمان هم به عنوان دومین عضو اوپک به برنامه‌های بن‌سلمان است.
کارشناسان قوت گرفتن زمزمه احیای برجام و جاری شدن نفت ایران به بازار جهانی را تهدیدی برای کشورهایی می‌دانند که طرفدار نرخ بالای سوخت هستند؛ یعنی روسیه و عربستان. این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که آمریکا از ذخایر استراتژیک با هدف کنترل قیمت‌ها کاسته است؛ البته ناظران معتقدند پیام شاهزاده سعودی فقط خطاب به آمریکا نیست، بلکه طیف گسترده‌تری دارد که کارشناسان آن را معامله‌گران بازار معرفی می‌کنند. کامرزبنک (Commerzbank) در یادداشتی در این‌باره گفت: «این تصور که عربستان سعودی مایل به تحمل هرگونه کاهش قیمت به زیر ۹۰دلار نیست، همچنان باقی است. سفته‌بازان بازار نفت می‌توانند این را به عنوان دعوتی از سوی شاهزاده سعودی برای معامله بدون ترس از سقوط قیمت‌ها بدانند.» ازطرفی جروم پاول رئیس فدرال رزرو آمریکا گفته چشم‌انداز تورمی همچنان دیده می‌شود و به همین دلیل سیاست‌های پولی سختگیرانه‌ای در دستور کار قرار گرفته؛ امری که قیمت نفت را بالا نگه داشته است، چراکه این عمل به آینده‌ای راکد برای سرمایه‌گذاران منجر می‌شود. به همین سبب فدرال رزرو آمریکا همچنان در حال قوی کردن ارزش دلار است.
حتی سیاستگذاران بانک مرکزی اروپا و اتحادیه اروپا برای مبارزه با تورمی که بحران سوخت وارد این قاره کرده است، قرار است افزایش ۷۵واحدی نرخ بهره را به بحث بگذارند. هرچند کارشناسان بالا بردن نرخ بهره را مساوی با خطر رکود می‌دانند اما چشم‌انداز تورمی آنقدر عیان است که اروپایی‌ها به قیمت پذیرفتن رکود هم در پی افزایش قدرت یورو هستند. شرکت بیکر هیوز روز جمعه خبر داد در هفته منتهی به ۲۶ اوت تعداد دکل‌های حفاری نفت آمریکا که نشانه‌ای از تولید در آینده است، ۴ دستگاه افزایش یافته و به ۶۰۵ دستگاه رسیده است. با این حال پیام عربستان سعودی مبنی بر کاهش تولید، همچنان قیمت‌ها را بالا نگه داشته است.
