فروشگاه‌های چند منظوره در ازای بازارهای سنتی
دنیای اقتصاد: در شرایطی که بازارهای بزرگ دیجیتال در دنیا مملو از شرکت‌هایی است که هرسال با ادغام شرکت‌های بزرگ درحال رشد هستند، اما در ایران بازارهای سنتی که شامل شرکت‌های کوچک، خرد و نوپا هستند، سال‌ها است به فعالیت مشغولند. اما به گفته کارشناسان این وضعیت دیری نمی‌پاید و تغییر می‌کند چراکه در آینده نزدیک آنها باید جایشان را با فروشگاه‌های چند‌منظوره و زنجیره‌ای عوض کنند. در حال حاضر به جز فروشگاه‌های فروش کالاهای ‌آی‌تی و کوچکی که در نقاط مختلف شهرها به‌طور سنتی در حال فعالیتند در بسیاری از مراکز شناخته‌شده خرید و فروش کالاهای کامپیوتری و ‌آی‌تی با انبوهی از فروشگاه‌هایی مواجهیم که در فضایی اندک به کسب و کار مشغولند.

حسن بیگی، یک کارشناس بازارهای ‌آی‌تی و عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «دغدغه ما نیز به‌عنوان فعالان این صنف روی این موضوع متمرکز است. چراکه در حال حاضر به عنوان مثال در مرکز خرید کامپیوتر پایتخت شما با مغازه‌های ۱۵ و ۲۰ متری مواجه هستید که کالاهای ‌آی‌تی به فروش می‌رسانند، این درحالی است که کمپانی‌های بزرگ هر روزه با بزرگ‌تر شدن و ادغام با شرکت‌های دیگر در حال گسترش و توسعه هستند اما در کشور ما هنوز این سیستم به‌صورت سنتی در حال رشد است. در چنین فضایی اما هایپرمارکت‌ها در ایران روبه رشد بوده‌اند و با استقبال مردم هم مواجه شده‌اند چراکه در یک فضای وسیع تامین تمامی نیازمندی‌ها ممکن شده است و همچنین داشتن جای پارک دراین مجتمع‌ها امکان خرید را برای مصرف‌کننده راحت‌تر می‌کند.» او ادامه می‌دهد: «به نظر می‌رسد این روند در ایران به تدریج در حال گسترش است و البته تا زمانی‌که متولیان صنف ‌آی‌تی و شرکت‌های بزرگ نسبت به توسعه این روند دغدغه نداشته باشند این مساله هم به کندی انجام می‌گیرد. بنابراین نیاز است که بازارهای سنتی تبدیل به بازارهای توسعه‌یافته شوند که به نظر می‌رسد با رفع تحریم‌ها و اجرای برجام این اتفاق به مرور شکل می‌گیرد و باید شاهد باشیم که شرکت‌های کوچک جای خود را به بازارهای زنجیره‌ای و بزرگ می‌دهند.»

او درباره حضور شرکت‌های بزرگ در ایران می‌گوید: «چیزی که در حال حاضر مشهود است شرکت‌های بزرگ شرایط و قوانین خاص خودشان را دارند. به‌عنوان مثال شرکت اپل در هیچ کجای دنیا نمایندگی ندارد بلکه تنها اقدام به تاسیس اپل‌استورهایی با فضا و متراژ بالا می‌کند که در این اپل استورها تمامی سرویس‌ها و خدمات به گوشی و ‌آی‌پدها انجام می‌شود یا شرکت‌هایی مانند مایکروسافت و‌ آی‌بی‌ام و آمازون چارچوب‌های خاص خودشان را دارند که ممکن است با توجه به شرایط محلی هر کشوری آنها را تطبیق دهند. مثلا با ورود هریک از این شرکت‌ها آنها حتما با بررسی عادات و رفتارهای ایرانیان و آنچه که در بازارهای ایران عرف است، خود را تطبیق خواهند داد.» او تاکید می‌کند که چگونگی حضور این شرکت‌ها در ایران و تغییر شرایط بازار سنتی، منوط به تصمیم‌گیری‌های کلان و دولتی است. «این موضوع بستگی به تصمیم کلان دولتی دارد به گونه‌ای که اختلال در تاسیس شرکت‌های بزرگ به وجود نیاید. بخشی از کار بستگی به اتفاقات پیش‌بینی‌نشده در بازار ایران هم دارد.»

او به مدیریت این دست از بازارها اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «اگر در صنعت ‌آی‌تی بخواهیم افراد نخبه را انتخاب کنیم شاید تعدادشان به بیشتر از ۵۰ نفر نرسد، بنابراین با نظر کارشناسی این ۵۰ نفر و انتخاب یک گروه ۱۰ نفره از متخصصان می‌شود تصمیم‌‌های خوبی در اتاق بازرگانی و وزارت صنعت، معدن و تجارت اتخاذ کرد تا از این رهگذر هم شرکت‌های بزرگ به حضور در بازار ایران ترغیب شوند و هم مشکلات بازار داخلی و فضای سنتی به مرور اصلاح شود.» او تاکید می‌کند: «کنترل این وضعیت از سوی دولت یعنی در شرایطی که ارز در بازار کم می‌شود دولت باید به تصمیم‌گیری‌های موثر اقدام کند و این به معنی دادن وام‌های طولانی‌مدت و کم‌بهره نیست بلکه با استفاده از شیوه‌های خاص نسبت به احیای بخش خصوصی و توانمند کردن بازارهای داخل اقدام شود.»