افت اعتماد در بازار دیجیتال

دنیای اقتصاد: چرخی در بازارهای دیجیتال نشان از آن دارد که خریداران و فروشندگان با نگاهی متفاوت به هم در حال دادوستد هستند. فروشندگان سعی در متقاعد کردن مشتریان دارند و خریداران هم در تردید نسبت به بازاری مملو از جنس‌های خوش رنگ و لعاب به سر می‌برند. نبود نظارت کافی و برهم خوردن تعادل قیمت در بازار و رکود چند ماهه در بازار دیجیتال از جمله عواملی است که به دامن زدن جو بی‌اعتمادی در این صنف افزوده است.

اما بخشی دیگر از فعالان بازار هستند که خود را در تکاپوی فروش محصولات با قیمت زیر نرم بازار نشان می‌دهند. آنها نگران از فشار مالی و زیان دیدن پس از افت قیمت‌ها بر اثر ورود محصول جدید به بازار هستند، بنابراین حاضرند با کمترین سود اجناسشان را به حراج بگذارند. مهدی عزیزی یکی از این فروشندگان است که اخیرا نوت‌بوک و تبلت‌هایی فروخته که به‌طور طبیعی باید ۱۰۰ هزار تومان از بابت فروششان در بازار سود کسب می‌کرده اما حالا به ۲۰ هزار تومان سود هم قانع است.

او در این‌باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «فروشنده‏ها این ریسک را می‌کنند و دستگاه‏های ۲ میلیون تومانی می‌خرند که حداقل هم باید ۱۰۰ هزار تومان سود از آن به دست بیاورند اما چند ماه پس از خرید برای اینکه جنسشان را بفروشند حاضرند از سودشان کم کنند و مثلا جنس را با ۲۰ هزار تومان سود بفروشند. یکی از اینها خود من هستم چون فروش کم است، مجبورم این کار را انجام دهم.» به گفته او در بازار دیجیتال دیگر کسی جنس گران نمی‌خرد چون به یکباره ۱۰۰ هزار تومان قیمت هرجنسی افت می‌کند و اگر از ۵ جنس ۱۰۰ هزار تومان کسر شود ۵۰۰ هزار تومان ضرر برجا می‌ماند.

اما مدل‌های قدیمی اجناس دیجیتال هنوز بازار خودشان را دارند. حمید درخشش فروشنده و یکی از فعالان بازار دیجیتال در این زمینه به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «برخی از مغازه‏ها را می‌بینید که اکثر جنس‏هایشان به روز نیست با این حال آنها مشتریان خودشان را دارند که تقریبا ۱۰ درصد از خریداران بازار را شامل می‌شوند.» او ادامه می‌دهد: «به‌عنوان مثال گوشی شما را دزدیده‌اند و شما شکایت کرده‌اید و در دادگاه هم می‌گویید که فقط همان گوشی را می‌خواهید این طوری است که متهم مجبور است دنبال همان گوشی در بازار بگردد و همان را بخرد، به این نوع جنس‌ها می‌گویند اجناس تاوانی.» او می‌گوید در فروشگاه خودش ماهانه چند فروش با این سبک دارد «براساس آخرین شماره سریالی که در سیستم هست قاضی حکم می‌دهد که باید همان گوشی تحویل داده شود یا اینکه پولش را پرداخت کند. عموما اشخاص می‌گویند که فقط گوشی خودشان را می‌خواهند و قاضی هم حکم می‌دهد که عین مال باید تحویل داده شود و به این ترتیب بازاری هست که این افراد بیایند و گوشی‌های این مدل را بخرند. همچنین جنس‌هایی در مغازه هست که قبلا ۵۰۰ هزار تومان خریدیم اما حالا ۱۰۰ هزار تومان هم به فروش نمی‌رود بنابراین مجبوریم با قیمت پایین آنها را بفروشیم.» او درباره وجود اجناس قاچاق با گارانتی‌های غیر اصل دربازار می‌گوید: «در حال حاضر اکثر گوشی‌هایی که وارد می‌شود از روش‌های کلاهبرداری یا دلالی است.

مثلا ما جنسی با گارانتی اصل برای فروش داریم نماینده شرکت گوشی مورد نظر هم اصلی بودن دستگاه را تاکید کرده اما وقتی به شرکت اصلی و گارانتی کننده می‌روید می‌بینید آنها می‌گویند که این جنس اصل نیست. وقتی می‌پرسم چرا این طور است می‌گویند ۲ هزار گوشی قاچاق وارد بازار شده که در کنار جنس اصل در حال فروش است که شماره سریال ندارند.» او ادامه می‌دهد:« نماینده‌های شرکت‌ها هم اغلب از روی جنس و امکانات تشخیص می‌دهند که جنس اصل هست یا خیر. به نظر من همین شرکت‌ها هم مقصرند چون مثلا وقتی اپل با چنین مشکلی مواجه می‌شود و جنس غیراصلی به بازار می‌آید به سرعت اعلام رسمی می‌کند اما برخی از شرکت‌ها به‌دلیل وابستگی به نهادهای مختلف هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند و تاوانش را مردم و فروشندگان پرداخت می‌کنند. به گفته او این گوشی‌ها معمولا بدون فاکتور فروخته می‌شوند اگر هم فاکتور ارائه شود مهر فروشگاه ندارد.» این اتفاق برای فروشندگان هم می‌افتد. وقتی خریدی انجام می‌دهیم اول اینکه مهر ندارد و بعد شماره سریال هم ندارد. وقتی می‌خریم ۲۴ ساعت مهلت تست داریم اما بعد از ۲۴ ساعت در صورت مراجعه می‌گویند که این گوشی را از ما نخریده‌اید اگر هم قبول کند که خرید صورت گرفته می‌گویند گوشی دارای شماره به شما فروخته است. اگر خیلی پافشاری کنید چند نفر همیشه هستند که شما را با تهدید از مغازه بیرون کنند بنابراین این بازار مافیایی همچنان ادامه پیدا می‌کند.