پایان مهلت رفع اختلالات موبایل و اینترنت

معضل اینترنت در ایران برهیچ کس پوشیده نیست؛ شبکه‌ای که به دلایل مختلفی چون کمبود سرانه پهنای باند، کیفیت پایین و قیمت بالا در میان سایر شبکه‌های کشورهای مختلف جهان جایگاه خوبی را به خود اختصاص نداده و این روزها که اینترنت موبایل با فناوری نسل سوم و چهارم نیز در کشور فراگیر شده، مشکلات این بخش دوچندان شده است. به گزارش خبرگزاری مهر، این موضوع را می‌توان در آخرین گزارش اندازه‌گیری اتحادیه جهانی مخابرات از وضعیت ایران به اثبات رساند. در این ارزیابی، سرانه پهنای باند اینترنت به ازای هر ایرانی ۴ کیلوبیت بر ثانیه از میزان بیش از ۱۰۰ ترابیت ظرفیت پهنای باند دنیا اعلام شده و این در حالی است که سرانه کشور ترکیه در این حوزه ۵۰ کیلوبیت و کشور قطر ۱۰۰ کیلوبیت برآورد می‌شود. از طرفی کف دسترسی به اینترنت در دنیا ۲ مگابیت برثانیه و سقف سرعت اینترنت ۲۰ مگابیت در ثانیه است، اما در ایران متوسط سرعت دسترسی کاربران به اینترنت به ۵۱۲ کیلوبیت بر ثانیه هم نمی‌رسد.

اینترنت وصله پینه‌ای، میراث دولت قبل

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از روزهای نخست حضور خود در وزارت ارتباطات قول بهبود وضعیت کیفیت اینترنت و موبایل را داد و تا به امروز نیز بارها مردم را به صبر دعوت کرده و وعده داده که مشکلات را حل می‌کند.

اما تلاش پررنگ‌تر محمود واعظی برای بهبود اوضاع از زمانی شروع شد که حسن روحانی در سال اول رئیس‌جمهوری خود، در روز جهانی ارتباطات و جشنواره فاوا (۲۷ اردیبهشت ۹۳ ) تاکید کرد که از وضعیت اینترنت راضی نیست.

به دنبال شکایت رئیس‌جمهوری از وضعیت شبکه اینترنت با دستور وزیر ارتباطات، کارگروهی متشکل از نمایندگان شرکت ارتباطات زیرساخت و رگولاتوری و نیز اپراتورهای اینترنت و مخابرات برای بررسی وضعیت اینترنت کشور تشکیل شد تا ابعاد مختلف رفع مشکلات اینترنت را شناسایی و آن را اعلام کنند. اما تا کنون این برنامه‌ها منجر به بهبود وضعیت اینترنت کشور نشده و از همین رو محمود واعظی وزیر ارتباطات اعلام کرد که تمام تلاش خود را برای محقق کردن وعده‌هایش به کار گرفته است، اما وزارت ارتباطات وارث شبکه اینترنت وصله پینه‌‌ای است که از دولت گذشته برایش به ارث رسیده است به همین دلیل نیاز به زمان بیشتری برای ترمیم

این شبکه است.

در مورد موبایل نیز وزیر ارتباطات در آخرین اظهارات خود در اوایل پاییز این بشارت را به مردم داد که اختلال در این شبکه ارتباطی تا بهمن‌ماه برطرف خواهد شد .این در حالی است که با پایان زمان رفع این اختلالات، مشکلات شبکه موبایل و اینترنت هنوز ادامه دارد.

رگولاتوری و رضایت از اوضاع

معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در مورد وضعیت شبکه‌های تلفن همراه و پایان مهلت اپراتورها برای رفع اختلالات می‌گوید: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده اپراتورهای موبایل تا انتهای بهمن ماه زمان دارند که شبکه خود را به پایداری رسانده و مشکلات و اختلالات را رفع کنند.

وی با بیان اینکه ۳ دوره گزارش ارزیابی از شبکه‌های موبایل براساس شاخص‌های مدنظر انجام شده است افزود: نتیجه این بررسی‌ها نشان می‌دهد که وضعیت شبکه موبایل نسبت به دوره قبل بهتر بوده و اپراتورها در پایداری شبکه به حد قابل قبولی رسیده‌اند.

غلامرضا داداش‌زاده تاکید کرد: با این وجود به اپراتورهای همراه اول و ایرانسل تذکر داده‌ایم که خیلی به دنبال سرعت توسعه نباشند و کیفیت را نیز مدنظر قرار دهند، به همین دلیل در دو ماه اخیر تقریبا هر دو اپراتور سرعت توسعه خود را کاهش داده‌اند و به کیفیت توجه کرده‌اند و شاهد کاهش اختلالات هستیم.

این مقام مسوول در رگولاتوری با بیان اینکه پیش‌‌بینی می‌شود تا پایان سال ۹۳ به شبکه‌ای پایدار در حوزه تلفن همراه برسیم، تصریح کرد: هم‌اکنون اپراتورها بازار خود برای سرویس‌های نسل سوم موبایل را جذب کردند و باید از این پس به فکر افزایش کیفیت و رضایت مشترکان باشند.

داداش‌زاده در مورد سطح تعهدات اپراتورها برای پوشش ۳G طبق پروانه گفت: در این پروانه سعی بر آن بوده است که توسعه و شاخص‌ها را با هم داشته باشیم و براین اساس علاوه بر سطح پوشش، الزامات کیفی نیز برای اپراتورها دیده شده است.

جلوی توسعه ۳G را گرفته‌ایم

وی با تاکید براینکه در دو ماه اخیر جلوی توسعه ۳G را از سوی اپراتورها گرفته‌ایم تا شاخص‌های کیفی را بالا ببرند، اعلام کرد: در زمینه وضعیت اینترنت نیز ارزیابی‌های ماهانه صورت می‌گیرد و تذکراتی به شرکت‌های اینترنتی بابت تخلف در کم‌فروشی پهنای باند داده شده است.

داداش‌زاده تصریح کرد: در موضوع کیفیت اینترنت چندین عامل و حلقه‌های متصل به هم باید سنجیده شود که یکی از آنها خدماتی است که شرکت‌های اینترنتی ارائه می‌دهند که در این زمینه کمیته ارزیابی متشکل از نمایندگان رگولاتوری، زیرساخت و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات، در حال ارزیابی و بررسی وضع موجود هستند اما آنچه از شواهد امر پیدا است در زمینه ارائه خدمات وضعیت نسبت به قبل تغییر قابل توجهی نداشته است.

پیش از این نیز علی‌اصغر عمیدیان معاون وزیر ارتباطات از تشکیل کمیته ارتقای کیفیت اینترنت برای کنترل کیفی یکپارچه شبکه اینترنت و بهبود کیفیت آن خبر داده و گفته بود: اقدامات در دو بخش اینترنت ثابت روی شبکه ADSL و اینترنت همراه در حال انجام است.

وی با بیان اینکه در گذشته به دلیل اختلاف در تخفیف قیمت پهنای باند به ارائه‌کنندگان خدمات ADSL که از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت اعمال می‌شد مشترکان دچار مشکل بودند، به خبرگزاری مهر گفت: در این مصوبه به برخی از مشترکان تخفیف تعلق می‌گرفت و برخی شامل این تخفیف نمی‌شدند؛ براین اساس و برای آنکه تمامی خدمات‌دهندگان اینترنت از یک قیمت واحد پیروی کنند کاهش ۲۵ درصدی قیمت پهنای باند را برای تمامی این شرکت‌ها اعمال کردیم.

رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ادامه داد: در مورد مسائل کیفی اینترنت علاوه بر قیمت باید مشکلات در شبکه مخابرات و ارتباطات زیرساخت نیز واکاوی شود، در این زمینه کمیته بررسی ارتقای کیفیت شبکه اینترنت تشکیل شده و به صورت مرتب و هفتگی تشکیل جلسه می‌دهد تا در نهایت روندی طی شود که بتوانیم کیفیت سرویس را از ابتدا تا انتها که به دست مصرف‌کننده می‌رسد به صورت یکپارچه کنترل کنیم.

وی با بیان اینکه نمی‌توان برای رفع اختلالات شبکه اینترنت زمان مشخص ارائه کرد، افزود: توپولوژی شبکه اینترنت مربوط به ۱۳ سال گذشته است و رفع مشکلات آن کار کوچکی نیست اما به‌طور قطع برنامه‌های درنظر گرفته شده برای ارائه این خدمات از سوی مخابرات و زیرساخت و شرکت‌های PAP می‌تواند در کیفیت این شبکه موثر واقع شود.

عمیدیان با بیان اینکه برای انجام این پروژه نمی‌توان زمان داد، گفت: اقداماتی که از سوی رگولاتوری در زمینه ارتقای کیفیت خدمات انجام می‌شود در وضعیت نهایی اینترنت تاثیر خواهد داشت و ما امیدواریم به کیفیت مطلوب این خدمات در کشور برسیم چرا که روند اصولی و درستی را در پیش گرفته‌ایم.

زیرساخت و تلاش برای افزایش ظرفیت

محمود خسروی معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت نیز از اقدامات این شرکت برای توسعه ظرفیت پهنای باند داخل کشور خبر داد و این امر را سبب افزایش کیفیت خدمات دسترسی به اینترنت عنوان کرد.

وی با بیان اینکه امسال توسعه خوبی در شبکه IP داخل کشور انجام شده و امیدواریم تا پایان امسال به اهداف توسعه‌ای برسیم به خبرگزاری مهر گفت: ظرفیت IP داخل کشور تا پایان سال دو برابر شده و از ۲/۱ ترابیت به ۵/۲ ترابیت می‌رسد و در همین حال ظرفیت شبکه انتقال داخلی نیز از ۱۰ گیگابیت به ۱۰۰ گیگابیت خواهد رسید که این اقدامات در جهت اجرای زیرساخت‌های شبکه ملی اطلاعات و نیز پاسخ به درخواست شرکت‌های اینترنتی، مخابرات و اپراتورها خواهد بود که تا حد زیادی سرعت و کیفیت دسترسی کاربران به شبکه‌های داخلی را بهبود می‌بخشد.

بخش خصوصی درصدد تامین پهنای باند

بخش خصوصی اما منشأ این مشکلات را مربوط به وجود انحصار در توزیع پهنای باند اینترنت می‌داند و معتقد است راه‌حل مشکلات اینترنت، آزادسازی در این حوزه است.

محمودرضا خادمی عضو کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در این خصوص می‌گوید: اگر در فروش پهنای باند آزادسازی صورت بگیرد و شرکت‌های اینترنتی خودشان وارد معامله با شرکت‌های خارجی شوند این مشکلات برطرف می‌شود. چرا که هم‌اکنون قیمت متوسط پهنای باند در جهان حداقل برای هرSTM۱ حدود ۲هزار دلار برآورد می‌شود و این درحالی است که هرSTM۱ در ایران در حدود ۳۰ میلیون تومان به شرکت‌های اینترنتی فروخته می شود.

وی افزود: شرکت ارتباطات زیرساخت باید نقش یک گمرک را در گیت‌وی داشته باشد و شرکت‌های بخش خصوصی تامین پهنای باند را به عهده گیرند، با این وجود کیفیت سرویس اینترنت نیز افزایش پیدا می‌کند و دیگر پرداخت هزینه‌های فعلی برای یک سرویس اینترنتی گران به نظر نمی‌رسد، شکی نیست که توسعه اینترنت در گرو تامین اینترنت توسط بخش خصوصی است و این انحصار باید شکسته شود.

به هر ترتیب شواهد نشان می‌دهد تلاش برای حل معضل کیفیت اینترنت و موبایل در ایران با توسعه پهنای باند و کاهش نرخ پهنای باند و نیز نظارت بر ارائه‌دهندگان این خدمات راه به جایی نبرده و همچنان این شبکه‌های ارتباطی، پایداری لازم را ندارند.