استقلال مهم ترین نهاد مقررات‏گذاری اینترنت

با پایان رسیدن قرارداد آیکن، متولی دامنه‏های اینترنتی و آدرس‏های آی پی با دولت آمریکا این نهاد از این پس به صورت مستقل به کار خود ادامه می‏دهد. مهم ترین نهاد مقررات‏گذاری اینترنت پیش از این نیز تلاش کرده بود با کم کردن رابطه کاری خود با دولت آمریکا چهره‏ای بین‏المللی و غیر دولتی از خود نشان دهد و حالا با اتمام قرارداد با دولت عملا تنها رابطه مستقیم خود را هم قطع می‏کند و کاملا به صورت خصوصی و توسط نهادهای علمی و اشخاص متخصص اداره خواهد شد. وابستگی‏های دولتی به آمریکا یکی از مهم‏ترین چالش‏های آیکن در طی سال‏های اخیر بوده و این موضوع ناقض بحث بی طرفی مدیریت بر اینترنت بود. بحثی که در جریان اجلاس‏های متعدد جامعه اطلاعاتی و بعد از آن از سوی برخی کشورها پیگیری می‏شد درخواست حضور یک نهاد بین‏المللی برای در اختیار گرفتن آن بود که با مخالفت روبه رو شد. حالا اما ۱۰ سال پس از نخستین اجلاس جامعه اطلاعاتی اهدافی که پیش از این دنبال می‏شد محقق شده است.

وجود ارتباط دولتی حتی برای آیکن هم ایجاد دردسر کرده بود. چندی قبل یک گروه اسرائیلی تلاش داشت با استفاده از رابطه دولتی آیکن و بر اساس قوانین آمریکا دامنه‏های دات آی آر را به عنوان یک دارایی به حساب آورده و آنها را در اختیار بگیرد. موضوعی که به رغم درخواست دادگاه با مخالفت آیکن مواجه شد.

به نوعی اگر آیکن چنین درخواستی را می‏پذیرفت، ضمن آنکه بی‌طرفی این نهاد زیر سوال می‏رفت، مدیریت اینترنت نیز خدشه‌دار می‏شد. با این حال درخواست علیه دامنه‏های دات آی آر تنها یکی از صدها مشکلی بود که یک نهاد مقررات گذاری اینترنتی در نشان دادن وجهه بین‏المللی و در عین حال تحت قیمومیت بودن آمریکا با آن مواجه بود.

روز گذشته، فدی چیهید Fadi Chehadé مدیر عامل شرکت آیکن در مصاحبه‌ای با یک رسانه فرانسوی از مستقل شدن این شرکت تا اوایل سال ۲۰۱۵ میلادی خبر داد. زمانی که عملا قرارداد این نهاد با دولت آمریکا به پایان می‏رسد. آیکن از سپتامبر سال ۲۰۱۵ به طور مستقل به فعالیت خواهد پرداخت و برنامه‌های متفاوتی را از این تاریخ و بدون نفوذ دولتمردان آمریکایی پیش خواهد برد. نشریه فرانسوی با تیتر «اینترنت قابل مصادره، فاجعه‌بار خواهد بود» به تشریح این گفت‌وگو پرداخته که آن را به نقل از خبرگزاری مهر می‌خوانیم.

چرا آیکن در راه‌اندازی برخی دامنه‌ها همکاری لازم را به عمل نمی‌آورد، برای مثال چندی پیش فرانسه خواستار دامنه‌های متعددی بود که با امتناع آیکن مواجه شد، علت در چیست؟

چیهید: برخی از دامنه‌ها به دلیل اینکه دامنه‌های خاص و گران قیمتی هستند، ترجیح می‌دهیم تا آنها را در یک مناقصه به فروش بگذاریم زیرا دامنه‌هایی که از آنها نام می‌برید درخواست کشورهای دیگری مانند ایتالیا، ایرلند و لهستان نیز بودند. آیکن مقامات تمامی کشورها را به گفت‌وگو دعوت کرد تا تصمیم بهتری گرفته شود.

همان‌طور که در ابتدای صحبت‌هایتان نیز اشاره کردید، آیکن در کمتر از یک سال آینده از دولت آمریکا مستقل خواهد شد، در این رابطه توضیحاتی می‌فرمایید؟

ما به دنبال تغییر استفاده از اینترنت هستیم تا بتوانیم خروجی‌های بسیاری را پیش روی کشورهای مختلف قرار دهیم. اما از علت جدایی می‌توان به موارد بسیاری اشاره کرد: در ابتدا، از لحاظ تکنیکی، قرارداد ما با آمریکا تا سال ۲۰۱۵ خواهد بود و به دلایل مختلفی خواهان ادامه این همکاری نیستیم و ترجیح می‌دهیم این قرارداد برای ریشه‌کن شدن دخالت‌های آمریکا ادامه پیدا نکند.

مورد مهم بعدی را می‌توان در اختلاف نظرهای آیکن با مقامات آمریکایی دانست.گاهی اوقات تصمیماتی اتخاذ می‌شد که آیکن قادر به نشان دادن هیچ عکس العملی در برابر آنها نبود. زمانی که این پاسخ را به مقامات کشورها اعلام می‌کردیم آنها در پاسخ می‌گفتند آیکن نیز سهمی در این تصمیم‌گیری دارد و بی‌گناه نیست! من کاملا صحبت‌های آنها را درک می‌کنم و با آنها موافق هستم به همین دلیل ترجیح می‌دهم تا آیکن به تنهایی در رابطه با تصمیماتی که گرفته می‌شود پاسخگو باشد.

اگر این استقلال را به دست آورید، می‌توان گفت که آیکن تبدیل به رگولاتور جهانی اینترنت خواهد شد؟ با فرا رسیدن چنین روزی، آیکن چه تصمیمی خواهد گرفت؟ بی‌طرف خواهد بود یا سیاست متفاوتی را پیش خواهد گرفت؟

با قسمت اول صحبتتان موافق نیستم، تنها رگولاتور جهانی اینترنت نیستیم اما در رابطه با قسمت دوم سوال شما باید بگویم که آیکن همانند گذشته به دامنه‌های مختلف در کشورهای دنیا خواهد پرداخت و به دنبال گسترش فعالیت آیکن در زمینه دامنه‌های اینترنتی هستیم تا بتوانیم خدمات برتری را ارائه کنیم. برای مثال در مورد برخی از خدماتی که پیش‌بینی می‌کنیم پس از مستقل شدن ارائه دهیم، می‌توان به مواردی مانند: برنامه‌هایی برای حفاظت بچه‌های کم‌سن و سال از خطرات اینترنت، دسترسی ساده‌تر به دامنه‌ها، مالیات مشخص دولت‌ها و ... اشاره کرد. مقامات آیکن معتقدند که اکنون زمان آن فرا رسیده پس از ۱۷ سال تغییر قابل توجهی در زمینه فعالیت‌های شرکت ایجاد شود. ما برای یک دامنه یا یک کشور کار نمی‌کنیم بلکه ما برای اینترنت جهانی در حال فعالیت هستیم.

به نظر شما کنترل اینترنت توسط دولت‌ها باید وجود داشته باشد؟

دولتمردان سراسر دنیا به خاطر تدابیر سیاسی، امنیتی یا هر دلیل دیگری ترجیح می‌دهند کنترل و نظارت اینترنتی را در کشورشان اعمال کنند و این موضوع در تمامی کشورهای دنیا وجود دارد و با گسترش اینترنت تبدیل به امری رایج شده است.

اما تصمیماتی که دولتمردان آمریکا برای آیکن صادر می‌کردند، آیکنی که ۱۷ سال از عمر آن می‌گذرد، فاجعه‌بار بود و اگر به درخواست آنها عمل نمی‌شد، برای شرکت جریمه‌های سنگینی صادر می‌کردند و دلیل پرداخت جریمه را می‌توان تنها در سرپیچی یا عدم اجرای دستورات مقامات آمریکایی دانست.