محمد علی یوسفی‌زاده* از ابتدای شکل‌گیری دولت یازدهم یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کیفیت دسترسی مردم به شبکه ارتباطی اینترنت بوده است. البته این نکته را باید یادآور شد که با توجه به بازار رقابتی میان شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت، امروز کیفیت پایین اینترنت در کشور و میزان ضریب نفوذ آن تنها دغدغه دولت و مسوولان دولتی نیست، بلکه دغدغه تمامی دست‌اندرکاران و فعالان این حوزه است. اخیرا معاون نظارت و اعمال مقررات کیفیت خدمات رگولاتوری، اعلام کرده است که کیفیت شبکه اینترنت کشور از زمانی که پهنای باند اینترنت از شرکت ارتباطات زیرساخت خریداری می‌شود تا زمانی که به دست کاربران نهایی می‌رسد در گرو چندین حلقه است که هرگاه در یکی از آنها مشکلی به وجود آید کاربران با اختلال مواجه می‌شوند.

واقعیت این است که با توجه به اطلاعیه‌های منتشر شده از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت مبنی بر جهش بی‌سابقه در ظرفیت پهنای باند، مخصوصا در چند ماه اخیر وزارت ارتباطات باید به دنبال سرنخ بی‌کیفیتی اینترنت کشور در شرکت ارتباطات زیرساخت باشد. چرا که با وجود اختلالات در شبکه زیرساخت در چند ماه اخیر این شرکت زیر بار هیچ‌گونه ضعفی در دل مجموعه خود نمی‌رود؛ تا آنجا که به‌طور مثال شرکت آسیاتک از ساعت ۱۳:۰۳ روز سه‌شنبه ۱۰ تیر ۹۳ تا ۲۳:۱۵ همان روز در انتقال استانی با ۹۰ درصد قطعی روبه رو بوده و کمتر از ۱۵۰مگ پهنای باند انتقال را به جای ۱۸۶۰ مگ دریافت کرده است و متاسفانه به‌دلیل قطعی لینک‌های بستر زیرساخت و عدم رویکرد واحد در ادارات مختلف پیگیری‌های این شرکت از ابتدای شروع قطعی‌ها تا رفع ایراد بدون نتیجه و بی‌جواب برای بیش از ۱۲۰ هزار مشترک باقی ماند.

ما نیز به‌دلیل خسارت جبران ناپذیری که از این راه به شبکه وارد می‌شود بارها اعتراض خود را به سازمان تنظیم مقررات اعلام کرده‌ایم، چراکه براساس قرارداد SLA باید یکی از حلقه‌های این زنجیر، خساراتی را که به کاربران وارد می‌شود، پرداخت کند.

اما اینکه آیا شرکت زیرساخت خسارت شرکت‌های PAP را جبران می‌کند یا خیر، باید اذعان داشت که SLA سطح خدمات اینترنت پرسرعت دو سالی می‌شود که از سوی رگولاتوری به صورت جدی به اپراتورها ابلاغ شده تا درصدد احقاق حق مشترکان خود باشند، اما این ابلاغیه‌ای که دو سال از عمر آن می‌گذرد هنوز جنبه عملی قابل پذیرشی به خود نگرفته تا آنجا که در مواردی که اختلال وجود دارد نمی‌توان تعیین کرد که چالش از سمت زیرساخت، مخابرات، اپراتورهای خصوصی یا شرکت مبدأ ورود پهنای باند به کشور است. مهم‌تر آنکه ابزاری برای اندازه‌گیری جبران خسارت مرجع و قابل استناد دیده نشده است و این مهم درصورتی است که اگر مبدأ اختلال هم مشخص شود، کسی حاضر نیست مشکل قطعی را به گردن بگیرد و با این حساب شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت به عنوان آخرین حلقه این زنجیر باید همواره از سوی کاربران مورد عناد و خطاب قرار بگیرند و خسارت بپردازند، چرا که مشترک تنها آنها را می‌شناسد.

به نظر می‌رسد اگر وزارت ارتباطات به دنبال سرنخ بی‌کیفیتی اینترنت کشور است، باید بر کل مجموعه شبکه انتقال داخل کشور نظارت مستقیم داشته و نقاط ضعف آنها را برطرف کند؛ چرا که قطعی‌های بی‌حساب و ریز و درشت دلیل اصلی ناپایداری ارتباطات در داخل کشور است.

قطعا رشد روزانه مصرف این تکنولوژی و انحصار شرکت زیرساخت برای ورود پهنای باند به کشور وظیفه‌ای سنگین‌تر از آنچه این شرکت تا به حال متقبل شده است برای آن ایجاد می‌کند و لازم است این شرکت مدل‌های پاسخگویی به مشتریانش را از شرکت‌های PAP گرفته تا کاربران تغییر دهد.

* مدیرعامل شرکت آسیاتک