همچنان بلاتکلیف

دنیای‌اقتصاد: طی یک ماه اخیر، بازار کامپیوتر سخت‌ترین دوران را در یکسال گذشته سپری کرد. دورانی که بنا بر اعلام کارشناسان پروسه سرگردانی و بلاتکلیفی فعالان بازار و مصرف‌کنندگان بیش از حد طولانی شده و تصویر آینده بازار کامپیوتر واقعا نامعلوم و گنگ است. به گفته کارشناسان همین موضوع در کنار عوامل دیگری بازار را به رکودی بی‌سابقه کشانده است.

به گفته آنها، به غیر از این مورد اتخاذ برخی تصمیم‌های جدید که از منظر گروه بزرگی از کارشناسان کارشناسی نشده است موجب بروز اتفاقات ناخوشایندی چون تشدید بی‌رونقی و رکود حاکم بر بازار، کاهش حجم واردات و کمبود موجودی کالاهای کامپیوتری در بازار کامپیوتر شده است.

تصمیم‌هایی که با وجود لغو و عدم اجرای برخی از آنها تاثیری بسیار مخرب بر وضعیت بازار کامپیوتر گذاشته است.

با توجه به این موضوع در گزارشی به بررسی وضعیت بازار کامپیوتر در ماه گذشته پرداخته‌ایم. اگر به این موضوع علاقه‌مندید، این گزارش را بخوانید:

بازار نمایشی

اگر طی ماه گذشته، سری به بازار کامپیوتر زده باشید، حتما متوجه شده‌اید که بازار به هیچ وجه وضعیت پویا و سرزندگی سابق را نداشته و اکثر فروشندگان بدون اینکه کالایی به فروش برسانند در فروشگاه‌ها نشسته‌اند.

آنها که علت این برخورد (خودداری از فروش کالا) را کاهش شدید موجودی در بازار عنوان کردند گفتند در شرایط فعلی، برخی از فروشندگان که کالایی هم برای فروش دارند می‌ترسند آن را به فروش برسانند، زیرا مشخص نیست آینده بازار چگونه است و ممکن است ناگهان قیمت‌ها در بازار افزایش یابد که در این صورت فروش کالاها با قیمت امروزی قطعا به ضرر فروشندگان تمام خواهد شد.

وی که علت اصلی این اتفاق را نوسانات شدید نرخ ارز و اتخاذ برخی از تصمیم‌ها در ماه گذشته و لغو ناگهانی آن دانست گفت: اواخر فروردین‌ماه بود که خبر افزایش تعرفه ورودی ۴۸ قلم کالای آی‌تی شامل: نوت‌بوک، تبلت، گوشی موبایل، تلویزیون‌های هوشمند و... به حکم فرهنگی بودن منتشر شد.

با انتشار این خبر، طبق معمول همیشه که واکنش بازار به اتفاق‌های جدید سریع است این بار هم افزایش نرخ تعرفه با واکنش تند و تیز فعالان بازار مواجه شد. به طوری که تنها پس از یک روز از اعلام خبر تغییرات تعرفه‌ای در بازار شاهد کاهش شدید عرضه از سوی فروشندگان و در مقابل افزایش تقاضا در بازار بودیم.

وی گفت: این شرایط در بازار اردیبهشت‌ماه کامپیوتر ادامه داشت تا اینکه در پی اعتراض‌ گروه‌های فعال صنف آی‌تی در اواخر اردیبهشت‌ماه خبر لغو موقتی این بخشنامه منتشر شد.

وی افزود: این خبر در حالی در جراید و خبرگزاری‌ها منتشر شد که گمرک و سازمان توسعه تجارت و هیچ نهاد دیگری آن را به‌طور رسمی تایید نکردند.

به همین دلیل رکود حاکم بر بازار که ناشی از بلاتکلیفی دو گروه خریدار و فروشنده در معامله کالا است تاکنون ادامه یافته است و عامل اصلی ادامه رکود حاکم بر بازار است.

رونق بازار تعمیرکاران و کارکرده‌فروشان

طی ماه‌های اخیر، بی‌رونقی بازار نوت‌بوک و تبلت و در کل کالاهای کامپیوتری به رونق بازار تعمیرکاران و کارکرده‌فروش‌ها منجر شد.

البته این اتفاقی عادی و مرسوم در بازار کامپیوتر است و به گفته کارشناسان هرگاه که در بازار کامپیوتر با رشد قیمت و کاهش موجودی مواجه می‌شویم، بازار کارکرده‌فروش‌ها و ارائه دهندگان خدمات جانبی رونق می‌گیرد.

به گفته فعالان بازار کامپیوترنیز اگرچه قیمت قطعات تعمیری افزایش یافته است؛ اما این را هم در نظر داشته باشید که در مورد بسیاری از مدل‌های لپ‌تاپ ما با کاهش موجودی قطعات تعمیری مواجه هستیم و این یعنی رشد قیمت خدمات تعمیری برای کالاهای حوزه کامپیوتر.

یکی دیگر از فعالان بازار هم با تایید این مطلب می‌گوید: این پیش‌بینی درستی است که همگام با رشد شدید قیمت‌ها در بازار، مردم ترجیح می‌دهند به تعمیر و رفع عیب و ایراد‌های لپ‌تاپ‌های خود بپردازند و قید خرید لپ‌تاپ جدید را بزنند؛ چرا که سابق بر این، اگر هزینه تعمیر یک لپ‌تاپ ۱۰۰ یا نهایتا در بدترین حالت ۳۰۰ هزار تومان می‌شد، این امکان وجود داشت که با صرف یک مبلغ ۴۰۰ هزار تومانی یک مینی لپ‌تاپ یا با صرف مبلغ ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان یک لپ‌تاپ معمولی خریداری کرد، اما در زمان کنونی حتی اگر هزینه یک لپ‌تاپ ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان شود، تعمیر آن به‌صرفه‌تر است تا خرید یک لپ‌تاپ با قابلیت‌های پایین، چراکه بابت خرید همین لپ‌تاپ نه‌چندان باقابلیت باید مبلغی بیش از ۹۰۰ هزار تومان هزینه شود.

مسوول یکی از واحدهای تعمیر لپ‌تاپ هم با تایید این مطلب گفت: از زمانی که قیمت‌ها در بازار روند صعودی در پیش گرفت کسب‌وکار تعمیرکاران لپ‌تاپ رونق گرفت و این موضوع در کنار کاهش واردات قطعات تعمیری باعث شده است موجودی قطعه هم در بازار در حد قابل توجهی کاهش یابد. به گفته فعالان بازار و کارشناسان به نظر می‌رسد در سالی که پیش‌رو است بازار تعمیرکاران رونق بیشتری گیرد.

قاچاق در کمین بازار کامپیوتر و دیجیتال

هنوز جوهر امضای ابلاغیه افزایش تعرفه واردات برخی از کالاهای کامپیوتری خشک نشده بود که از گوشه و کنار اخباری در رابطه با افزایش عرضه گوشی و تبلت و حتی نوت‌بوک‌های قاچاقی به گوش رسید.

بر اساس گزارش‌های رسیده برخی از عرضه‌کنندگان محصولات قاچاقی این کالاها را با قیمت روز بازار بدون هیچ مشکلی به خریداران و حتی فروشندگان بازار عرضه می‌کردند، البته این روال همچنان ادامه دارد و برخی از فروشندگان بازار به‌دلیل اینکه امکان ثبت سفارش و واردات کالا را ندارند، به ناچار موجودی خود را ازطریق قاچاقچیان تامین می‌کنند.

این اتفاق در بازار گوشی موبایل و تبلت محسوس‌تر است.

به گفته کارشناسان، درصورت تداوم روند فعلی و عدم رفع مشکلات بازار شاهد عرضه علنی محصولات تقلبی، قاچاقی و بی‌کیفیت در بازار کامپیوتر و تجهیزات دیجیتال خواهیم بود.