گشتی در بازار دستگاه‌های موقعیت‌یاب GPS
فرشته نجات در راه‌ماندگان
گسترش علم و فن برای بشر که همیشه در پی کشف و به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید بوده و هست، دستاوردهای شگرفی را به ارمغان آورده است.
گسترش علم و فن برای بشر که همیشه در پی کشف و به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید بوده و هست، دستاوردهای شگرفی را به ارمغان آورده است.
ابزاراهای ارتباطی مختلف و متنوع، لوازم دیجیتالی، صوتی، تصویری و سیستمهای موقعیت‌یاب GPS و... همه و همه از ابزارهایی هستند که بشر با تکیه بر دانش فنی به آنها دست یافته و از آنها استفاده می‌کند.
سیستمهای موقعیت‌یاب GPS که طی سال‌های اخیر استفاده از آنها شکل عمومی‌تری یافته است یکی از این ابزارها است.
اگرچه طی سالیان گذشته بسیاری از افراد با استفاده از ستارگان، قطب‌نما و سایر عوامل طبیعی، موفق به مشخص کردن مکان جغرافیایی خود می‌شدند، اما گاه عوامل طبیعی مانند توده ابرهایی که مقابل ستارگان قرار می‌گرفتند مشکلاتی را برای در راه ماندگان و راه گم‌کردگان ایجاد می‌کرد.
از طرفی امروزه پیچیدگی‌های جغرافیایی اعم از بافت شهر، خیابان‌ها و... زمینه استفاده از روش‌های پیشین را تا حد زیادی منتفی و بی‌معنا کرده است. در چنین شرایطی، با گسترش فناوری‌های گوناگون، سیستمهای ماهواره‌ای مدرن و پیشرفته‌ای با نام GPS این مشکل انسان را حل کرده‌است.
در حقیقت در دنیای امروز با کمک این دستگاه‌ها هیچ فردی راه را گم نمی‌کند و همه چیز روی تمام نقاط زمین قابل شناسایی است.
GPS چیست؟
GPS که مخفف کلمه Golbal Positioning Systems است که یک سیستم موقعیت‌یاب ماهواره‌ای است و از یک شبکه 24 ماهواره‌ای در مدار زمین تشکیل شده است.
این سیستم، اطلاعات مکانی و زمانی را در هر لحظه به زمین ارسال کرده و اطلاعات مرسوله از طریق گیرنده‌های مختلف دریافت، پردازش و در نهایت روی صحنه نمایش مشاهده می‌شوند.
جالب اینجا است که فاصله بین این ماهواره‌ها و سرعت آنها طوری طراحی شده است که هیچگاه تداخلی در عملکرد ماهواره‌ها ایجاد نمی‌شود و ماهواره‌ها تمام زمین را تحت پوشش خود قرار می‌دهند.
این ماهواره‌ها به طور دائم امواج رادیویی را به تمام سطوح زمین ارسال میکنند و امواج رادیویی دائما فواصل بین ماهواره‌ها را گزارش می‌دهند.
به این ترتیب اگر یک گیرنده GPS روی زمین اطلاعات را دریافت کند، از طریق آن می‌توان موقعیت خود را شناسایی کرد.
لازم به ذکر است که امواج رادیویی در GPS روی دو فرکانس MHZ۱۲۲۸ و MHZ۱۵۷۵ ارسال می‌شوند.
کاربردهای GPS
علاوه بر کاربرد مهم دستگاه‌های GPS که مشخص کردن مسیر است، از این دستگاه می‌توان برای اندازه‌گیری سرعت، مشخص کردن دقیق زمان طلوع و غروب خورشید، پیش‌بینی زلزله، نقشه‌برداری، کنترل امور مربوط به حمل و نقل و ترافیک، پیش‌بینی وضع هوا، مین‌یابی و... استفاده کرد.
همچنین در شرایط فعلی که سوخت در کشور ما دغدغه بسیاری از مردم است با استفاده از این دستگاه می‌توان با کنترل ترافیک، یافتن مسیرهای میان‌بر و سریع‌الوصول و... در مصرف سوخت نیز صرفه‌جویی کرد.
به نظر می‌رسد در صورتی که مسوولان توجه خود را به مسائل دیگری برای کاهش مصرف سوخت معطوف کنند با استفاده از ابزارهای پیشرفته‌ای چون GPS می‌توانند در کنترل مصرف سوخت، حل معضل ترافیک و... گامی موثر بردارند.
از طرفی دستگاه‌های GPS که روی اتومبیل نصب می‌شوند موقعیت مکانی کاربران را مشخص کرده و مسیری را که برای رسیدن به محل موردنظر باید طی شود را به صورت صوتی و برداری مشخص میکنند.
به عنوان مثال اگر کاربران قصد داشته باشند از تهران به جنوبی‌ترین نقطه کشور سفر کنند، دستگاه GPS علاوه بر معرفی دقیق موقعیت مکانی، مسیر درستی را که باید طی شود مشخص می‌کند.
شاکری، یکی از فعالان بازار این کالا در این زمینه میگوید: به طور کلی هدف اصلی و اولیه از طراحی دستگاه GPS اهداف نظامی بود اما از سال 1980 به بعد این دستگاه برای استفاده‌های غیرنظامی نیز در دسترس قرار گرفت.به گفته وی، GPS در تمام شرایط به طور 24ساعته و در تمام دنیا قابل استفاده است و هیچ مبلغی بابت این خدمات از کاربران اخذ نمی‌شود. به عبارتی تنها هزینه‌ای که کاربران برای استفاده از این دستگاه متحمل می‌شوند هزینه خرید دستگاه گیرنده GPS است که بسته به نوع، کیفیت و قابلیت‌های دستگاه و قدرت جذب اطلاعات ماهواره‌ای قیمتی بین 130 تا 2میلیون تومان دارند.
انواع گیرنده‌های GPS
گیرنده‌های GPS انواع گوناگونی دارند و انتخاب هر کدام از آنها بستگی به موارد استفاده کاربران دارد.برای مثال اگر بخواهید دستگاه گیرنده را روی خودرو نصب کنید یا اینکه بخواهید در کوله‌پشتی، روی دوچرخه و ... نصب کنید باید گزینه‌های متعددی را موردنظر قرار دهید.صادقی یک فروشنده تجهیزات موقعیت‌یاب GPS در این باره میگوید: در حال حاضر گیرنده‌های Basic GPS جزو ارزان‌قیمت و پرفروش‌های بازار هستند که قیمتی حدود 110 تا 350هزار تومان دارند.
به گفته این فروشنده یک گیرنده Basic (پایه) می‌تواند بسیار دقیق‌تر از گیرنده‌های گران‌قیمت عمل کند. اما باید این مساله را هم در نظر داشت که این گزینه‌ها بسیاری از ویژگی‌های دستگاه‌های گران‌قیمت را ندارند.
یکی از معایب بزرگ این دستگاه نداشتن قابلیت نقشه‌برداری یا Mapping است. فروشندگان می‌گویند این دستگاه‌ها براساس مختصات و بردار کار میکنند.
موقعیت‌یابی، تعیین طول و عرض جغرافیایی، تعیین جهت، تعیین ارتفاع از سطح دریاهای آزاد، توانایی محاسبه مسافت پیموده شده، توانایی هدایت و مسیر یابی، برخی از ویژگی‌های گیرنده‌های Basic است.قنبری یک دیگر از فعالان بازار این کالا، گیرنده‌های دستی GPS یا نقشه‌بردار، گیرنده‌های خودرویی GPS و گیرنده‌های دستگاه PDA و گیرنده‌های مخصوص لپ‌تاپ را از انواع مختلف گیرنده‌های GPS معرفی می‌کند.به گفته وی گیرنده‌های دستی یا نقشه‌خوان در مارک‌های مختلف به دو نوع MAP۷۶ و Etyex تقسیم می‌شوند که نوع MAP۷۶ به دو نوع معمولی و سری csx تقسیم‌بندی می‌شود که انواع معمولی این گیرنده‌ها نقشه نمی‌خورند و براساس بردار و مختصات کار میکنند و قیمتی بین ۳۰۰هزار تا ۴۰۰هزار تومان دارند.
گیرنده‌های سری CSX نیز از قابلیت نمایش نقشه برخوردارند. ضمن اینکه نقاط بیشتری را روی نقشه مشخص میکنند. قیمت این گیرنده‌ها بین 550هزار تا 600هزار تومان است.
نرخ گیرنده‌های سری eTrane نیز بین ۱۴۰هزار تا ۳۵۰هزار تومان است که این گیرنده‌ها جزو گیرنده‌های Basic بازار هستند. این گیرنده‌ها روی کوله‌پشتی، دوچرخه و... نصب می‌شوند.
گیرنده‌های مخصوص خودرو نیز بزرگ‌تر از گیرنده‌های دستی هستند و نمایشگر نسبتا بزرگ‌تری نیز دارند تا کاربران هنگام رانندگی به راحتی بتوانند آن را بخوانند.
این گیرنده‌ها با استفاده از برق خودرو کار میکنند و بنابراین تنها در داخل خودرو قابل استفاده هستند.ویژگی جالب این دستگاه‌ها، راهنمایی‌های صوتی دستگاه است که به راننده این امکان را می‌دهد بدون اینکه چشم خود را از جاده بردارد، با گوش دادن به صدای دستگاه طبق نقشه پیش رود.
قیمت دستگاه‌های GPS که روی خودرو نصب می‌شوند، بین 500هزار تا 2میلیون است اخیرا بسیاری از کارخانه‌های سازنده اتومبیل مانند BMW، Benz و... یک دستگاه GPS روی خودروهای جدید نصب میکنند که شرکت ایران‌خودرو نیز در آخرین خط تولید سمندهای این شرکت از این سیستم‌ها موقعیت‌یاب استفاده کرده است.گیرنده‌های دستگاه‌های PDA و لپ‌تاپ نیز مانند هم عمل میکنند و به یک نمایشگر بزرگ مجهز هستند که افزون بر راحتی در مطالعه نقشه، جزئیات بیشتری را نیز نمایش می‌دهند.
محدودیت‌های استفاده از GPS
همانطور که قبلا اشاره کردیم هر کدام از ماهواره‌های GPS با استفاده از امواج رادیویی مسافت‌ها را مشخص میکنند. اما امواج به تنهایی قادر به شناسایی فاصله‌ها نیستند. از این رو برای محاسبه مسافت از ساعت‌های بسیار دقیق اتمی در ماهواره‌ها و همچنین گیرنده‌های GPS استفاده می‌شود.
البته ناگفته نماند که یکی از مشکلاتی که در سیستم زمان وجود دارد، گران‌قیمت بودن ساعت‌های اتمی است. به عبارت دیگر قیمت این ساعت‌ها حدود ۵۰ تا ۱۰۰هزار دلار است که فقط در ماهواره‌های GPS قرار می‌گیرند و در گیرنده‌های GPS که روی زمین قرار دارند از ساعت‌های معمولی دیجیتالی استفاده می‌شود. به همین دلیل امکان اختلال در سیستم زمان وجود دارد و از این رو در گیرنده‌های GPS از ساعت‌هایی که دائما Reset می‌شوند و در واقع نقش کرنومتر را بازی میکنند، استفاده می‌شود.
برخی از فعالان بازار معتقدند دستگاه‌های موقعیت‌یاب GPS در ایران مانند سایر کشورهای جهان کاربرد مطلوبی ندارند. چرا که در ایران نقشه‌های دیجیتالی دقیقی وجود ندارد و از طرفی آدرس‌های پستی ایران در مقایسه با سایر کشورها به آسانی روی نقشه‌ها مشخص نمی‌شود.
این در حالی است که قنبری یکی از فعالان بازار این کالا معتقد است، دستگاه‌های GPS در ایران با توجه به حرکات دقیق ماهواره‌ها و... عملکرد مطلوبی دارند و اگر در پاره‌ای موارد این دستگاه‌ها با مشکل مواجه شوند، علت را باید در گیرنده دستگاه جست‌وجو کرد.
بازار GPS
در حـــــال حــــــــــاضر مارک‌های معروفی مانند Garmin، Tom Tom، Vista، mage Force و magellan به تولید این کالا می‌پردازند و افزایش تولید را در راس اهداف خود قرار داده‌اند.
قنبری در این زمینه به خبرنگار ما میگوید: برندهای Vista و Garmin جزو پرفروش‌های بازار هستند که قیمتی حدود 150 تا یک‌میلیون و 500هزار و گاه 2میلیون تومان دارند.
به گفته وی مدل‌های Geko، Etrex۱۰۱، Etrex summit از پرفروش‌های بازار هستند که با قیمتی حدود ۱۵۰، ۲۴۰ و ۱۵۰هزار تومان در بازار خرید و فروش می‌شوند. مدل Etrex vista نیز یکی از دستگاه‌های پرفروش GPS است که قیمتی بین ۳۴۰ تا ۳۸۰هزار تومان دارد. همچنین مدل جی‌پاد از دستگاه‌های مگافورس که مخصوص استفاده در خودرو است با قیمتی حدود ۴۹۰هزار تومان به فروش می‌رسد که مجهز به صفحه لمسی بوده و یک دستگاه سخنگوی فارسی است.
|
Auto GPS |
|
|
Handle Gps |
|
|
Sport GPS |
|
ارسال نظر