بدون صنف، بدون نظارت

بازار دیجیتال- مشغول کلیک کردن و جست‌وجو در صفحات مختلف کامپیوتر است که ناگهان صفحه مانیتور تاریک و به دنبال آن خاموش می‌شود. پیش خود فکر می‌کند که لابد برق قطع شده ولی بعد از چند ثانیه پی می‌برد که مشکل از کامپیوتر است. دکمه Power را فشار می‌دهد تا از سالم بودن کامپیوتر مطمئن شود، صفحه مانیتور روشن می‌شود و ویندوز بالا می‌آید، خیالش راحت می‌شود که مشکل رفع شده در همین حال دوباره موضوع تکرار می‌شود و ........

تعمیرکار بعد از چند بار خاموش و روشن کردن کیس و وارسی کردن کامپیوتر می‌گوید: دستگاه شما مشکل سخت‌افزاری دارد و باید به تعمیرگاه برده شود. کاربر در جواب می‌گوید: اگر امکان دارد همین جا آن را درست کنید. تعمیرکار با این توضیح که وسایل مورد نیاز برای تعمیر در مغازه است او را به بردن کامپیوتر قانع می‌کند.

هر روزه بر تعداد کاربران کامپیوتر در کشور افزوده می‌شود و به موازات آن نیز تعداد مراکز تعمیر و نگهداری کامپیوتر در حال افزایش است.

به طوری که با مرور در صفحات نیازمندی‌های برخی نشریات به راحتی می‌توان به این مراکز دسترسی پیدا کرد. امداد کامپیوتر، اورژانس کامپیوتر، کلینیک تخصصی کامپیوتر، همه اینها عناوینی است که مراکز تعمیر و نگهداری کامپیوتر برای خود انتخاب کرده‌اند.

همچنین این مراکز برای جلب مشتری بیشتر بر مواردی چون،‌تعمیرات کامپیوتر در محل، تعمیرات تخصصی کامپیوتر بدون دریافت هزینه ایاب و ذهاب، بازیابی ۱۰۰درصدی اطلاعات و یک سال پشتیبانی رایگان تاکید دارند.

کاربران، بی‌اطلاع از مشکلات بسیار معمولی کامپیوتر

هر چند که امروزه استفاده از کامپیوتر در مراکز مختلف رواج یافته است، ولی به نظر می‌رسد در پی آن آگاهی کاربران از مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متعددی که برای کامپیوترها پیش می‌آید چندان افزایش نیافته است، به طوری که بیشتر فعالان و کارشناسان تعمیرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری کامپیوترها بر این عقیده‌اند که حدود ۸۰ تا ۸۵درصد افرادی که به این مراکز مراجعه می‌کنند از مشکلات بسیار معمولی که برای کامپیوترها پیش می‌آید سر در نمی‌آورند، به طوری که حتی توانایی نصب نرم‌افزار را نیز ندارند.

محمدی، مسوول فروش شرکت کرسی رایانه در این زمینه می‌گوید: «عمده مشکلاتی که برای کاربرهای کامپیوتر پیش می‌آید در زمینه مسائل نرم‌افزاری است. به طوری که برخی از کاربرها به علت عدم آگاهی در حین استفاده از کامپیوتر وارد بعضی از برنامه‌هایی می‌شوند که باعث پریدن ویندوز یا قطع شدن صدای باند کامپیوتری می‌شود. در پی آن به این نتیجه می‌رسند که شاید برای کامپیوتر آنها مشکل سخت‌افزاری به وجود آمده است در صورتی که اینگونه نیست.

وی همچنین ارائه خدمات ناقص از سوی برخی از شرکت‌های کامپیوتری را دلیل دیگر ایجاد مشکل برای کامپیوترها می‌داند و معتقد است شرکت‌هایی وجود دارند که به ارائه کامپیوترهایی برای فروش می‌پردازند که از قطعات مرغوب و با کیفیتی برخوردار نبوده و بعد از مدت زمان کوتاهی، با مشکل مواجه می‌شوند.

محمدی همچنین به وجود آمدن بیشتر مشکلات سخت‌افزاری کامپیوترها را در مواردی چون موس، CD و DVDرایتر می‌داند و معتقد است، تعداد کاربرانی که به خاطر مشکلات هارد، مادربورد و یا CPU به آنها مراجعه می‌کنند محدود هستند.

به گفته وی اگر مشکلی برای CPU کامپیوتر به وجود آید هزینه تعویض این قطعه بین ۴۰ تا ۶۰هزار تومان است که البته این مبلغ بدون هزینه دستمزد است، همچنین هزینه تعویض هارددیسک حدود ۳۵هزار تومان است که با هزینه دستمزد ۴۵هزار تومان می‌شود.

تعویض قطعات داخلی دیگری مثل DVDرایتر و CDرام نیز حدود ۱۲هزار تومان است. این در حالی است که نصب combo به تنهایی ۳۰هزار تومان هزینه دارد.

افشار یکی دیگر از تعمیرکاران کامپیوتر معتقد است بیشتر کسانی که به این مراکز مراجعه می‌کنند ویندوز کامپیوتر آنها با مشکل مواجه است یا اینکه کامپیوتر آنها دچار ویروس شده است.

همچنین بیشترین مشکل سخت‌افزاری که برای این کامپیوترها پیش می‌آید در زمینه رم و هارددیسک است.

به گفته وی، هزینه تقریبی که برای ارتقای برنامه کامپیوتر می‌توان در نظر گرفت بین ۳ تا ۵هزار تومان است و هزینه ویروس‌یابی نیز حدود ۱۵ تا ۲۰هزار تومان است، این در حالی است که هزینه بازیابی اطلاعات در هر لایه دیسک (۳لایه) ۱۰۰۰تومان است.

افشار همچنین دستمزد نصب و تعویض CPU در کامپیوترهای معمولی را بین ۱۰ تا ۱۵هزار تومان اعلام می‌کند و برای لپ‌تاپ نیز این مبلغ حدود ۵ تا ۱۰هزار تومان بیشتر است.

به اعتقاد وی، نصب CPU در لپ‌تاپ نسبت به کامپیوتر‌های معمولی سخت‌تر و حساس‌تر است به همین خاطر دقت بیشتری را می‌طلبد.

بررسی مشکلات نرم‌افزاری باید در اولویت باشد

بیشتر تعمیرکاران کامپیوتر توصیه می‌کنند که اگر مشکلی برای هر کامپیوتر پیش‌ آمد ابتدا آن را به یک کارشناس نرم‌افزار نشان دهند چرا که بیشتر مشکلات سخت‌افزاری کامپیوتر به دنبال برخی از مشکلات نرم‌افزاری شکل می‌گیرد.

«‌عالی‌خانی»، یکی دیگر از تعمیرکاران باسابقه کامپیوتر می‌گوید: با وجود اینکه استفاده از کامپیوتر در تمام منازل رایج شده است ولی هنوز در زمینه برخی از ساده‌ترین برنامه‌های کامپیوتری مانند نصب نرم‌افزار و ویندوز آگاهی کاربر افزایش نیافته است، به طوری که هنوز برای این موارد کاربرها به مراکز تعمیر و نگهداری کامپیوتر مراجعه می‌کنند.

عالی‌خانی با اشاره به این نکته که هنوز بورس مشخصی برای مراکز تعمیر و نگهداری کامپیوتر در تهران وجود ندارد، می‌گوید: از آنجا که تعداد کاربران کامپیوتر روز به روز در حال افزایش است، در پی این موضوع شرکت‌های تعمیر و نگهداری زیادی شکل گرفته‌اند که برخی از آنها بدون داشتن تخصص لازم به فعالیت می‌پردازند به طوری که بسیاری از کاربرانی که به این مراکز رجوع‌ می‌کنند در وهله اول درصدد هستند تا اطمینان کاملی از مراکز تعمیر به دست آورند چرا که دیده شده بسیاری از افراد تازه کار و یا بدون مجوز فعالیت، با تعویض قطعه‌ای سالم به جای قطعه نامرغوب از تجهیزات داخلی کامپیوتر،‌ باعث بی‌اعتمادی کاربران نسبت به این مراکز شده‌اند.

وی همچنین با اعلام این مطلب که برای صنف تعمیرکاران کامپیوتر اتحادیه خاصی وجود ندارد ادامه می‌دهد: از این رو مبالغی که این مراکز برای کارهای خدماتی دریافت می‌کنند از یک تعرفه مشخصی پیروی نکرده و بیشتر سلیقه‌ای است.

به طور مثال برخی از فعالان برای نصب ویندوز بدون نرم‌افزار مبلغی حدود ۲هزار تومان و بعضی نیز مبلغی حدود ۴هزار تومان دریافت می‌کنند. این درحالی است که هزینه نصب ویندوز با نرم‌افزار حدود ۵هزار تومان است.

البته افزایش تعداد مراکز تعمیر و نگهداری کامپیوتر باعث ایجاد یک بازار رقابتی در بین فعالان این حرفه شده است.

به طوری که در پی آن برخی افراد با دریافت مبلغی بسیار پایین‌تر در زمینه ارائه خدمات به رقابت می‌پردازند.

به گفته فعالان بازار هزینه نصب مودم حدود ۲ تا ۳هزار تومان است. البته این مبلغ بدون احتساب قیمت خود مودم است. همچنین قیمت انواع مودم نیز بسته به مارک و مدل آن به ۸ تا ۱۴هزار تومان متغیر است.

کامپیوتر را به دور از گردوغبار نگهداری کنید

قرار دادن کامپیوتر در مکان مناسب و استاندارد از دیگر نکاتی است که کارشناسان کامپیوتر در امر نگهداری از این دستگاه به آن می‌پردازند.

مرادی یکی از تعمیرکاران باتجربه کامپیوتر در این زمینه می‌گوید: شاید بسیاری از افرادی که کاربر کامپیوتر هستند چندان اطلاعی از طریقه نگهداری این وسیله نداشته‌ باشند.

به گفته وی هر کامپیوتر باید در مکان‌های بدون گردوغبار قرار گیرد به طوری که حتی در مجاورت پنجره نیز قرار نگیرد. همچنین کیس کامپیوتر باید حدود ۱۵سانتی‌متر از سطح زمین فاصله داشته باشد.

همچنین زمانی که مادربورد کار می‌کند میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند که باعث جذب گردوغبار می‌شود که این موضوع باعث گرم‌تر شدن IC و به دنبال آن سوختن این قطعه خواهد شد.

همچنین قرار دادن کامپیوتر در محیط خنک الزامی است.

روغن‌کاری داخل کیس نیز از دیگر نکاتی است که بهتر است هر ۶ماه یک بار انجام شود.