صادرات محصول تولید نشده

مرجان ربانی

در حالی که یک سال از سردادن آواز تولید گوشی تلفن همراه ملی می‌گذرد، هنوز حتی یک نمونه از این گوشی به دست مصرف کنندگان نرسیده و فعالان و فروشندگان بازار نیز اعتقادی به حضور گوشی ملی در بازار ندارند. در این میان تولیدکنندگانی که به قصد حمایت از آنها تعرفه واردات گوشی تلفن همراه و به تبع آن قیمت گوشی‌ها افزایش یافته است هنوز تولیدی آغاز نکرده‌اند. البته یکی از این شرکت‌ها اخیرا خبر از صادرات گوشی ملی تا پایان سال جاری و پس از رفع نیاز بازار داخلی داده است.

در حالی که طی یک سال گذشته بارها از سوی مسوولان و شرکت‌های داخلی خبرهایی مبنی بر ورود گوشی ملی به بازار شنیده شده، با ورود به بازار موبایل متوجه گوشی‌هایی با نام ملی اما با برندهای خارجی می‌شویم.

به گفته یکی از فروشگاه‌های موبایل در بازار جمهوری گوشی ال جی KG۱۱۰ همان گوشی ملی است که با قیمت ارزانتر از سایر گوشی‌های بازار (۵۶هزار تومان) به فروش می رسد.

این فروشنده معتقد است: گوشی ملی وجود ندارد و اینها همه تنها حرف است و آنچه در بازار با این عنوان وجود دارد گوشی ال جی است.

اکثر فعالان بازار به متقاضیان گوشی ملی که قادربه خرید گوشی‌های خارجی با قیمت بالا نیستند، می‌گویند: گوشی ملی وجود ندارد و ساخته هم نخواهد شد.

این به نوعی آب پاکی ریختن به روی دست مصرف کنندگانی است که دود افزایش تعرفه‌ها را در چشمان خود باید تحمل کنند.

کارشناسان معتقدند گوشی ملی نمی‌تواند در بازار موبایل ایران حضور داشته باشد زیرا تولیدکنندگان داخلی قادر به رقابت با تکنولوژی‌های پیشرفته به کار گرفته شده در موبایل‌های موجود در بازار دنیا نیستند و به همین علت است که تاکنون نیز وارد بازار نشده‌اند.

این در حالی است که برخی دیگر نیز می‌گویند: این گوشی تولید نمی‌شود زیرا شرکت‌های ایرانی قادر به طراحی و ساخت یک گوشی به صورت کامل در داخل کشور نیستند و در صورت ساخته شدن هم مورد استقبال کاربران قرار نمی‌گیرد.

تعرفه‌ها، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان

گوشی ملی قرار بوده توسط سه شرکت نیمه هادی عماد، سروش رسانه و کارخانجات مخابراتی ایران که در خرداد سال ۸۵ تفاهمنامه‌ای را با وزارت صنایع امضا کرده‌اند، تولید شود و در همین راستا تعرفه واردات موبایل افزایش یافت و در نتیجه قیمت این کالا در بازار بین ۵۰ تا ۱۰۰هزار تومان بالا رفت.

صادق‌زاده، رییس کمیته مخابرات مجلس که یکی از مخالفان افزایش تعرفه‌ها بود،‌ معتقد است:‌ افزایش قیمت‌ها تنها به ضرر مصرف کننده است در حالی که تولید کننده واقعی نیز وجود ندارد و هنوز حتی یک گوشی وارد بازار نشده است.

تولید نشدن گوشی تلفن همراه در داخل موجب شده تا چندی پیش پیشنهاد کاهش ۴۵درصدی تعرفه واردات مطرح شود اما شرکت‌های مدعی تولید با عملی شدن آن اظهار مخالفت کردند.

این در حالی است که شرکت‌هایی که به عنوان تولید کننده قرار است در این عرصه فعالیت کنند هنوز در مرحله مذاکره قرار دارند.

شرکت سروش رسانه و نیمه هادی عماد هنوز در حال مذاکره با شرکت‌هایی چون نوکیا و هیوندا هستند و شرکت ITMC نیز به قصد تولید کاملا ملی و طراحی گوشی ایرانی هنوز در حال مذاکره با دو شرکت کره‌ای است.

در این میان معاون صنایع پیشرفته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می‌گوید: طی سه سال آینده به فاز نهایی تولید گوشی با برند عماد دست خواهیم یافت.

به گفته این شرکت تنها می‌توان تا آن زمان به ورود گوشی با برند هیوندای در بازار بپردازیم و در فاز بعدی برند هیوندای عماد را ارائه دهیم.

از سویی دیگر مدیر کل صنایع الکتریکی وزارت صنایع می‌گوید: تولید داخلی مانعی برای افزایش قیمت گوشی است.

علیرضا نورپور، مدیر کل صنایع الکتریکی وزارت صنایع به ایسنا گفته است: پیشنهاد کاهش ۴۵درصدی تعرفه به ضررتولید داخلی است و ما با آن مخالفیم.

وی همچنین تولید را مانع افزایش قیمت‌ها دانسته و خبر داده است: تا پایان سال علاوه بر تولید گوشی و رفع نیاز داخلی شاهد صادرات این محصول خواهیم بود.

این در حالی است که طبق گفته‌های وی نیاز کشور به گوشی سالانه شش تا هفت‌میلیون دستگاه است.

معاون صنایع پیشرفته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران نیز از انعقاد قرارداد شرکت نیمه هادی عماد با هیوندای کره برای ساخت گوشی تلفن‌همراه در کشور خبر داده و گفته است:‌ اواخر تیرماه اولین سری گوشی‌های ساخت داخل با برند هیوندای وارد بازار می‌شود. فضل‌ا... وکیلی‌فرد، در گفت‌وگویی با ایلنا، در خصوص روند فعالیت شرکت نیمه‌هادی عماد برای تولید گوشی تلفن‌همراه در کشور اظهار داشت: نیمه‌هادی عماد با شرکت «وپس» کره‌جنوبی در زمینه تحقیق، توسعه و طراحی گوشی قرارداد منعقد کرده و برای تولید به صورت SKD نیز با هیوندای وارد مذاکره شده است.

معاون صنایع پیشرفته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، میزان تولید گوشی سری اول برای عرضه در بازار را ۵هزار دستگاه عنوان کرد و یادآور شد: در فاز SKD و برای تست بازار و خط تولید، سه مدل گوشی معمولی، متوسط و پیشرفته به بازار عرضه خواهیم کرد و به موازات آن به تدریج در فاز CKD برند خود را جایگزین کرده و عمق تولید را افزایش می‌دهیم.

اما آنچه کاربران را ناراضی کرده است، موضوع تولید گوشی ملی نیست، بلکه شرایطی است که برای استفاده از موبایل به‌رغم کاهش قیمت سیم‌کارت فراهم شده است.

در شرایط به وجود آمده طی یکسال گذشته متقاضیان استفاده از تلفن‌همراه مجبور به خرید گوشی موبایل با قیمت‌هایی گاه بیش از بهای سیم‌کارت شده‌اند در حالی که گوشی ملی نیز به دست آنها با قیمت ارزان داده نشده است.

به گفته برخی از کارشناسان، تولیدکنندگان باید براساس نیاز مشتریان و بازار موجود به تولید بپردازند که بر این اساس این سوال پیش می‌آید که آیا تولیدکنندگان موبایل ایرانی قادر به تولید گوشی قابل رقابت با بازار جهانی هستند و آیا فکر می‌کنند قادر به تامین سلیقه‌های گوناگون مشتریان خود در داخل کشور هستند؟

و باز هم آیا تولید توسط شرکت‌های موجود با توجه به فاصله ایران از دنیای تکنولوژی و ارتباطات به صرفه است؟