دروازه‌های ورود به دنیای صفر و یک

ندا لهردی

به هر شکلی و با هر دستگاه و وسیله‌ای که بخواهی قدم در دنیای صفر و یک بگذاری باید از یک دروازه عبور کنی. دوازه‌ای که بی هیچ چون و چرایی تنها مجوز ورود به دسترسی به قابلیت‌های مختلف هر ابزار دیجیتال است. نرم‌افزارها در حقیقت نقش رابط کاربران را برای کامپیوترهایشان بازی می‌کنند.به همین دلیل هم هست که نرم‌افزارها به عنوان یکی از بزرگترین بخش‌های صنعت کامپیوتر و صنایع وابسته آن شناخته می‌شود.در کشور ما هم به دنبال احساس نیاز کاربران، نرم‌افزار و بازار آن به خصوص در سال‌های اخیر به تعریف مشخصی رسیده‌اند، تا آنجا که رشد بازار این محصولات در سال‌های اخیر و افزایش میزان تقاضای کاربران روند تولید نرم‌افزار را در کشورمان بهبود بخشیده است.

سرنوشت فصلی بازار نرم‌افزار

باز هم روزها تعیین کننده‌اند. تقویم که ورق می‌خورد سرنوشت بازار نرم‌افزار هم رقم می‌زند.

در این میان اما گویا فصل‌های گرمتر حرارت بیشتری را هم نصیب فعالان عرصه نرم‌افزار می‌کنند.

بهار که می‌آید همراه با همه چیز، بازار نرم‌افزار را هم متحول می‌کند.

امین اعظم یکی از فعالان بازار نرم‌افزار در این مورد می‌گوید: «ماه‌های فروردین و اردیبهشت علاوه بر ماه‌های تابستان یکی از پررونق‌ترین ماه‌های سال در بازار نرم‌افزار به حساب می‌آیند. در این دو ماه صرفنظر از خریداران همیشگی، بیشتر شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی اقدام به خرید نرم‌افزار می‌کنند.

این خریداران دولتی اغلب سراغ نرم‌افزارهای آموزشی ایرانی را می‌گیرند که استفاده عمومی بیشتری داشته و چندان تخصصی هم نیستند، دلیل خرید کاربران دولتی در این دو ماه هم در واقع این است که بخش‌های دولتی معمولا باقیمانده بودجه سال گذشته خود را برای خرید نرم‌افزار اختصاص می‌دهند».

در مقابل اما ماه رمضان و ماه خرداد که فصل امتحانات است، زمان رکود بازار نرم‌افزار هستند. دلیل هم مشخص است هرچه باشد دانش‌آموزان و دانشجویان که بیشترین خریداران نرم‌افزارها را تشکیل می‌دهند در این روز‌ها مشغول درس و امتحانات هستند و فرصتی برای خرید محصولات موردعلاقه‌شان ندارند.

البته مسلما عوامل دیگری هم در نوسان بازار نرم‌افزارها موثرند که تحریم‌های اقتصادی و دسترسی بیشتر به اینترنت پرسرعت مهم‌ترین آنها هستند. طبیعتا همان تعداد محدود کاربران ایرانی که به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند ترجیح می‌دهند به جای صرف هزینه‌ برای خرید بعضی نرم‌افزار‌ها، آنها را به صورت رایگان دانلود کنند.

ایرانی‌ها گران‌ترند

جالب است. برخلاف تصور خیلی‌ از ما گویا نرم‌افزار‌های تولید داخل گاهی گران‌تر از بسیاری از نرم‌افزار‌های خارجی هستند. اما دلایلی که کریمی یکی از کارشناسان بازار نرم‌افزار در این‌باره ارائه می‌دهد نسبتا می‌تواند قانع‌کننده باشد.

او در این مورد می‌گوید:‌ یکی از این دلایل مربوط به این است که نرم‌افزار‌های خارجی بیشتر کپی و در نتیجه ارزان هم هستند. در برابر اما نرم‌افزار‌های ایرانی که توسط شورای عالی انفورماتیک به ثبت قانونی می‌رسند، چون تحت پشتیبانی قانون حمایت از مولفین و مصنفین قرار می‌گیرند گران‌تر هم هستند.

علت دیگر این موضوع به عقیده کریمی حوزه فعالیت تولیدکنندگان داخلی نرم‌افزار است که چندان موردتوجه تولیدکنندگان خارجی قرار نمی‌گیرد.

نرم‌افزار‌های ایرانی معمولا در سه بخش: نرم‌افزار‌های اتوماسیون اداری و مالی، نرم‌افزار‌های آموزشی و نرم‌افزارهای ویژه زبان فارسی تولید می‌شوند و به همین دلیل همیشه مورد توجه کاربران داخلی قرار دارند.

گارانتی‌های مادام‌العمر!

شاید عجیب به نظر برسد، اما نرم‌افزار‌های زیادی در بازار ما هستند که گارانتی‌ مادام‌العمر دارند. این نرم‌افزار‌ها تنها در میان محصولات ایرانی ثبت شده و یا بعضی محصولات خارجی که توسط شرکت‌های واردکنند‌ه ضمانت می‌شوند، می‌توانید پیدا کنید.

نرم‌افزار‌های داخلی دارای گارانتی مادام‌العمر معمولا در میان محصولات اغلب شرکت‌های نرم‌افزاری داخل کشور وجود دارند. نرم‌افزار‌های خارجی شامل این نوع گارانتی هم تنها تعداد محدودی از نرم‌افزارهای امنیتی (آنتی ویروس) که به وسیله شرکت‌های معدودی و از طریق واسطه‌های همسایه مثل دبی وارد شده‌اند را شامل می‌شوند.

ضمانتنامه‌های مادام‌العمر برای این نرم‌افزارها تنها مواردی مانند: معیوب بودن نرم‌افزار، عدم اجرای کامل قابلیت‌ها و نقص در بخش‌های مختلف آن را پوشش می‌دهند.

در این میان اما نکته جالب درباره نرم‌افزارهای متفرقه است که فقط توسط بعضی فروشگاه‌ها آن هم برای بازاریابی و جلب مشتری بیشتر ضمانت‌ می‌شوند.

به عنوان نمونه فروشگاه‌هایی هستند که این نرم‌افزارها را به مدت یک یا دو روز گارانتی می‌کنند، اما این گارانتی‌ها معمولا موارد بسیار خاصی را شامل می‌شوند که کمتر کاربری ممکن است دچار آنها شود.

در واقع اگر سراغ این محصولات رفتید و حتی نتوانستید آن را روی کامپیوترتان نصب کنید نباید انتظار تعویض آن را داشته باشید.

پرفروش‌ترین‌ها وکم‌فروش‌ترین‌ها

طرفداران نرم‌افزارهای خارجی که معمولا کاربران حرفه‌ای هستند محصول مورد نظرشان را با قیمت‌های ارزان هم می‌توانند پیدا کنند.

البته در این بین نرم‌افزارهای آنتی‌ویروسی که به صورت اورجینال (اصل) وارد می‌شوند گران‌ترین نرم‌افزارهای خارجی بازار هستند که گاهی حتی تا ۸۰هزار تومان هم به فروش می‌رسند.

در میان نرم‌افزارهای ایرانی اما آموزشی‌ها همیشه پرطرفدارترند. قیمت این نرم‌افزارها هم از ۵۰۰تومان تا ۵۰هزار تومان متغیر است، اما طبق گفته فعالان بازار نرم‌افزارهای اتوماسیون اداری و مالی که معمولا خریدارانشان را بخش‌های دولتی تشکیل می‌دهند گران‌تر از بقیه هستند.

خرید اینترنتی

اگر جزو طرفداران خرید بی‌دردسر و راحت هستید بهتر است بدانید که اغلب شرکت‌های تولید کننده و یا حتی بعضی فروشگاه‌های فروش نرم‌افزار از طریق وب‌سایت خود امکان خرید آنلاین را به خریداران می‌دهند.

با این حال اما براساس تایید فعالان بازار نرم‌افزار، خرید آنلاین نرم‌افزار در کشور ما رونق چندانی ندارد.

دلیل این موضوع هم بی‌اعتمادی خریدارانی است که ترجیح می‌دهند محصول موردنظرشان را در هنگام خرید کاملا برررسی کنند.

مثل اینکه خریداران ایرانی تنها به چشم‌هایشان اعتماد دارند.