گفت‌وگو با مدیرعامل یک شرکت طراحی وب:
طراحی وب سایت، کار یک نفر نیست
بازار دیجیتال- «بازاری بی‌نظم و قاعده»؛ این تنها جمله‌ای است که اکثر کارشناسان در خصوص وضعیت بازار طراحی وب‌سایت از آن استفاده می‌کنند.
بازار دیجیتال- «بازاری بی‌نظم و قاعده»؛ این تنها جمله‌ای است که اکثر کارشناسان در خصوص وضعیت بازار طراحی وب‌سایت از آن استفاده می‌کنند.
در حال حاضر با توجه به ناآشنایی کارفرمایان و نبود ارگان نظارت‌کننده روی بازار طراحی سایت شاهد رشد قارچ‌گونه شرکت‌ها یا افرادی هستیم که با مبالغ کمتری در مقایسه با شرکت‌های حرفه‌ای فعال در این حوزه اقدام به طراحی وب سایت می‌کنند. همین امر باعث به وجود آمدن سایت‌های با طراحی و کیفیت پایین در فضای مجازی کشور شده است. به باور کارشناسان بازار طراحی وب‌سایت ایران هیچ نظم و قوانین مشخصی ندارد و با توجه به توان طراح و گروه بازاریابی در جلب توجه مشتری و سلیقه‌های وی، قیمت‌های متنوع برای کارهای با ارزش یکسان دیده می‌شود.
همچنین یک پروژه طراحی سایت در کشور ما بر خلاف کشورهای دیگر که توسط یک تیم چند نفره و حرفه‌ای صورت می‌گیرد، عموما توسط یک نفر طراحی و اجرا می‌شود.
حمید سپیدنام، مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت کاسپید، یکی از شرکت‌های طراحی سایت، که در این بازار به صورت علمی و استاندارد اقدام به طراحی سایت می‌کند، عمده مشکلات این بازار را به ناآگاهی کارفرمایان ارتباط میدهد و معتقد است این افراد به دلیل دانش کمی‌که نسبت به این بازار دارند فقط دوست دارند یک سایت را با کمترین هزینه راه‌اندازی کنند. وی یکی دیگر از مشکلات در بازار طراحی وب‌سایت را به نبود مرجع نظارت‌کننده و قانون‌گذار ارتباط میدهد؛ مرجعی که جای خالی‌اش فضا را برای گسترش کارهای بی‌کیفیت گسترش داده است.
بهتر است سوال اول را با مشکل اصلی بازار طراحی وب‌سایت در کشور آغاز کنیم. در حال حاضر سایت‌های زیادی در فضای مجازی وجود دارند که اقدام به طراحی وب‌سایت می‌کنند. سایت‌هایی که اکثر آنها کاملا غیرحرفه‌ای هستند و عموما هم یک نفر گرداننده آنها هستند. در واقع سایت‌های فعال در این بازار به نوعی رشد قارچ‌گونه دارند که باعث سردرگمی کاربران در زمان انتخاب می‌شود. به نظر شما علت به وجود آمدن این شرایط چیست؟
یکی از مشکلات اساسی که در بازار طراحی سایت با آن مواجه هستیم این است که اکثر افراد فکر می‌کنند که طراحی سایت توسط یک نفر می‌تواند صورت بگیرد. در صورتی که زمانی که قرار است طراحی سایتی انجام شود در فاز اول باید آن سایت آنالیز شود تا کلمات کلیدی شناخته شود که در این مرحله مقایسه و رصد سایت‌های مشابه هم صورت می‌گیرد. بعد از اتمام این مرحله نوبت به ایجاد استراتژیک و پلان سایت می‌رسد که باید براساس کلمات کلیدی سایت چیده شود. بنابراین فاز اول که مربوط به آنالیز یک سایت است در 90 درصد پروسه طراحی سایت مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. در مرحله بعدی هم نوبت به کارهای گرافیکی سایت می‌رسد که این بخش هم باید توسط متخصصان حوزه گرافیک صورت بگیرد. بعد از این مراحل نوبت به html می‌رسد و در پایان نیز برنامه‌نویسی. در واقع 5 تیم که کار آنالیز، طراحی گرافیک، html، برنامه‌نویسی و متخصص seo را انجام میدهد برای طراحی یک وب‌سایت مورد نیاز است. اما متاسفانه در ایران یک شخص تمام این کارها را انجام میدهد. در ابتدا ممکن است این سایت‌ها طراحی مناسب و قابل قبولی داشته باشند؛ اما به مرور زمان صاحبان سایت را با مشکل مواجه خواهد کرد. در کل
طراحی سایت باید حرفه‌ای و توسط یک تیم صورت بگیرد.
برخی کارشناسان این بازار را به چند دسته تقسیم می‌کنند. یک بخش آن شامل افراد و شرکت‌هایی هستند که با استفاده از نرم‌افزارهای متن باز و هزینه کم و بدون تعهدات خاصی اقدام به طراحی سایت برای مجموعه‌های کوچک می‌کنند. دسته دوم شرکت‌ها یا افرادی هستند که به صورت علمی و کاملا تخصصی اقدام به طراحی سایت می‌کنند(که کمتر از ۱۰ درصد بازار را تشکیل می‌دهند) اما به دلیل فعالیت دسته دوم که بازاری هستند و قیمت‌های بسیار ارزانی از مشتریانشان دریافت می‌کنند به مرور زمان از بازار حذف می‌شوند؛ چرا که توان رقابت را ندارند. شما به عنوان یک فعال در این بازار این نوع تقسیم‌بندی را قبول دارید؟
نکته‌ای که به آن اشاره کردید کاملا درست است. یکی دیگر از مشکلات این حوزه مظلوم واقع شدن بازار طراحی وب‌سایت است. در واقع شرایط این بازار را به سویی پیش برده که کارفرمایان می‌خواهند با صرف هزینه‌ای 200 هزار تومانی یک سایت کامل و حرفه‌ای داشته باشند. اما این در حالی است که اگر کارفرمایی می‌خواهد از طریق این سایت تجارت انجام دهد یا بازار فعالیت خود را گسترش دهد نمی‌تواند با صرف هزینه 200 هزار تومانی به اهداف خود برسد. ولی متاسفانه در حال حاضر دید عموم مردم و مخصوصا کارفرمایان به طراحی سایت جدی نیست. طراحان حرفه‌ای این بازار تمام تلاش خود را برای از بین بردن این دید انجام می‌دهند و این باور را به کارفرمایان می‌قبولانند که باید برای یک سایت حرفه‌ای و درآمدزایی از طریق آن هزینه بیشتری را صرف کنند؛ اما همان‌طور که می‌دانید هر کاری برای موفقیت نیاز به گذر زمان بیشتری دارد.
در حال حاضر یکی از دلایلی که بسیاری از سایت‌های طراحی حرفه‌ای از گردونه رقابت خارج می‌شوند و به نوعی به خاطر شرایط بازار این گروه هم به سمت طراحی غیرحرفه‌ای پیش میروند دید کارفرمایان به این حوزه است. در واقع طراحی سایت برای گروهی از کارفرمایان یک نوع کلاس کاری است. تنها می‌خواهند یک سایت راه‌اندازی کنند و بعد از این راه‌اندازی تلاشی برای بهتر شدن سایت یا به روزرسانی آن انجام نمی‌دهند. برای آگاهی این گروه چه فعالیتی می‌توان انجام داد؟
در حال حاضر کارفرمایان زیادی وجود دارند که تنها برای بالا بردن پرستیژ کار اقدام به راه‌اندازی یک سایت می‌کنند و به سایت خود به عنوان یک ابزار برای منبع درآمد نگاه نمی‌کنند. برای از بین بردن این نگاه هم کاری جز فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی نمی‌توان انجام داد. برای مثال شرکت ما برای ایجاد این فرهنگ کلاس‌هایی را در خصوص بازاریابی از طریق اینترنت برگزار می‌کند. ما سعی می‌کنیم در این کلاس‌ها به نکاتی اشاره کنیم که مدیران متوجه شوند یک سایت تنها راه‌اندازی آن یا به عبارتی یک آدرس سایت برای شرکت یا سازمانشان نیست، بلکه می‌تواند منبع درآمدی باشد برای افزایش سودشان.
یکی دیگر از مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد علاوه بر ناآگاهی کارفرمایان مربوط به طراحی سایت‌های ایرانی است. اگر نگاهی به سایت‌های ایرانی فعال در فضای اینترنت بیندازید متوجه خواهید شد که اکثر این سایت‌ها شبیه به هم طراحی شده و هیچ خلاقیت و جذابیتی در طراحی آنها دیده نمی‌شود.
بی‌تعارف باید بگویم طراحی سایت‌های ایرانی کپی از یک سایت خارجی یا یک سایت به نسبت موفق ایرانی است و این شرایط آنقدر روبه افزایش است که به نظر ما نیاز به ارگانی است که کپی‌کاری در این حوزه را کنترل کند.
رواج این کپی‌کاری به بی‌سلیقگی و عدم آگاهی کارفرمایان باز می‌گردد یا به نبود نظم و قاعده خاص در این بازار؟
به اعتقاد من هر دو گزینه در به وجود آمدن این شرایط دخیل هستند، چرا که ناآگاهی کارفرمایان به بازار الکترونیکی کاملا واضح است. مثلا خیلی از شرکت‌ها به ما مراجعه می‌کنند و از ما می‌خواهند که سایتشان «فول فلش» (کاملا انیمیشنی) باشد و این در حالی‌است که این تکنیک در حال حاضر منسوخ شده است به این دلیل که شرکت گوگل که 63 درصد جست‌وجو در اینترنت را در اختیار دارد، نمی‌تواند محتوای سایتی با این تکنیک را بخواند. بنابراین این من طراح سایت هستم که باید متقاضی طراحی سایت را آگاه کنم و اصول اصلی کار را برای او بازگو کنم. همچنین بازار بی‌نظم هم در به وجود آمدن این شرایط بی‌تقصیر نیست که این بی‌نظمی‌هم به خاطر جوان و نوپا بودن این بازار است.
در حال حاضر، اما کمتر دیده شده که طراح سایتی سعی کند که کارفرمای ناآگاه را آگاه کند و اطلاعات مفیدی برای راه‌اندازی یک سایت را در اختیارش قرار دهد. در واقع وضعیت به گونه‌ای است که کارفرما مایل است یک سایت آن‌طور که خودش مایل است راه‌اندازی کند و طراح سایت هم برای به دست آوردن درآمد، هرچه کارفرما بگوید قبول می‌کند.
دلیل این امر به مشکلات مالی بازمی‌گردد که شرکت‌ها با آن مواجه هستند. در واقع، شرکت‌ها به سمت استفاده از تکنیک‌هایی میروند که هزینه کمتری برای آن متقبل شوند. برای مثال از سورس‌های مجانی استفاده می‌کنند یا cems طراحی می‌کنند برای تمام مشتریانشان که این شرایط از لحاظ امنیتی و کیفیتی به هیچ وجه قابل توجیه نیست، ولی چون شرکت‌های فعال در این حوزه مجبور به کسب در آمد هستند، رو به این گونه فعالیت‌ها می‌آورند. اما شاید اگر کارفرمایان این موضوع را قبول می‌کردند که طراحی سایت نیاز به تقبل هزینه بالایی است این شرایط هم در بازار به وجود نمی‌آمد.
شما تلاشی نمی‌کنید برای اینکه کارفرمایان را راضی کنید که آنها هم به طرف طراحی سایت‌های ساده علاقه‌مند شوند؟
ما تمام تلاش خود را می‌کنیم؛ اما در آخر نظر کارفرما است که به همه نظرها ارجحیت دارد.
تعرفه و قیمت‌گذاری در این بازار به چه نحوی است؛ چون تفاوت قیمت شگرفی در این بازار دیده می‌شود در حال حاضر می‌توان در این بازار طراحی سایت ۲۰۰ هزار تومانی پیدا کرد تا ۱۵ میلیون تومانی. علت به وجود آمدن چنین تفاوت قیمتی در چیست؟
برای خیلی از مراجعه‌کنندگان به ما هم این قضیه سوال است که علت این تفاوت قیمت در طراحی یک سایت چیست. شاید به خاطر شرایط بازار و حضور شرکت‌های متعدد در این بازار باشد که عده‌ای حاضر هستند که با دریافت هزینه پایین کار را از آن خود کنند که این شرکت‌ها هم در مراحل بعدی کار به مشکل برمی‌خورند و نمی‌توانند کار را تحویل دهند. در نتیجه کارفرما مجبور است به سراغ یک طراح سایت دیگر برود با تقبل هزینه بیشتر. از آن سو هم شرکت‌های طراحی وب‌سایت وجود دارند که به خاطر نحوه فعالیت حرفه‌ای خود و این که کارفرمایان بزرگی مشتریانشان هستند از مشتریان جدید خود طلب هزینه بیشتری می‌کنند. در کل همان‌طور که قبلا هم اشاره کردم این بازار نظم و قاعده خاصی ندارد مخصوصا در تعرفه‌گذاری.
در واقع شرایط به گونه‌ای است که یک شرکت طراحی سایت نمی‌تواند مشتریانش را برای خود نگه دارد و به نوعی او را به رقیبان دیگر خود واگذار می‌کند، درست است؟
دقیقا همین‌طور است و علت به وجود آمدن چنین شرایطی هم به این خاطر است که اکثر شرکت‌های فعال در این حوزه به این کار نگاه کوتاه مدتی دارند که این نگاه بیشتر به وضعیت مالی شرکت‌ها باز می‌گردد. اگر نگاه فعالیت به این بازار تغییر کند که طراحی سایت چه برای طراحان سایت چه کارفرمایان، تنها راه‌اندازی یک سایت نیست و نگاه، یک نگاه بلند مدت باشد هیچ شرکتی اجازه نمی‌دهد که مشتریانش به طرف شرکت دیگری برود.
یک کارفرما برای این که در فضای گسترده اینترنت سایتش دیده شود و از آن کسب درآمد کند باید چه اقدامی انجام دهد؟
من همیشه مثال‌های خود را روی دو کالا یعنی ماکارونی یا زعفران می‌زنم. خیلی از شرکت‌های اسپاگتی هستند که سالانه میلیون‌ها و شاید میلیاردها تومان صرف تبلیغ این محصولات به روش سنتی می‌کنند، اما از تبلیغ در فضای مجازی هم غافل نمی‌شوند. شما اگر بدانید که کلمه پاستا، ماهانه توسط 9 میلیون نفر در اینترنت جست‌وجو می‌شود به رمز کار پی خواهید برد. یعنی اگر شما به مجموعه کلمات کلیدی دسترسی داشته باشید که از طریق آن سایت خود را در جست‌وجوهای مختلف به نتایج اولیه برسانید، نیمی‌از راه برای کسب در آمد و معرفی محصول خود را انجام داده‌اید. در واقع استفاده از این کلمات کلیدی تاثیر شگرفی روی فروش محصولات یک شرکت می‌گذارد.
قرار گرفتن در نتایج اولیه یک جست‌وجو تنها به استفاده از کلمات کلیدی بر می‌گردد؟
جمع‌آوری کلمات کلیدی گام اول است، اما در کنار این نکته، باید آن سایت، یک سایت کاملا قوی و پرمحتوا باشد که هر روز هم به روزرسانی شود. همچنین لینک گرفتن از سایت‌های معتبر به سایتشان هم نکته بسیار مهمی‌در بالا بردن یک سایت در نتایج جست‌وجو است. مجموعه این فعالیت‌ها است که باعث دیده شدن آدرس سایت یک شرکت در نتایج اولیه جست‌وجو در اینترنت و در نتیجه افزایش فروش محصولات آن شرکت می‌شود.
وضعیت تبلیغات آنلاین در ایران به چه شکل است؛ چرا که هنوز برای بسیاری مهم است که تبلیغاتشان از طریق بیلبوردهای خیابانی، صفحات روزنامه یا تبلیغات در رادیو و تلویزیون دیده شود.
بحث تبلیغات آنلاین در ایران یک بحث کاملا جدید و تازه‌ای است. ایرانیان بیشتر مایل هستند یک تبلیغ در مورد هر محصول یا رخدادی را ببینند و به نوعی تبلیغ جلوی چشمشان باشد. بنابراین چون تبلیغات آنلاین را نمی‌توانند لمس کنند برایشان تبلیغ در این فضا چندان جذابیت ندارد. به نوعی هنوز ایرانیان با تبلیغات آنلاین غریبه هستند.
این غریبه بودن به خاطر نوع تبلیغات آنلاین در سایت‌ها و کیفیت پایین و بدون جذابیت آنها نیست؟
نوع تبلیغات در وب بسیار مهم است. شاید اکثر افراد فکر می‌کنند تبلیغات آنلاین یعنی بودن بنر از یک محصول یا هر چیز دیگر در یک سایت خبری یا سایت‌های مشابه است، ولی قضیه فراتر از این حرف‌ها است. اما به دلیل نو پا بودن این صنعت در کشور هنوز خیلی از راه‌های تبلیغات آنلاین در ایران باب نشده و خیلی‌ها نسبت به آن آشنایی ندارند.
به عنوان آخرین سوال، یک کارفرما چگونه می‌تواند از طریق تبلیغات آنلاین به فروش محصولات و کسب سود دلخواه خود برسد؟
همیشه به عنوان یک فعال در این بخش به کارفرمای خود این نکته را گوشزد می‌کنم که تبلیغات در فضای مجازی یک پروسه کوتاه مدت نیست و نیاز به زمان دارد. بنابراین اگر این دید وجود داشته باشد که در هفته اول یا ماه اول از این طریق شرکت به نتیجه و سود برسد، این دید کاملا اشتباه است. بنابراین نیاز به یک زمان حداقل یکساله است که براساس زمان و بودجه در نظر گرفته شده به نتیجه دلخواه برسیم.
درباره کاسپید
شرکت کاسپید ۱۲ سال پیش و با تیمی‌دو نفره شروع به فعالیت کرد. اسم شرکت هم از بخش اول فامیلی دونفر از موسسان آن یعنی فرهاد کاظمی و حمید سپید نام گرفته شده است. این شرکت در ابتدا کار خود را تنها با طراحی وب سایت (طراحی سایت خودرو لنت) آغاز کرده است. با گذشت زمان شرکت بزرگ‌تر و شعبه اول آن در انگلستان تاسیس و شعبه دوم در مشهد و در نهایت شعبه سوم در تهران تاسیس شد. این شرکت طی این ۱۲ سال طراحی سایت‌هایی مثل برج میلاد، ساعت تراست، ماکارونی پارسیلا، شرکت نفت، پتروشیمی امیرکبیر، پتروشیمی بوعلی سینا و... را انجام داده است. به گفته مدیرعامل این شرکت، تنوع کار شرکت از تاسیس تاکنون بالا بوده و در تمام زمینه‌ها فعالیت کرده است. بعد از طراحی سایت، کاسپید کار خود را گسترش داده و روی بحث وب مارکتینگ و seo (قرار گرفتن در رتبه‌بندی بالای موتور جست‌وجوها) و در کل مجموع کارهایی که از طریق وب موجب افزایش فروش و افزایش ترافیک یک وب سایت می‌شود، تمرکز کرده است. مدیرعامل این شرکت دریافت مدرک گوگل از طرف این شرکت، کسب رتبه ۱۷ و ۱۸ شرکت‌های برتر seo وب مارکتینگ در انگلستان را از جمله افتخارات این سایت معرفی می‌کند. همچنین به
گفته وی ۹۰ درصد مشتریان کاسپید از طریق وب با آنها آشنا شده‌اند.
عکس: نگار متین‌نیا
ارسال نظر