معصومه بخشی‌پور

بر اساس آخرین آمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تا پایان تیر ماه بیش از یک میلیون و ۱۰ هزار و ۶۴۷ پورت اینترنت پرسرعت توسط شرکت‌های بخش‌خصوصی دارای پروانه خدمات انتقال داده‌ها در کل کشور نصب شده که حدود ۴۰ درصد کاربران این خطوط ساکن استان تهران هستند. بیش از ۶ سال است که شرکت‌های خصوصی با توجه به اهداف کلان توسعه اقتصادی کشور در برنامه چهارم، سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در زمینه اینترنت پرسرعت انجام داده‌اند، اما به دلیل فقدان برنامه‌ریزی عملیاتی و اجرایی در این زمینه فقط توفیقی نسبی حاصل شده که به هیچ عنوان با نیاز کشور مطابقت ندارد.

شرکت‌های دارای پروانه خدمات انتقال داده‌ها (PAP) موظف بودند که تا پایان برنامه چهارم توسعه بیش از یک میلیون و ۲۵۰ هزار پورت پرسرعت در کشور دایر کنند که طبق آخرین آمار ارائه شده نزدیک به ۶۰ درصد از تعداد خطوط دایر شده است.

طبق اهداف در نظر گرفته شده در برنامه چهارم توسعه کشور، بخش دولتی نیز مجاز به حضور در این عرصه تنها برای واگذاری ۲۵۰ هزار پورت پرسرعت است.در عقب ماندگی عرضه اینترنت پرسرعت همواره انگشت اتهام به سوی بخش خصوصی بوده است، اما کارشناسان معتقدند که همکاری نکردن سطوح اجرایی شرکت‌های مخابرات استانی، گرانی سرویس و عدم دسترسی آسان مردم به خدمات ADSL این عقب ماندگی را دامن زده است.

۴۰ درصد کاربران اینترنت پرسرعت تهرانی‌اند

طبق آخرین آمار ارائه شده از سوی دبیرخانه شرکت‌های PAP، بیش از یک میلیون و ۱۰ هزار و ۶۴۷ پورت اینترنت پرسرعت توسط شرکت‌های بخش خصوصی دارای پروانه خدمات انتقال داده‌ها در کل کشور نصب شده است که نزدیک به ۶۰ درصد از این تعداد در حال حاضر دایر شده و حدود ۵۷۸ هزار و ۶۴۵ پورت پرسرعت نیز در حال بهره‌‌برداری توسط کاربران در بیش از ۴۰۴ شهر در استان‌های مختلف است.سهم استان تهران از تعداد پورت منصوبه، ۳۷۷ هزار و ۲۲۷ پورت پرسرعت است و این به این معنی است که ۳۷ درصد از کل خطوط اینترنت پرسرعت منصوبه کشور متعلق به تهرانی‌ها است و از کل دایری‌های اینترنت پرسرعت نیز ۴۰ درصد دایری‌ها یعنی ۲۳۱ هزار و ۴۹۴ پورت را تهرانی‌ها به خود اختصاص داده‌اند.

همچنین تمامی‌پورت‌های خدمات اینترنت ADSL در ۳۰ استان و ۴۱۹ شهر در سراسر کشور نصب شده که از این تعداد تا پایان تیرماه امسال پورت‌های ۴۰۴ شهر در حال کار هستند.

در این میان شرکت مخابرات استان تهران نیز به عنوان رقیب شرکت‌های PAP اقدامات چشمگیری در جذب مشترک داشته که محمد روح‌اللهی، مدیرعامل این شرکت از نصب و راه‌اندازی ۳۵۰ هزار پورت پرسرعت اینترنت در این استان تا پایان آبان ماه خبر داده است.

وی با بیان اینکه شرکت مخابرات استان تهران با وجود خصوصی شدن، محدودیتی برای عرضه اینترنت پرسرعت (ADSL) ندارد به مهر گفته بود: سال ۸۸ حدود ۱۰۰ هزار پورت پرسرعت اینترنت در استان تهران نصب شد که حدود ۱۵ هزار پورت آن به فروش رفته است. در سال جاری نیز با تجهیزات خریداری شده قصد داریم حدود ۳۵۰ هزار پورت پرسرعت نصب و راه‌اندازی کنیم و در صورت وجود تقاضا این ظرفیت قابل افزایش خواهد بود.

روح‌اللهی تاکید کرد که ظرفیت واگذاری اینترنت پرسرعت در شرایط فعلی وجود دارد و واگذاری اینترنت پرسرعت توسط مخابرات تهران محدودیتی برای شرکت‌های بخش خصوصی به وجود نمی‌آورد.وی در نشست خبری پایان سال ۸۸ نیز گفته بود که شرکت مخابرات تهران درصدد واگذاری اینترنت پرسرعت به متقاضیان تا سقف ۶۵۰ هزار پورت است و مجوز واگذاری یک میلیون پورت پرسرعت در تهران به شرکت مخابرات داده شده است، اما برنامه این شرکت برای سال ۸۹، واگذاری ۶۵۰ هزار پورت خواهد بود و پس از آن نسبت به ارائه اینترنت پرسرعت تا سقف یک میلیون خط اقدام خواهیم کرد.

۵۰ درصد ایرانی‌ها صاحب اینترنت پرسرعت می‌شوند

در حالی‌که به نظر می‌رسد اینترنت پرسرعت با توجه به قیمت آن، تنها در سبد برخی خانوار تهرانی جای پیدا کرده است وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات وعده داده که تا پایان برنامه پنجم توسعه کشور ۵۰ درصد خانوارهای ایرانی از ارتباطات پرسرعت اینترنت برخوردار خواهند شد.

رضا تقی‌پور با تاکید بر ضریب نفوذ ۳۴ درصدی فعلی اینترنت در کشور گفته است که طبق اهداف کمی‌برنامه پنجم توسعه گسترش پورت‌های پرسرعت اینترنت با سرعت ۵۱۲ کیلوبیت در ثانیه در دستور کار قرار خواهد گرفت.

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که طبق شاخص‌های مدنظر اتحادیه جهانی مخابرات، ضریب نفوذ اینترنت کشورها از این پس بر مبنای میزان دسترسی اینترنت باند پهن کاربران سنجیده می‌شود و با توجه به آمار ارائه شده از سوی شرکت مخابرات ایران و شرکت‌های خصوصی PAP، تنها کمتر از دو میلیون پورت پرسرعت در کشور نصب شده که حدود یک سوم آن به بهره‌برداری رسیده است و با این وجود به نظر می‌رسد ضریب نفوذ اینترنت در کشور کمتر از ۵ درصد باشد!

سرعت و تداوم کیفیت در اینترنت یکی از ملاک‌های مهمی ‌است که در صورت برطرف شدن چالش‌های آن می‌تواند مشکلات متعدد فرهنگی توسعه فناوری اطلاعات در کشور را که سبب شده تنها تعداد معدودی از جمعیت ۷۵ میلیون نفری کشور از امکانات اینترنت واقعی بهره ببرند حل کند.

به اعتقاد تحلیلگران، ورود بخش خصوصی در حوزه اینترنت می‌تواند هم در سرعت و هم در کیفیت ارائه این سرویس بسیار تاثیرگذار عمل کند، اما در حال حاضر دولت به جای حمایت از این بخش، خود به ارائه اینترنت پرسرعت پرداخته و به نوعی رقیب بخش خصوصی در این عرصه شده است.

تعیین کف و سقف تعرفه‌های ADSL

نمایندگان شرکت‌های ۱۱ گانه انتقال داده‌های پرسرعت (PAP) در نشست مشترکی با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تعرفه‌های ابلاغی سرویس‌های اینترنت پر سرعت را بررسی کردند.

در این نشست موضوعات تقسیم بازار و سهم اپراتورهای PAP مطرح و مقرر شد که شرکت‌های PAP طی مدت زمان مشخصی، کف و سقف تعرفه‌های ADSL را به معاونت بررسی‌های فنی و صدور مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ارائه دهند.

کارشناسان کارنامه بخش خصوصی را بی‌ارتباط با بخش دولتی نمی‌دانند و معتقدند که کشور ایران به دلیل ترکیب جمعیتی جوان و جمعیتی بی‌شک بزرگ‌ترین بازار فناوری اطلاعات در منطقه را دارد که در این بازار بخش دولتی باید در تدوین مقررات، سیاستگذاری، نظارت و همچنین ایجاد، توسعه و نگهداری زیرساخت‌های اصلی، برنامه‌های توسعه‌ای را به موقع اجرا کند. با این وجود، بخش خصوصی هم با سرمایه‌گذاری لازم و استفاده از این منابع و زیرساخت‌ها می‌تواند بزرگ‌ترین بازار بالقوه را به بالفعل تبدیل کند.

شکی نیست که ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت، یکی از شاخص‌های اصلی توسعه هر کشور در حوزه فناوری اطلاعات است و قطعا با حمایت و همکاری شرکت‌های مخابراتی استانی در تامین خدمات و امکانات فرآیند رشد این شاخص می‌تواند سرعت بیشتری داشته باشد، اما این امر به حمایت پررنگ‌تر و بیشتر نهادهای بالادستی مانند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، شورای رقابت و کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات نیازمند است.

منبع: خبرگزاری مهر