مریم عسگری

ذخیره اطلاعات، از هر نوعی که باشد، چه از نوع شخصی و محرمانه و چه از نوع تجاری و... این روزها با روی کار آمدن ابزارهای ذخیره اطلاعات که قابلیت حمل آسان را هم دارند، کاری بی‌دردسر و آسان است. انواع حافظه فلش و‌هارددیسک با ظرفیت‌های مختلف این امکان را به کاربران می‌دهند تا اطلاعات خود را ذخیره و همراه خود حمل کنند.

هارددیسک از دسته کالاهایی است که این روزها در انواع مختلفی چون اینترنال و اکسترنال و البته با ظرفیت‌های مختلف در بازار موجودند و به مدد افزایش عرضه و به تبع آن کاهش قیمت‌ها بازار پررونقی یافته‌اند.

تا قبل از عرضه گسترده‌ هاردهای اکسترنال به بازار، اکثر کاربران رایانه و افرادی که قصد ذخیره‌سازی اطلاعات خود را داشتند یا دست به دامن فلاپی درایو‌ها می‌شدند یا انواع حافظه فلش.

اما با افزایش عرضه‌ هاردهای اکسترنال این امکان فراهم شده تا اطلاعات روی این ابزارها ذخیره و حمل شوند.

انواع ‌هارددیسک و تاریخچه

از عرضه اولین‌ هارددیسک به بازار چیزی حدود پنجاه سال می‌گذرد. در سال ۱۹۵۶ برای اولین بار ‌هارددیسک در شرکت IBM متولد شد. این ‌هارددیسک با عنوان RAMAC۳۰۵ حافظه‌ای ۵ مگابایتی داشت. این محصول که اندازه آن به بزرگی دو یخچال بود با قیمت ۱۰ هزار دلار به ازای هر مگابایت در بازار عرضه شد.

دهه ۶۰ در واقع زمان گسترش قابلیت‌های‌ هارد درایوها بود که با رهبری IBM در بازار این محصولات همراه شد. سال ۱۹۶۱ فن‌ها اضافه شده و سال ۱۹۶۳‌ هارددیسک‌های قابل حمل با مساحت ۱۱۴ اینچی و ظرفیت ۶/۲ مگابایتی وارد بازار شدند.

‌هارددیسک‌های مدرن با چیدمان بهتر قطعات نیز توسط شرکت IBM در سال ۱۹۷۳ تولید شدند. سال ۱۹۷۸ هم نوبت ورود‌ هارددیسک‌های مجهز به تکنولوژی (RAID) دیسک‌های مستقل از قطعات و ابزار غیرضروری به بازار بود. در سال ۱۹۸۲ اولین نمونه۵.۳ اینچی با حافظه ۱۰ مگابایت توسط شرکت Rodime تولید شد.

در سال۱۹۸۵ اولین کارت‌های کنترل ESDI توسط WesternDigital تولید شد که باعث ایجاد ظرفیت و سرعت بیشتر‌ هارددیسک‌های قابل استفاده در PC می‌شد.

این روند ادامه داشت تا اینکه در سال ۲۰۰۲ هارددیسکی‌هایی با ظرفیت ۱۰۰ گیگابایت وارد بازار شدند و سه سال بعد توشیبا‌ هارددیسک ۱۶۰ گیگابایتی خود را وارد بازار کرد. پس از آن هم‌ هارددیسک‌های ۳۲۰ گیگابایتی و ۵۰۰ گیگابایتی وارد بازار شدند و این روند با عرضه نمونه‌های یک و دو‌ ترابایتی ادامه یافت.

به گفته محمد نیکو در حال حاضر‌ هارددیسک در انواع اکسترنال و اینترنال در بازار موجود است که با توجه به قابلیت‌های نمونه‌های اکسترنال، این‌ هاردها فروش بیشتری دارند تا نمونه‌های اینترنال.

به گفته زارعیان، یک کارشناس بازار‌هارد، به طور خاص ‌هاردها به سه نوع تقسیم می‌شوند.

PATA، sATA، اسکازی SCSI.

این تقسیم‌بندی بر اساس اینترفیس (رابط بین ‌هارد و سیستم) ‌هاردها است و مطمئنا عوامل دیگری هم در سرعت موثر هستند. به گفته وی، دیسک سخت یا ‌هارددیسک منبع و محل ذخیره تمام برنامه‌ها و داده‌هاى موجود درون یک کامپیوتر است و در حال حاضر دیسک‌هاى سخت در دو نوع IDE و SATA بیشتر مورد توجه مصرف‌کنندگان است. به گفته وی، کابل‌هاى اتصالى به ‌هارددیسک‌هاى IDE شامل کابل ۴۰ پین دیتا و کابل چهار پین برق است، اما در دیسک‌هاى سخت SATA از کابل‌هاى برق ۱۵ پین و هفت پین دیتا استفاده مى‌شود.

یکى از مزایاى‌ هاردهاى Sata نیز استفاده از کابل هفت پین دیتا است. با استفاده از این کابل، فضاى داخل کیس خلوت و جریان هوا در کیس راحت‌تر به گردش در مى‌آید، همین طور براى تنظیم دو ‌هارد Sata نیازى به جابه‌جایى جامپرهاى روى‌ هارد نیست،چون خود آن‌ها بنا به شماره پورت Sata تنظیم مى‌شوند.

به گفته وی‌، هاردهاى IDE داده‌ها و اطلاعات را با سرعت ۱۳۳ مگابایت در ثانیه منتقل مى‌کنند، اما دیسک‌هاى Sata اطلاعات را با سرعت ۱۵۰ مگابایت در ثانیه جابه‌جا مى‌کنند. البته در انواع جدید این دیسک‌ها اطلاعات با سرعت سه گیگا بایت در ثانیه منتقل مى‌شوند.

برندهای پرفروش

تا همین یکی دو سال قبل، برندهای توشیبا، هیتاچی، سامسونگ، مکستور، سی‌گیت، وسترن دیجیتال در بازار ‌هارددیسک خودنمایی می‌کردند و برای تصاحب سهم بیشتری از آمار فروش بازار رقابت سختی بین این برندها بود،‌ولی طی یک سال اخیر، برندهای وسترن دیجیتال و سی‌گیت و تا حدودی مکستور توانستند گوی سبقت را از دیگر رقبا بربایند و در بازار خودنمایی کنند.

این روند با عرضه گسترده نمونه‌های اکسترنال این کالا سرعت بیشتری گرفت تا جایی که امروزه اگر سری به بازار خرید و فروش‌ هارددیسک بزنید، شاهد خواهید بود که سهم بزرگی از بازار‌ هارددیسک در اختیار برندهای مکستور و سی‌گیت است و پس از آن وسترن دیجیتال، سامسونگ، توشیبا و هیتاچی سهم اندکی در بازار دارند.

نیکو، مدیر فروش شرکت رئال در این باره می‌گوید، تا قبل از این برندهای مکستور، سی‌گیت، وسترن دیجیتال و... در بازار خودنمایی می‌کردند که طی سال‌های اخیر دو برند مکستور و سی‌گیت با هم یکی شدند و در حال حاضر به غیر از این دو برند، وسترن دیجیتال، هیتاچی، توشیبا و سامسونگ در بازار خودنمایی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه ‌هاردهای اکسترنال (قابل حمل) طی یک سال اخیر بسیار موفق بوده‌اند، گفت: در حال حاضر نمونه‌های اکسترنال فروش خوبی دارند و با روی کار آمدن ظرفیت‌های بالا قیمت‌ها نیز نسبت به قبل کاهش یافته و این موضوع باعث موفقیت بیشتر این ‌هاردها در بازار شده است.

وی افزود: در حال حاضر بالاترین ظرفیت‌ هاردهای اکسترنال و اینترنال دو‌ ترابایت است.

اما کوهستانی، مدیر فروش بخش‌ هاردهای شرکت‌سازگار ارقام می‌گوید، در حال حاضر‌ هاردهای وسترن دیجیتال که توسط این شرکت به بازار عرضه می‌شوند تقاضای بالایی دارند.

به گفته وی نیز در حال حاضر، ‌هاردهای اکسترنال فروش بیشتری در بازار دارند و یکی از دلایل آن این است که سرعت ذخیره اطلاعات در ‌هاردهای اکسترنال ۲۰۰درصد است. این در حالی است که سرعت ذخیره اطلاعات در ‌هاردهای اینترنال (داخلی) ۵۰ تا ۶۰ درصد است.

وی با اشاره به اینکه کاربران ‌هاردهای اکسترنال می‌توانند اطلاعات خود را به آسانی حمل کنند، گفت: در حال حاضر با افزایش استفاده از سینمای خانگی، دیتا پروژکتور و... اکثر مصرف‌کنندگان اطلاعات خود را روی این ‌هاردها ذخیره و به آسانی از طریق این دستگاه‌ها نمایش می‌دهند.

نوسانات قیمت در بازار

اگرچه طی ماه گذشته قیمت انواع ‌هارد مانند سایر تجهیزات کامپیوتری روندی نزولی داشت و فعالان بازار ادعا می‌کردند قیمت این کالا پایین‌تر از قیمت‌ها در سایر کشورها و همچنین دبی است، اما طی دو هفته اخیر قیمت‌ها تا حدودی افزایش یافته و به اعتقاد آن‌ها قیمت‌ها منطقی شده است.

محمد نیکو در این باره می‌گوید، تا حدود یک ماه قبل قیمت انواع ‌هارد به دلیل تقاضای اندک و برخی مسائل کمتر از عرف بازار بود و فروشندگان این کالا را با ضرر به فرش می‌رسانند ولی طی دو هفته اخیر قیمت‌ها متعادل شده است.

کوهستانی مدیر فروش بخش‌ هاردهای شرکت ‌سازگار ارقام نیز در این باره می‌گوید: ‌هارد این روزها از لحاظ قیمت نوسان زیادی ندارد و قیمت‌ها طی دو تا سه هفته اخیر تقریبا بدون نوسان بوده است.

وی قیمت انواع ‌هارد‌های اکسترنال با برند وسترن دیجیتال را بین ۱۱۰تا ۴۵۰ هزار تومان اعلام کرد که بنا به مورد استفاده، نوع و ظرفیت قیمت‌ها متغیر است.

به عنوان مثال، یک نمونه دو‌ ترابایتی از ‌هارددیسک‌های اکسترنال این برند که سرعت چرخش آن وrpmو۵۴۰۰ است ۴۵۰ هزار تومان و قیمت یک نمونه یک‌ ترابایتی هم ۳۰۵ هزار تومان است.

نمونه‌های پاسپورتی این کالا هم که حجم آن به اندازه یک پاسپورت است و به تازگی وارد بازار شده‌اند نیز ۱۲۶ هزار تومان است. ظرفیت این‌ هارددیسک اکسترنال ۳۲۰ گیگابایت است.

قیمت نمونه‌های پاسپورتی این ‌هاردها هم با برند سی‌گیت و ظرفیت یک‌ ترابایت ۱۸۰ هزار تومان است.

همچنین قیمت‌ هاردهای اکسترنال معمولی سی‌گیت با ظرفیت یک ‌ترابایت ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان و قیمت نمونه‌های ۵۰۰ گیگابایتی این کالا ۱۰۲ هزار تومان است.

قیمت نمونه ۳۲۰ گیگابایتی از برند سی‌گیت هم ۷۵ هزار تومان است.

اگر قصد خرید‌ هاردهای اینترنال مکستور را هم دارید، باید بدانید قیمت نمونه‌های ۲۵۰ گیگابایتی این کالا ۴۱ هزار تومان،۳۰۰ گیگابایتی ۴۴ هزار تومان،۵۰۰ گیگابایتی حدود ۵۵ هزار تومان و قیمت نمونه‌های یک‌ ترابایتی این برند هم ۸۹ هزار تومان است.

قیمت نمونه‌های دو‌ ترابایتی که به تازگی وارد بازار شده‌اند نیز حدود ۲۵۰ تا ۴۵۰ هزار تومان است که برند وسترن دیجیتال در این زمینه جزو گران قیمت‌های بازار است.

اما transcend برند دیگری است که حدود دو سال است در بازار رایانه حضور پررنگی دارد. قیمت ‌هاردهای این برند هم در بازار داخلی حدود ۹۵ تا ۱۳۰ هزار تومان است.

پس اگر قصد خرید یک نمونه ۵۰۰ گیگابایتی از این کالا را دارید باید حدود ۱۰۵ تا ۱۱۰ هزار تومان هزینه کنید.

همچنین قیمت نمونه‌های یک‌ ترابایتی این کالا با برند مذکور ۱۳۰ هزار تومان است.

نکته‌ای که ذکر آن لازم به نظر می‌رسد این است که‌ هاردهای توشیبا و هیتاچی در بازار داخلی به شدت کمیاب هستند و تنها نمونه‌های اندکی از آن در بازار موجودند. به عنوان مثال یک‌ هارد اکسترنال ۵۰۰ گیگابایتی از خانواده توشیبا در بازار داخلی با قیمت ۱۱۰ هزار تومان و یک نمونه ۳۲۰ گیگابایتی با قیمت ۹۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.