جای خالی توریسم مجازی در کشور
روی جاده سنت
بازار دیجیتال- سال‌ها از ابداع اینترنت می‌گذرد و این دنیای مجازی توانسته است بخش‌های مختلف زندگی مردم را تحت تاثیر قرار دهد و صنایع مختلفی را به خود وابسته کند. از جمله صنایعی که طی سال‌های اخیر بیشتر تحت تاثیر اینترنت قرار گرفته است، صنعت جهانگردی است.
به عبارتی می‌توان گفت، ورود IT به حوزه توریسم و جهانگردی نه تنها باعث رونق این صنعت در شاخه‌های مختلف شده است، بلکه سهولت و سرعت انجام امور را برای توریست‌ها و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی به ارمغان آورده است.
IT و جهانگردی
امروزه بسیاری از کاربران اینترنت برای انجام امور خود از این شبکه جهانی بهره می‌برند و بسیاری از امور از خریدهای روزانه گرفته تا کارهای بانکی را از طریق سرویس‌های آنلاین انجام می‌دهند.
مدیران مراکز جهانگردی نیز با توجه به این موضوع و برای رونق بخشیدن به بازار کار خود اقدام به طراحی سایت‌های مشترکی کرده‌اند که در آن به معرفی خدمات خود می‌پردازند.
البته این اقدام طی سال‌های اخیر در ایران رواج یافته است و برخی از شرکت‌های خدمات مسافرتی با طراحی یک سایت ویژه به معرفی خدمات، رزرو بلیت و... می‌پردازند.
در نمایشگاه صنعت گردشگری و هتلداری امسال، برخی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی که IT نقش مهمی در ساختار اداری آنها دارد، شرکت داشتند.
به گفته مدیر یکی از شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات، اگرچه شرکت‌های خدمات مسافرتی سعی کردند با بهره‌برداری از IT به توسعه این صنعت کمک کنند، اما به دلیل نداشتن مهارت کافی و مشکلاتی از این قبیل هنوز توریسم در حوزه IT نتوانسته است به آن حدی که باید رشد کند.
به گفته وی، در حال حاضر برخی از شرکت‌ها با طراحی نرم‌افزارهای ویژه درصد ثبت‌نام اینترنتی و ثبت سفارش مشتریان از این طریق برآمده‌اند؛ اما با وجود این حتی خود این شرکت‌ها پذیرش حضوری مشتری را به پذیرش اینترنتی ترجیح می‌دهند.
رنجبر مسوول IT یکی از شرکت‌های خدمات مسافربری نیز در این زمینه می‌گوید: امروزه IT سهم عظیمی در صنعت توریسم و جهانگردی در کشورهای خارجی دارد؛ به طوری که توریست با ورود به یک سایت اینترنتی هم قادر به انتخاب تور موردنظر خواهد بود و هم می‌تواند از طریق اینترنت از وضعیت هتل، هواپیما و قیمت‌ها اطلاع دقیق یابد.
به گفته وی، طی سال‌های اخیر شرکت‌های ایرانی نیز در صدد برآمده‌اند تا از اینترنت برای جذب بیشتر مشتری و سهولت انجام امور استفاده کنند؛ ولی متاسفانه تاکنون چندان موفق نبودند.
ثمری، یک کارشناس حوزه جهانگردی نیز در این زمینه می‌گوید: طی سال‌های اخیر شرکت‌های خدمات مسافرتی در ایران سعی کرده‌اند IT را وارد صنعت توریسم کنند و در این راه هم سرمایه‌گذاری کرده‌اند و هم تلاش‌های بسیاری کرده‌اند تا این امر محقق شود.
به گفته وی، برخی از شرکت‌های مسافربری در ایران سیستم‌هایی را از لحاظ نرم‌افزاری طراحی کرده‌اند و برای ارائه خدمات، حسابرسی‌های مالی و... از آنها استفاده می‌کنند؛ اما این سیستم‌ها چندان پیشرفته نیستند.
برخی سیستم‌های خارجی به صورت آنلاین هتل‌ها و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات، خدمات خود را از قبیل رزرو بلیت، رزرو هتل و.. ارائه می‌کنند و پرداخت‌ها نیز از طریق کارت‌های ویژه‌ای مانند ویزا و مسترکارت صورت می‌گیرد که این جریان در ایران نیز در حال شکل‌گیری است، با این تفاوت که در ایران کارت‌های مذکور وجود ندارند و پرداخت‌ها به صورت نقدی یا در پاره‌ای موارد از طریق کارت‌های شتاب به صورت ریالی صورت می‌گیرد.
این کارشناس معتقد است، شرکت‌های ایرانی در زمینه ارائه خدمات مسافرتی از طریق اینترنت در تورهای داخلی موفق‌ترند تا تورهای خارجی، علت این امر نیز نحوه پرداخت است که به صورت ریالی صورت می‌گیرد.
شرکت‌های واسطه
طی یک‌سال اخیر برخی از شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات IT با طراحی سایت‌های ویژه‌ای خدمات شرکت‌های مسافرتی را از قبیل برگزاری تورهای داخلی و خارجی، رزرو بلیت، رزرو هتل، رزرو اتومبیل و... را به مشتریان معرفی می‌کنند و بابت این اقدام از شرکت‌های مسافرتی پورسانت دریافت می‌کنند که این روش بیشتر در مورد تورهای خارجی صورت می‌گیرد.
نحوه کار این شرکت‌ها که GRS نام دارند نیز به این صورت است که در یک سایت تخصصی که کپی‌برداری شده از سایت‌هایی مانند آسیاروم یا یاهوتراول است، اطلاعات مربوط به تورهای خارجی چند شرکت مختلف، هتل‌ها و فرودگاه‌ها و... ارائه شده و مشتریان با وارد شدن به سایت و انتخاب گزینه می‌توانند ظرف مدت کوتاهی از این خدمات استفاده کند. البته پرداخت‌ها در ایران به صورت حواله صورت می‌گیرد و در صورتی که مشتری ایرانی بخواهد از کارت شتاب برای پرداخت هزینه سفر استفاده کند، این مبلغ با نرخ ارز و به روز محاسبه و از حساب وی کسر می‌شود.
عبدی، یک کارشناس حوزه جهانگردی عدم وجود کارت‌های اعتباری بین‌المللی مانند ویزاکارت در ایران را از موانع موجود بر سر راه مشتریان ایرانی می‌داند.
IT در هتلداری
اگرچه IT نقشی هرچند کمرنگ در صنعت توریسم ایران دارد، شرکت‌ها سعی می‌کنند از این روش استفاده بهینه‌ای کنند، اما هتل‌ها تلاشی در این زمینه نمی‌کنند.
چرا که تنها حدود ۵درصد از هتل‌های ایران امکان رزوآنلاین را دارند. هتل لاله شعبه تهران، هتل آسمان اصفهان، هتل نارنجستان شعبه محمودآباد و... از هتل‌هایی هستند که امکان رزرو آنلاین را دارند.طبق اعلام گروه هتل‌های زنجیره‌ای همگام آریا، در ایران حدود ۵ تا ۱۰درصد از هتل‌ها امکان رزرو آنلاین را داشته که پرداخت‌ها نیز به صورت نقدی صورت می‌گیرد و در صورت پرداخت ثبت سفارش صورت می‌گیرد و در غیر این صورت سفارش لغو می‌شود.
برای رزرو هتل در کشورهای خارجی نیز به دلیل مشکل تکراری پرداخت ریالی مشتریان ایرانی این پرداخت‌ها اکثرا به وسیله حواله صورت می‌گیرد.
کارت‌های سفر
هستند افرادی که آرزوی یک سفر درست و حسابی آن هم در خارج از کشور به دلشان مانده است و به دلیل عدم امکان مالی فکر می‌کنند این آرزو باید سال‌ها (حداقل تا بهبود وضعیت مالی) به دلشان بماند.
شرکت خدمات پرداخت الکترونیک پاسارگاد که زیرنظر بانک پاسارگاد فعالیت می‌کند با ارائه کارت سفر به مشتریان هزینه سفر آنها را تقبل می‌کند و مشتری این مبلغ را به صورت اقساطی به بانک پرداخت می‌کند.
طبق اعلام عبدی، مدیر روابط عمومی این شرکت، کارت‌های سفر پاسارگاد از طریق دستگاه‌های پایانه فروش (POS)، آژانس‌های هواپیمایی هزینه سفر را به صورت نقدی به آژانس پرداخت کرده و مشتری به صورت اقساطی مبلغ را به بانک باز می‌گرداند.
دلیریان، مسوول بخش بازرگانی شرکت مسافرتی کاسموس کیش نیز در این زمینه می‌گوید: سفر کارت ملی نوع دیگری از کارت‌های سفر است که توسط شرکت سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی به مسافران ارائه می‌شود و مسافران می‌توانند با پرداخت‌های اقساطی به بانک سپه هزینه سفر خود را پرداخت کنند.
ویزاکارت ایرانی
مستر کارت و ویزا کارت، کارت‌های اعتباری بین‌المللی هستند که در تمام دستگاه‌ها (POSE) در جهان فعال می‌شوند و مسافر به جای حمل پول نقد با خود این کارت را همراه خود می‌برد.
البته در ایران این کارت‌ها کاربردی ندارند و علت آن نیز مساله تحریم ایران است.
به گفته دلیریان، مدیر بخش بازرگانی یکی از شرکت‌های عرضه‌کننده کارت ویزا، این شرکت در راستای تسهیل حمل پول نقد برای مسافران مقاصد خارج از کشور، اقدام به صدور کارت‌های اعتباری مسافرتی ویزا (Visa Travel Money) کرده است.
این کارت‌ها در میلیون‌ها فروشگاه، آژانس‌های مسافرتی، خطوط هوایی، شرکت‌های اجاره‌دهنده اتومبیل، قطارها و تمامی سایت‌های اینترنتی که کارت ویزا را می‌پذیرند، قابل استفاده هستند. همچنین در تمام دستگاه‌های خودپرداز (ATM)، دریافت وجه نقد به واحد پول رایج آن کشور مقدور است.
وی قابلیت شارژ مجدد تا سه مرتبه، قابلیت استفاده برای خرید اینترنتی، دسترسی به صورتحساب به صورت online و ... را برخی از ویژگی‌های این کارت‌ها اعلام کرد و گفت: اعتبار این کارت از ۲۵۰دلار تا ۲۵۰۰دلار است.
ویزای الکترونیکی
ویزای الکترونیکی یکی از سرویس‌های مشهور در زمینه e-tourism است. در واقع کشورهایی که خدمات ویزا را به صورت الکترونیکی ارائه می‌کنند، آن را یکی از شاخص‌های پیشرفت خود در زمینه IT می‌دانند.
طبق اعلام نیکعلی یک کارشناس حوزه جهانگردی، e-visa در سطوح متفاوتی در جهان ارائه می‌شود و استانداردهایی که سطح سرویس خاصی را مشخص می‌کند در این بخش وجود ندارد. برخی از کشورها e-visa را در حد ارائه اطلاعات اخذ ویزا از طریق اینترنت می‌دانند و برخی دیگر کل عملیات لازم برای اخذ ویزا به صورت الکترونیکی.
به گفته این کارشناس هنگامی که یک گردشگر سفر خود را از طریق اینترنت آغاز می‌کند، باید امکان اقدام برای ویزا را نیز از طریق اینترنت داشته باشد. سپس از طریق اینترنت فرم‌های موردنظر را پر کرده و هزینه را نیز از طریق کارت‌های اعتباری پرداخت می‌کند.
مدیرکل فناوری اطلاعات وزارت امور خارجه نیز در مورد زمان که به‌وسیله اینترنت انجام می‌شود تحویل این ویزاها به اتباع خارجی گفت: پس از ثبت‌نام افراد خارجی برای دریافت ویزاهای الکترونیک پس از یک هفته باید به آنها پاسخ دهیم.وی افزود: در حال حاضر تمام افرادی که از کشورهای مختلف به غیر از اسرائیل قصد دریافت ویزای الکترونیک از ایران را دارند، با مشکلی مواجه نبوده و اداره کنسولی وزارت خارجه طبق سیاست‌های خارجی کشورمان، تعیین می‌کند چه کشورهایی امکان استفاده از تسهیلات ویزای الکترونیک را دارند.
به گفته وی، طرح صدور ویزای الکترونیک به طور رسمی از ۲۵ دی سال گذشته شروع شده است.
ختم کلام
به نظر می‌رسد شرکت‌های مسافرتی و متخصصان IT، بانک‌ها و ... در نظر دارند با ایجاد تسهیلاتی برای مردم این امکان را فراهم آورند تا اقشار مختلف جامعه بتوانند با استفاده از خدمات این شرکت‌ها راحت و سریع سفر به نقاط مختلف را تجربه کنند.بد نیست هتل‌ها با استانداردسازی‌های هتل‌ها و مسوولان میراث فرهنگی و سازمان ایرانگردی با معرفی نقاط دیدنی ایران با استفاده از IT بسترهای لازم را برای رشد صنعت توریسم در ایران فراهم کنند؛ چراکه نقاط دیدنی و تاریخی کشور ما دست کمی از کشورهایی مانند چین و ترکیه ندارد و هستند افرادی که حتی نقاط دیدنی کشور خود را ندیده‌اند ولی برای سفر به کشورهای خارجی تلاش می‌کنند.
ارسال نظر