خداحافظ بیل‌گیتس

نویسنده: Jack Schofield

مترجم: سید حسین محتسبی

در هفته گذشته بیل گیتس مدیرعامل مایکروسافت، یازدهمین سخنرانی خود را در CES ایراد کرد. (CES Consumer Electronics Show) همایشی است که هر سال در ژانویه در لاس‏وگاس برگزار می‏شود و شرکت‌های بزرگ به ارائه محصولات جدید خود می‏پردازند. CES، سخنرانی بیل گیتس را در سال ۲۰۰۸ فراموش نخواهد کرد؛ چرا که قرار است در آینده او تلاشش را صرف موسسه Gates و فعالیت‌های بشردوستانه کند و در واقع آخرین سخنرانی او به‌عنوان مدیرعامل مایکروسافت در CES محسوب می‏شود. اینک وقت مناسبی است تا با مروری بر آنچه او در این همایش‌ها انجام داده است، بخشی از کارنامه این مدیرعامل موفق را بررسی کنیم.

بیل گیتس در همایش‌هایی که در این یازده سال برگزار شد، گزارش‌های مختلفی را ارائه کرد (تمامی سخنرانی‏های بیل گیتس در CES از سال ۱۹۹۶ تا امسال را می‏توانید در tinyurl.com/۲a۸nox بیابید). گیتس در جذب مخاطب در تمامی CESها بسیار موفق بود. شاید بسیاری از این مخاطبان می‏خواستند تا یکی از ثروتمندترین مردان جهان را ببینند؛ چرا که او از سال ۱۹۹۵ تاکنون یکی از ثروتمندترین افراد بوده است. اما نقطه قوت گیتس در پیش‏بینی ظهور تکنولوژی‏های جدید بخصوص در زمینه کامپیوترهای شخصی بوده است. مایکروسافت در ابتدا هدف خود را حضور حداقل یکی از محصولاتش در هر خانه و روی هر میز کار بیان کرد. چیزی که تنها از نگاه عده کمی از مردم حتی مردم ایالات متحده امکان‌پذیر بود. اما در اواسط دهه ۹۰ گیتس در خصوص زیاد شدن استفاده از دستگاه‏های دیجیتال کوچک پیش‏بینی درستی انجام داد و در همان زمان سیستم‏عاملی مخصوص این دستگاه‏ها با عنوان Windows CE ایجاد کرد.

بیل گیتس ۱۰ سال پیش در مقابل حضاری که در CES حاضر شده بودند، این جملات را ایراد کرد: «...اما من معتقد نیستم که کامپیوتر شخصی تنها اختراعِ عصر اطلاعات باشد. البته این فن‌آوری که با نمایشگرهای بزرگ قادر است برنامه‏های سنگین را بر روی خود اجرا کند می‏تواند یکی از مهم‌ترین اختراعات باشد. من معتقدم که همین کامپیوترهای‏ شخصی نیز به عوامل زیادی وابسته خواهند شد. مردم می‏خواهند به اطلاعات در هر کجا که هستند، دسترسی داشته باشند. آنها انتظار دارند که این دستگاه‏ها کوچک باشند. می‏خواهند در ماشینشان بتوانند از آنها استفاده کنند. همچنین می‏خواهند اطلاعات آنها با تلفن‌های بی‏سیم‌شان قابل انتقال باشد. بنابراین باید انتظار داشته باشیم که دستگاه‏های زیاد دیگری در راه هستند. هیچ‌کدام از این دستگاه‏ها مورد استقبال قرار نخواهند گرفت؛ چنانچه قابل اتصال به دستگاه‏های دیگر و کامپیوترهای شخصی نباشند.»

درست است او در مورد انتقال این اطلاعات بر روی شبکه چیزی نگفت. اما دو سال بعد مایکروسافت Microsoft.net را عرضه کرد و سرویس‌های تحت وب این شرکت به‌سرعت مورد استقبال قرار گرفت. در سخنرانی بیل گیتس در Comdex Fall (همایشی که شبیه CES است و همانند آن در لاس‏وگاس برگزار می‏شود.) در سال ۱۹۹۹، زبان XML را معرفی نمود. گیتس در مورد این موضوع هم درست پیش‏بینی کرده بود.

انتظار می‏رفت Windows CE بر روی بسیاری از دستگاه‏های کوچک نظیر کنسول‌های بازی نصب شود. هر چند که مایکروسافت سیستم‏عامل‌های مخصوصی برای استفاده در اتومبیل‌ها Auto PC)، PDAها) (Pocket PC) و گوشی‏های موبایل (Windows Mobile) ایجاد کرد. هدف مایکروسافت در خصوص تسخیر منازل و میزهای کار تا حدودی به واقعیت تبدیل شد.

اما کارنامه بیل گیتس در این همایش‌ها به‌خصوص در ارائه برخی محصولات و فن‌آوری‏ها ناکامی‏هایی نیز داشته است. نمونه بارز آنرا می‏توان Microsoft Bob نام برد. برنامه‏ای که دارای محیطی گرافیکی و تشکیل شده از تصاویر متعدد بود و قرار بود جایگزین Program Manager در Windows ۳.۱x و Windows ۹۵ شود. بیل گیتس Microsoft Bob را در CES سال ۱۹۹۵ ارائه کرد، اما سرانجام این برنامه با شکست روبه‌رو شد. ناکامی دیگر مربوط به فن‌آوری Mira بود؛ برنامه‏ای که در سال ۲۰۰۲ در CES عرضه شد و هدفش استفاده کاربران از نمایشگر به‌صورت بی‏سیم بود که خیلی زود به فراموشی سپرده شد.

نمونه دیگری که می‏توان به آن اشاره نمود استفاده از دستگاه‏های (Spot Smart personal objects technology) بود. ایده این فن‌آوری چنین بود که دستگاه‏های مختلف Spot بتوانند اطلاعاتی نظیر اخبار، وضعیت آب و هوا و نتایج بازی‏های ورزشی را با استفاده از امواج رادیو محلی به‌صورت فراگیر (Broadcast) دریافت کنند. گیتس در Comdex سال ۲۰۰۲ و همین‌طور CES سال ۲۰۰۳ این دستگاه‏ها را ارائه کرد ولی آنها عاقبتی ناامیدکننده برای مایکروسافت داشتند.

شکست دیگر عرضه نسخه آنلاین Microsoft Office در Comdex سال ۱۹۹۹ بود. این قابلیت از ASP استفاده می‏کرد که با استقبال روبه‌رو نشد.

ایده دیگر گیتس که نادرست از کار درآمد مربوط به Tablet PC می‏شود. گیتس Tablet PC را در Comdex سال ۲۰۰۰ معرفی کرد و سال بعد نمونه‏های مختلفی از این دستگاه را به همراه قلم و نمایشگر حساس عرضه کرد و گفت: «این یک PC بدون محدودیت است و من پیش‏بینی می‏کنم در ۵ سال آینده استفاده از Tablet PC در ایالات متحده بیتشر از PCها شود.» اکنون بعد از گذشت ۶ سال می‏بینیم که بازار این دستگاه‏ها آنقدرها قابل توجه نیست.

بیل گیتس در خصوص برخی فعالیت‌های تجاری دیگر نیز موفقیت‌هایی را به‌دست آورد که نمونه آنرا می‏توان کنسول بازی Xbox نام برد. این کنسول را گیتس در CES سال ۲۰۰۱ عرضه کرد؛ هر چند که این محصول مایکروسافت را نمی‏توان موفقیت چشمگیری دانست، اما به اندازه‏ای خوب بود که مایکروسافت عرضه آنرا با نسخه جدیدی با نام Xbox ۳۶۰ ادامه دهد. تجربه‏ای که سبب شد مایکروسافت نیز مانند اپل هم در خصوص سخت‏افزار، هم نرم‏افزار و هم سرویس‌های آنلاین فعالیت داشته باشد و تنها تولیدکننده صرف پلت‌فرم‌هایی نباشد که در نهایت بر روی سخت‏افزارهای ایجاد شده توسط شرکت‌های دیگر کار خواهند کرد.

امسال بیل گیتس در کنار رابی بچ، مدیر بخش سرگرمی و دستگاه‏های مایکروسافت در CES حاضر شد تا محصولاتی نظیر Zune و Silverlight را معرفی کنند. بخش سرگرمی مایکروسافت در سال گذشته میلادی، تنها ۶‌میلیارد دلار از سود سالانه ۵۱‌میلیارد دلاری این شرکت را تشکیل داد که سهم کمی محسوب می‏شود.

نکته قابل توجه در آخرین سخنرانی گیتس در CES استفاده او از کلمه «ابر (the cloud)» در طول سخنرانی بود که چندین بار هم تکرار شد. او گفت: «... تنها تا چند وقت دیگر کاربران مجبور خواهند بود برای انتقال اطلاعات دستگاه‌‌های مختلف را به یکدیگر متصل کنند و به‌خاطر داشته باشند که هر چیز در کجا ذخیره شده است. بزودی با داشتن تجهیزات لازم، همه چیز، نظیر ارتباط دو دستگاه و جست‌وجوی در دستگاه‏های مختلف از طریق ابر بسیار ساده خواهد شد و البته اطلاعات به همین طریق به راحتی میان کاربران به اشتراک (Share) گذاشته خواهد شد.» حال باید منتظر ماند تا زمان نتیجه این پیش‏بینی را نیز نشان دهد.

منبع: Guardian