بازار لپ‌تاپ درلفاف شایعه
مریم عسگری
حدود سه هفته است از انتشار خبر عدم ترخیص لپ‌تاپ و برخی تجهیزات کامپیوتری (رم، مادربورد، مانیتور و ...) توسط گمرک فرودگاه امام‌خمینی(ره) می‌گذرد؛ اما هنوز ارگان‌های مربوطه پاسخ روشنی در این رابطه نداده‌اند.

در چنین شرایطی است که بازار شایعه داغ شده و هر کس در این زمینه اظهارنظری می‌کند، بازار خرید و فروش این کالا نیز تحت تاثیر شرایط موجود و با توجه به بروز شایعات متعدد دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است.
برخی از فروشندگان لپ‌‌‌تاپ با سوء‌استفاده از این شرایط، نرخ لپ‌تاپ‌های خود را افزایش داده و در پاره‌ای موارد حتی از فروش آنها خودداری می‌کنند.
جالب اینجا است که برخی از فروشندگان تجهیزات جانبی کامپیوتر مانند مادربورد، مانیتور، رم و... نیز نرخ اجناس خود را افزایش داده و علت این امر را عدم عرضه این کالاها به بازار عنوان می‌کنند.
اگر سری به مراکز خرید و فروش لپ‌تاپ و تجهیزات کامیپوتری بزنید حتما متوجه تغییر قیمت‌ها و همچنین موجودی فروشگاه‌ها می‌شوید.
چنددستگی قیمت، کاهش موجودی برخی کالاها در بازار، افزایش قیمت‌ها و اختلاف‌نظر بین فروشندگان و نمایندگی‌های فروش، ماحصل انتشار خبر مذکور است.
در این میان ادعای چه گروهی درست است، فقط خدا می‌داند.
سخن فروشندگان
فروشندگان بازار معتقدند، وضعیت بازار طی سه هفته اخیر بسیار آشفته است و این موضوع دو گروه خریدار و فروشنده را به تنگ آورده است.
چرا که برخی از شرکت‌های عرضه‌کننده لپ‌تاپ از ارائه کالا به بازار، به ویژه لپ‌تاپ‌های پرمتقاضی به فروشندگان خودداری کرده و فروشندگان نیز در صورت وجود داشتن مدل‌های پرمتقاضی آنها را به فروش نمی‌رسانند؛ زیرا احتمال رشد بیشتر قیمت این مدل‌ها در بازار وجود دارد.
«علی سالکی»، فروشنده لپ‌تاپ در پاساژ پایتخت می‌گوید: «اخیرا شایعاتی مبنی بر اینکه بسیاری از لپ‌تاپ‌های موجود در بازار از راه قاچاق وارد کشور شده و در صورت خرید این لپ‌تاپ‌ها توسط خریدار، آنها با مشکل مواجه می‌شوند، بر سر زبان‌ها افتاده است که خریداران را برای خرید دچار تردید کرده است.
به گفته وی، طی سه هفته اخیر موجودی بسیاری از فروشندگان در حد قابل توجهی کاهش یافته است که رشد قیمت‌ها جریان طبیعی این روند است.
نورمحمدی، یک فروشنده دیگر می‌گوید: انتشار خبر عدم ترخیص لپ‌تاپ توسط گمرک امام‌خمینی، این احتمال را که تعرفه واردات لپ‌تاپ افزایش خواهد یافت، قوت بخشیده و باعث شده شرکت‌های عرضه‌کننده از فروش این کالا خودداری کنند.
فروشگاه «رایان‌گستر»، یکی از نمایندگی‌های شرکتی لپ‌تاپ‌های سونی نیز در این رابطه می‌گوید: اگرچه ما در واردات لپ‌تاپ‌ با مشکلی مواجه نیستیم و محصولات جدید را طی یک ماه اخیر وارد بازار کرده‌ایم، اما شرایط بازار در حد مطلوبی نیست و خریداران نیز تمایلی به خرید لپ‌تاپ نشان نمی‌دهند.
یکی از فروشندگان لپ‌تاپ‌های HP نیز در پاساژ پایتخت، موجودی این شرکت را در حد صفر اعلام کرد و گفت: در حال حاضر، لپ‌تاپی نداریم تا به فروش برسانیم.
«گاما نوت‌بوک» نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های سونی و توشیبا نیز از رشد 50 تا 60هزار تومانی برخی مدل‌های لپ‌تاپ‌ در بازار خبر داد و گفت: موجودی فروشندگان در حد قابل توجهی کاهش یافته است؛ این در حالی است که هر کس دلیل خاصی برای این موضوع می‌آورد.
یکی از احتمال افزایش نرخ تعرفه واردات لپ‌تاپ می‌گوید، دیگری از سوءاستفاده یک واردکننده برای واردات لپ‌تاپ و یکی هم از اقدام تصمیمات جدید دولت برای واردات لپ‌تاپ.
به گفته وی در چنین شرایطی رشد قیمت لپ‌تاپ چندان هم غیرمنطقی و عجیب نیست.
شرکت «نقش»، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های توشیبا، IBM، سونی و ... نیز از جمله شرکت‌هایی است که از ثبات و حتی افت قیمت لپ‌تاپ‌های خود خبر می‌دهد و می‌گوید، موجودی لپ‌تاپ‌هایش در حد سابق است و شایعات اخیر کوچکترین تاثیری در میزان خرید و فروش و نرخ لپ‌تاپ‌هایش نداشته است.
«ایران نوت‌بوک» هم مانند «نقش» از ثبات قیمت‌هایش خبر می‌دهد و می‌گوید، سری جدید لپ‌تاپ‌‌های خود را طی هفته آینده وارد بازار خواهد کرد.
این در حالی است که مقایسه لیست قیمت‌های این دو شرکت طی یک ماه اخیر، نشان از رشد قیمت‌های آنها دارد.
سخن نمایندگی‌های فروش
HP از جمله شرکت‌هایی است که موج شایعات در مورد آن قوی‌تر از سایر شرکت‌ها است؛ چراکه رسانه‌های گروهی در خبرها از عدم ترخیص کلی لپ‌تاپ‌های این شرکت توسط گمرک خبر داده‌اند.
گروهی نیز از شایعاتی در زمینه سوءاستفاده‌های شرکت واردکننده لپ‌تاپ‌های HP خبر می‌دهند.
شرکت HP در این زمینه می‌گوید: این شرکت هیچ سوءاستفاده‌ای در زمینه واردات لپ‌تاپ نکرده است، اما میزان موجودی این شرکت در حد صفر است.
طبق اعلام قسمت فروش شرکت گسترش همراه، نمایندگی فروش لپ‌تا‌پ‌های HP در حال حاضر این شرکت هیچ لپ‌تاپی برای عرضه به بازار ندارد و لپ‌تاپ‌های HP هنوز از گمرک ترخیص نشده‌اند.
«ارتاک»، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های توشیبا و دل نیز در این زمینه می‌گوید: در حال حاضر موجودی لپ‌تاپ در بازار کم شده است و قیمت‌ها نیز در حدود ۵۰ تا ۶۰هزار تومان افزایش یافته است؛ البته این رشد قیمت در مورد برخی مدل‌های پرمتقاضی مشهودتر است.
این شرکت مدل‌هــــای
۸۵۱۴ -اA۸ از لپ‌تاپ‌های توشیبا و مدل ۱۵۰۰ از لپ‌تاپ‌های Dell را از لپ‌تاپ‌هایی معرفی کرد که قیمت آنها در حدود ۶۰هزار تومان افزایش یافته است.
ارتاک معتقد است، مشکل ترخیص لپ‌تاپ‌های این شرکت برطرف شده است و طی هفته آینده شاهد عرضه لپ‌تاپ‌های جدید به بازار خواهیم بود.
«زیگورات»، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های Dell نیز می‌گوید: در حال حاضر لپ‌تاپ در بازار بسیار کمیاب شده است و گمرک اجازه ترخیص لپ‌تاپ را به این شرکت و سایر شرکت‌های واردکننده هنوز صادر نکرده است.
«امرتات»، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های سونی، توشیبا و دل نیز از به صفر رسیدن موجودی برخی از مدل‌های لپ‌تاپ در بازار خبر داد و گفت: قیمت‌ها در حدود 50 تا 60درصد افزایش یافته است.
طبق اعلام این شرکت، لپ‌تاپ‌های سونی و توشیبا که با گارانتی امرتات به فروش می‌رسند، در بازار کمیاب و با رشد ۶۰ تا ۷۰هزار تومانی قیمت مواجه شده‌اند.
وی علت این امر را تبعیت این شرکت از جریان بازار دانسته و می‌گوید در زمینه عدم ترخیص کالا از گمرک اظهارنظر نمی‌کند.
«آفتاب شرق»، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های توشیبا نیز می‌گوید: عدم ترخیص کالا از گمرک امام، مربوط به برند خاصی مانند HP نیست و شامل اکثر برندهای موجود در بازار می‌شود.
به اعتقاد بخش فروش این شرکت،‌ این احتمال وجود دارد که گمرک قصد تغییر نرخ تعرفه واردات لپ‌تاپ را داشته باشد. به همین دلیل لپ‌تاپ‌ها را با تاخیر ترخیص می‌کند.
پس با توجه به این شرایط، موجودی لپ‌تاپ در بازار در حد قابل توجهی کاهش یافته، ولی این شرکت تغییری در نرخ لپ‌تاپ‌های خود اعمال نکرده است.
در بین نمایندگی‌های فروش لپ‌تاپ، تنها شرکت ایران رهجو خبر عدم ترخیص لپ‌تاپ از گمرک را تکذیب کرده و می‌گوید، این شرکت هیچ مشکلی در این زمینه نداشته و مدل‌های جدید لپ‌تاپ‌های این شرکت (VGN-CR23, VGN-CR26G)طی روز گذشته وارد بازار شده‌اند.طبق اعلام فعالان بازار به نظر می‌رسد، شرکت ایران رهجو، دروازه دیگری به غیر از گمرک امام برای ورود اجناس خود به داخل کشور یافته است.
رشد قیمت تجهیزات کامپیوتری مانند رم، مادربورد و... نیز موجی از شایعه را به وجود آورده و بسیاری از شرکت‌های واردکننده را نگران کرده است.
«سازگار ارقام»، یکی از نمایندگی‌های فروش در این زمینه می‌گوید، گمرک جلوی ورود یک سری از کالاهایی را که با تخلف و سوءاستفاده وارد کشور می‌شد، گرفته است.
به گفته وی برخی واردکنندگان، ارزش قطعات وارداتی را در حد پایین‌تری از قیمت جهانی به گمرک اعلام می‌کردند تا تعرفه کمتری پرداخت کنند.
گمرک هم متوجه این موضوع شد و جلوی ورود این کالاها را گرفت.
طبق اعلام کارشناس فروش این شرکت، سازگار ارقام قیمت اجناس خود را افزایش نداده است؛ اما در حال حاضر کالا در بازار به شدت کمیاب شده و «سازگار ارقام» پاسخگوی نیاز بازار نیست.
در نتیجه فروشندگان خود اقدام به افزایش قیمت کرده‌اند. سازگار ارقام از کمبود مادربوردهای Asus و GigaByte در بازار خبر داد که علت آن عدم ترخیص این کالاها از گمرک اعلام شده است.
این در حالی است «آواژنگ» عرضه‌کننده رسمی مادربوردهای GigaByte در پاسخ به این گفته «سازگار ارقام» می‌گوید: این شرکت در ترخیص لپ‌تاپ و مادربورد هیچ مشکلی ندارد و سری جدید مادربوردهای GigaByte طی روز گذشته وارد بازار شده است.
وی مدل‌های X38TDQ6 و X38DQ6 را از مادربوردهای جدید GigaByte معرفی کرد که به ترتیب با قیمت 380 و 370هزار تومان به فروش می‌رسند.
پاسخ گمرک
چندی پیش بخش واردات گمرک امام خمینی، مشکل اصلی عدم ترخیص لپ‌تاپ را از این دروازه ورودی جدیدالاحداث، کمبود فضای انبار عنوان کرد و گفت: هیچ مشکلی در زمینه سوءاستفاده واردکنندگان لپ‌تاپ گزارش نشده است.
این در حالی است که یاسری، سرپرست روابط‌عمومی گمرک ایران معتقد است، عدم ترخیص لپ‌تاپ از این گمرک به کم‌اظهاری واردکنندگان این کالا مربوط می‌شود.
به گفته وی، واردکنندگان، قیمت لپ‌تاپ‌های وارداتی را کمتر از قیمت جهانی آن به گمرک اعلام کرده و با این کار در صدد کاهش نرخ پرداختی به گمرک برآمده بودند، اما گمرک متوجه این موضوع شد و تصمیم گرفت با این افراد طبق ماده 29 برخورد کند.
براساس این ماده، گمرک اجازه نگهداری این کالاها را در انبار داشته تا با محاسبه نرخ اصلی جهانی این کالاها، میزان تعرفه را مشخص کند.
یاسری افزود: گمرک طبق قانون امور گمرکی می‌تواند قیمت کالاهای وارداتی را بر مبنای قیمت بازار و قیمت جهانی تعیین کند؛ اما ما می‌خواهیم افراد را به رعایت قوانین و اعلام قیمت واقعی ملزم کنیم.
سرپرست روابط‌عمومی گمرک ایران با اشاره به اینکه گمرک به عنوان یکی از مجریان قانون باید قانون را در تمام مراحل کاری گمرکی رعایت کند، گفت: بر این اساس تعدادی از واردکنندگان از این موقعیت که کالاهایشان در انبار مانده است، سوءاستفاده کرده و فضا را علیه گمرک متشنج کرده‌اند.
وی همچنین در مورد کمبود فضای انبار در فرودگاه امام خمینی گفت: مشکل کنونی فرودگاه امام خمینی به دلیل تراکم حجم کالا در این انبارها است؛ چرا که کالاها در مرحله انبارگردانی متوقف شده‌اند.
وی افزود: انتشار اخباری در زمینه تغییر نرخ تعرفه، سوءاستفاده‌های واردکنندگان و... کذب است و در حال حاضر تعرفه واردات لپ‌تاپ با همان نرخ ۴درصد است.
وی در پایان گفت: میزان واردات لپ‌تاپ طی سال گذشته در حدود 7درصد رشد داشته است، اما آمار دقیقی از حجم واردات این کالا نداد.