کامپیوترتان را بتکانید

مریم عسگری

روزهای پایانی سال است و هر چه سال به خط پایان نزدیک تر می‌شود، بر اساس رسم و رسوم ما ایرانی‌ها همه چیز از خانه و لوازم آن گرفته تا پوشاک و ... همگی تمیز یا نو نوار می‌شوند.

بد نیست کاربران رایانه هم به لطف فرا رسیدن نوروز دستی بر کامپیوتر‌های خود کشیده و گرد و غبار یک سال کار مداوم را از تن و جان آن بزدایند.

این کار چند حسن دارد. اول اینکه کامپیوتر بیچاره را از آلودگی و گرد و غبار نجات می‌دهیم. حسن دیگرش هم این است که با این اقدام به حفظ سلامت خود نیز کمک کرده‌ایم. چرا که رایانه و تجهیزات آن نظیر موس، کی بورد و... بیش از هر وسیله دیگری در جذب میکروب، باکتری و ویروس‌های بیماری‌زا مستعد هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که برخی از کیبوردها حتی از بسیاری از مکان‌های آلوده، کثیف تر هستند. براساس تحقیقات انجام شده تنها در کیبورد کامپیوتر هزاران ویروس آلوده و میکروب وجود دارد که ناقل بیماری‌های بسیاری است.

پس اگر تا کنون برای گردگیری کامپیوتر خود اقدام نکرده‌اید بهتر است دست به کار شده و به جنگ ویروس‌های بیماری‌زایی روید که از سر و کول کامپیوترتان بالا می‌رود.

اما دست نگه دارید. هر کاری روشی دارد. می‌توانید با روش‌های مختلفی برای پاکسازی کامپیوترتان از شر ویروس‌ها و میکروب‌های خطرناک خلاص شوید. اما همه این روش‌ها مناسب نیستند و ممکن است باعث شود کامپیوترتان آسیب ببیند.

در ضمن این نکته را به خاطر بسپارید که لپ‌تاپ‌ها به دلیل قابلیت جابجایی آسانشان بیشتر بستر آلودگی و ویروس‌های بیماری‌زا هستند. اما برای تمیز کردن لپ‌تاپ‌ها باید دقت بیشتری شود .چرا که لپ‌تاپ بسیار ظریف‌تر از رایانه رومیزی است و ممکن است هنگام تمیز کردن آسیب بیشتری ببیند تا یک رایانه رومیزی. در ضمن برخی از شرکت‌های گارانتی کننده لپ‌تاپ در ازای دریافت مبلغی حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان لپ‌تاپ شما را تمیز و شسته و رفته تحویلتان می‌دهند. در این صورت آسیبی به لپ‌تاپ وارد نمی‌شود.

زمانی برای گردگیری کامپیوتر

این که کامپیوتر شما همیشه خدا تمیز و عاری از میکروب باشد خوب است، اما نکته اینجا است که زدودن آلودگی از کامپیوتر آن هم در فواصل زمانی کوتاه نه تنها مفید نیست بلکه ممکن است مضر هم باشد.‌ به طور کلی زمان تمیز کردن کامپیوتر بستگی زیادی به محیطی دارد که با کامپیوتر در آن محیط کار می‌کنید. به عنوان مثال کامپیوترهایی که در اماکن عمومی‌قرار دارند باید هر ماه تمیز شوند. اما کامپیوترهایی که در منزل مورد استفاده قرار می‌گیرند در یک فاصله زمانی سه ماهه و گاه شش ماهه به تمیزکاری نیاز پیدا می‌کنند.

البته تمیز کردن کامپیوتر به کاربر نیز بستگی دارد. اگر شما جزو آن دسته از کاربرانی هستید که هنگام کار با رایانه سیگار می‌کشید، چای یا قهوه می‌نوشید یا به دلیل تنگی وقت و مشغله زیاد غذا را کنار کامپیوترتان میل می‌کنید، باید بگوییم کامپیوترتان به تمیزکاری‌های زودهنگام نیاز دارد. طبق اعلام‌، یک کارشناس سخت‌افزار، به طور کلی صرف غذا، نوشیدنی و کشیدن سیگار کنار رایانه عملی اشتباه است و علاوه بر اینکه باعث می‌شود به قطعات سخت افزاری رایانه صدمه وارد شود باعث تجمع میکروب و باکتری‌های بیماری‌زا روی قطعات کامپیوتری به ویژه کیبورد و موس می‌شود.

به گفته این کارشناس بهتر است کاربران، رایانه خود را هر یک ماه یکبار تمیز کنند. اما به هر حال کاربران کامپیوتر باید در نظر داشته باشند تمیز کردن کامپیوتر در فواصل زمانی کوتاه باعث می‌شود به کامپیوتر صدمه وارد شود. به ویژه اگر کامپیوتر با تمیز کننده‌هایی مانند اسپری‌های تمیز کننده که امروزه در مارک‌های مختلفی در بازار موجودند یا محلول آب و وایتکس، پودرهای شوینده و ... تمیز شوند.

پاک کننده‌های مجاز

امروزه اکثر کاربران رایانه از تمیز کننده‌هایی که در قالب اسپری، قطره و دستمال‌های مرطوب در بازار موجودند برای تمیز کردن رایانه استفاده می‌کنند. این تمیزکننده‌ها در مارک‌های مختلفی که اکثرا متفرقه هستند در بازار موجودند و محصول کشور چین هستند.

البته استفاده از این تمیز کننده‌ها حتی در صورت تقلبی بودن به مراتب بهتر از استفاده از محلول‌های من در آوردی است که برخی از کاربران رایانه از آن استفاده می‌کنند.

به گفته فتاحی یک فروشنده تجهیزات کامپیوتری در پاساژ رضا، تا قبل از عرضه گسترده این تمیزکننده‌ها، بسیاری از کاربران کامپیوتر، این کالارا با محلول آب و وایتکس، آب و پودر و مواد شوینده یا خمیردندان تمیز می‌کردند. اما امروزه با عرضه گسترده پاک کننده‌های کامپیوتر و توصیه‌هایی که در زمینه صدمات ناشی از استفاده از این مواد بر کامپیوتر شده است، کمتر از مواد شوینده برای پاکیزگی کامپیوتر استفاده می‌شود.

ARVAN؛ PHA SurFace ، papko، micro Fiber clean cloth، clean و ... از برندهایی هستند که پاک کننده‌هایی برای تمیز کردن کامپیوتر به بازار عرضه کرده‌اند.

ساعد احدی یک فروشنده تجهیزات کامپیوتری در این زمینه می‌گوید: اکثر پاک کننده‌های کامپیوتر از اسپری و محلول‌های پاک کننده گرفته تا دستمال‌های مرطوب و ... محصول کشور چین هستند و در این بین محصولات آلمانی در حد محدودی در بازار وجود دارند. به گفته وی، این مواد با قیمت‌های مختلفی از یک هزار تا نه هزار تومان به فروش می‌رسند.

این فروشنده معتقد است برخلاف ادعای برخی از افراد مبنی بر اینکه استفاده از مواد پاک کننده باعث بروز صدمات زیادی به کامپیوتر می‌شود، این مواد هیچ آسیبی به کامپیوتر نمی‌زنند. چراکه در تولید این مواد از استانداردهای خاصی پیروی شده است. ژصالحی یک فروشنده دیگر در این زمینه می‌گوید، استفاده از مواد پاک کننده در موارد خاص باعث بروز صدماتی در ظاهر دستگاه می‌شود ولی استفاده از این مواد در فواصل زمانی معین (هر سه ماه یک بار) صدمه ای به کامپیوتر نمی‌زند. وی دستمال‌های microFiber clean cloth را که از الیاف میکروفایبر ساخته شده و برای پاک کردن کامپیوتر به ویژه سطح LCD و لپ تاپ مناسب است را از بهترین تجهیزات پاک کننده کامپیوتر معرفی کرد که قیمت یک بسته ۲۰ عددی آن در بازار بین سه هزار تا چهار هزار و پانصد تومان است.

قیمت قطره‌های پاک کننده لنز و CD هم بین یک هزار و ۵۰۰ تا چهار هزار تومان است که در مارک‌های مختلفی همچون Optical، Clean و ... به بازار عرضه شده‌اند.

به گفته فعالان بازار، قیمت مواد پاک کننده کامپیوتر طی دو تا سه سال اخیر در حدود پنج تا ده درصد کاهش یافته است که علت این امر اشباع بازار از محصولات چینی است.

چند توصیه برای پاک کردن کامپیوتر

اگرچه فعالان بازار معتقدند استفاده از مواد پاک کننده مخصوص کامپیوتر آسیبی به این کالا نمی‌رساند، اما کارشناسان معتقدند استفاده این مواد در فواصل زمانی کوتاه می‌تواند باعث ایجاد نقص در کامپیوتر و قطعات آن شود. البته نظرات متعددی در این زمینه وجود دارد.

گروهی از کارشناسان معتقدند استفاده از مواد پاک کننده موجود در بازار بسیار کم خطرتر از استفاده از ابزارهایی مانند جاروبرقی برای زدودن گرد و غبار موجود در کامپیوتر است. اما در مقابل گروه دیگر، استفاده از جاروبرقی را برای تمیز کردن کامپیوتر به هیچ وجه توصیه نمی‌کنند. این دسته از کارشناسان استفاده از اسپری‌های هوای فشرده را برای تمیز کردن کامپیوتر و به ویژه قطعات داخلی آن توصیه می‌کنند. محمد فیروزی، کارشناس سخت‌افزار در این زمینه می‌گوید، اولین قدم برای تمیز کردن کامپیوتر این است که دستگاه را خاموش و کابل برق را از پریز جدا کنید.

وی توصیه کرد کامپیوتر را در حد امکان با مواد شوینده تمیز نکنید، ولی در صورتی که تمایل به تمیز کردن کامپیوتر با این مواد داشتید حتما از دستبند ضدالکتریسیته ساکن استفاده کنید. این کارشناس افزود، بهتر است قسمت بیرونی بدنه کامپیوتر را با جاروهای مخصوص کامپیوتر که امروزه در برندهای مختلفی چون بلاک‌انددکر، اپتیما و... در بازار موجودند تمیز کنید و سپس به سراغ قسمت‌های داخلی کامپیوتر بروید و CPU، مادربورد و سایر قطعات را با استفاده از یک قلموی کوچک و نرم گرد روبی کنید. البته باید مواظب باشید تا قطعات کوچک روی مادربوردها به ویژه جامپرها جابه جا نشود. به گفته وی برای تمیز کردن داخل درایو کامپیوتر نیز بهتر است از کیت‌های مخصوص تمیزکردن درایو استفاده شود که در بازار با قیمتی حدود یک هزار و ۵۰۰ تا سه هزار تومان به فروش می‌رسند. این کارشناس افزود: در تمیز کردن صفحه LCD مانیتور باید دقت فراوانی شود. چرا که این مانیتورها از شیشه ساخته نشده‌اند.

لذا هیچ وقت هیچ مایعی را به طور مستقیم روی آن اسپری نکنید و از دستمال کاغذی از هر نوع برای تمیز کردن آن استفاده نکنید. چرا که باعث خش افتادن روی صفحه آن می‌شود. پس بهتر است از دستمال‌های پارچه‌ای کتان نرم و خشک برای این کار استفاده کنید.