2008 سالی سخت، 2009 سالی سخت‌تر
مترجم: ندا لهردی
رکود اقتصادی فراگیر همچنان ادامه دارد و هر روز هم به تعداد قربانیان آن از میان صنایع و بخش‌های مختلف افزوده می‌شود. گوشی‌های موبایل هم به عنوان یک صنعت پررونق و بازاری داغ از این جریان مصون نمانده‌اند.

این همان اتفاقی است که از ماه‌ها پیش برای تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان گوشی‌های موبایل به دغدغه‌ای نگران کننده تبدیل شده و ذهن کارشناسان و تحلیل‌گران این صنعت را به خودش مشغول کرده است.
به این ترتیب گزارشات و تحقیقات آماری انجام شده در این زمینه هم این موضوع را تصدیق می‌کنند.
آخرین گزارش منتشر شده از سوی موسسه تحقیقاتی IDC در این مورد نشان می‌دهد که بازار جهانی گوشی‌های موبایل با وجود سپری کردن فصل چهارم سال ۲۰۰۸ با میزان صادرات و فروش نسبتا معمولی، رکودی غیرمعمول را در کل سال گذشته تجربه کرده است.
براین اساس تولیدکنندگان گوشی موبایل 289میلیون دستگاه گوشی را در فصل چهارم سال گذشته به سرتاسر جهان صادر کرده‌اند که این رقم در مقایسه با صادرات جهانی 8/330میلیون دستگاهی گوشی در فصل چهارم سال 2007، با کاهش 6/12درصدی همراه بوده است. از طرفی این تولیدکنندگان برای کل سال 2008 در نهایت
۱۸/ ۱میلیارد دستگاه گوشی موبایل را به دنیا صادر کرده‌اند که این میزان نسبت به صادرات جهانی ۱۴/۱میلیارد دستگاه گوشی در سال ۲۰۰۷ تا ۵/۳درصد افزایش داشته است.
«رامون لیاماس» مدیر بخش تحقیقات موبایل موسسه IDC در این مورد می‌گوید: «فصل چهارم سال 2008 در حقیقت هجوم عوامل مختلف برای ایجاد چنین نتیجه‌ای را به همراه داشت. این عوامل ترکیبی از ضعف تقاضای کاربران نهایی، ناپایداری وضعیت مالی و محدودیت اعتبارات مالی در دسترس بودند که از ایجاد شرایط مناسب برای بازار جهانی موبایل در جهت تجربه افزایش معمولی میزان صادرات در این فصل جلوگیری کردند. با این اوصاف انتظار داریم که نیمه اول سال 2009، روزهای بسیار سختی برای تولیدکنندگان و حتی فروشندگان گوشی‌های موبایل باشد. در واقع اگر این شرایط ادامه پیدا کند، بازار جهانی گوشی موبایل تا اواخر امسال و حتی تا سال 2010 هم به وضعیت پایدار گذشته برنخواهد گشت.
در واقع به عقیده کارشناسان اگر فقط یک نقطه قوت در سال ۲۰۰۸ وجود داشت، رشد گوشی‌های موبایل هوشمند بوده است. در این سال صادرات جهانی گوشی‌های موبایل هوشمند در مقایسه با سال ۲۰۰۷ تا ۵/۲۲درصد افزایش داشته که در حقیقت این رقم در مقایسه با باقیمانده صنعت گوشی موبایل با سرعت بسیار بیشتری رشد کرده است.
«رایان ریت» یکی از تحلیل‌گران موسسه IDC در این باره اعلام کرده است: «در بازار‌های بزرگ مانند آمریکای شمالی و EMEA (اروپا، خاورمیانه و آفریقا) صادرات موبایل‌های هوشمند در سال 2008 به ترتیب تا 1/70 و 25درصد افزایش یافته است.
او معتقد است: «بخش گوشی‌های موبایل هوشمند در مقایسه با دیگر بخش‌های صنعت موبایل، منحصر به فرد است. قابلیت‌هایی مانند انتقال و ذخیره اطلاعات و خدمات متنوع در این نوع گوشی‌ها در مقایسه با گوشی‌های معمولی یکی از عوامل رشد صادرات آن‌ها در سال ۲۰۰۸ است. در واقع در صورتی که تولید‌کنندگان قابلیت‌های مختلف گوشی‌ها را افزایش دهند و اپراتورها هم بیشتر به سمت یارانه دادن برای خرید گوشی پیش بروند، بخش گوشی‌های هوشمند می‌تواند رکود بازار گوشی‌های معمولی را هم پوشش داده و باعث رشد نهایی صنعت موبایل شود.»
آینده بازار
آنچه در پیش‌بینی اغلب کارشناسان وجود دارد این است که سال ۲۰۰۹ برای تولید‌کنندگان گوشی‌های موبایل، سازندگان قطعات سخت‌افزاری گوشی و حتی اپراتورها هم سال سخت‌تری نسبت به سال گذشته خواهد بود و آن‌ها می‌بایست برای دوام این صنعت، در جهت بازسازی میزان سهم مصرف‌کنندگان در سرمایه‌گذاری‌های صنعت موبایل گام بردارند.
لیاماس در این مورد می‌گوید: «کاهش قیمت‌ها و افزایش بازده عملی می‌تواند سنگ بنای استراتژی همکاری در جهت رشد این صنعت باشد. از طرفی تولیدکنندگان هم بهتر است منابع و توانمندی‌هایشان را روی اهدافی مانند گوشی‌های موبایل هوشمند و خدمات متنوع آنها، متمرکز کنند. علاوه بر اینها استفاده از سیستم‌عامل‌های کاربردی و مناسب هم می‌تواند نقش مهمی در کل بازار داشته باشد.»
سهم مناطق مختلف جهان
بازار آمریکای شمالی به عنوان یک بازار بزرگ سال 2008 را با کاهش صادرات متوالی فصلی و سالانه به پایان رساند. با این حال بازار موبایل‌های هوشمند، اما رشد دو رقمی را در فصل چهارم نصیب بازار این منطقه کرد. این رشد در واقع به دنبال استراتژی تولیدکنندگان برتر این بازار یعنی شرکت‌های Apple و Research-In Motion برای ایجاد ترکیبی از قابلیت‌های مهم و کلیدی در محصولاتشان، اتفاق افتاد.
در بازار آمریکای لاتین، اما سقوط چشمگیر نرخ سهام در بازار بورس به کاهش میزان خریدهای تجاری و مصرفی منجر شد. بازار موبایل‌های هوشمند، اما در فصل چهارم در این منطقه هیچ تغییری را در میزان فروش خود احساس نکرد.
بازار موبایل کشورهای اروپای غربی هم ضربه سختی از بحران مالی موجود خورد تا کاهش بی‌سابقه‌ای را در میزان فروش خود تجربه کند. در این میان حتی بازار همیشه پررونق تعطیلات پایان سال و معرفی محصولات جدید هم نتوانست برای افزایش فروش این بازار کفایت کند.
بازار موبایل اروپای مرکزی و شرقی، اما در وضعیت رکود، کاهش چشمگیری را در میزان فروش و صادرات خود احساس نکردند.
بازار موبایل کشورهای منطقه آسیای پاسیفیک و در راس آنها بازار چین در فصل چهارم سال 2008 وضعیت چندان امیدوار کننده‌ای نداشتند. این اتفاق در واقع به دلیل کاهش چشمگیر میزان خرید در این منطقه به دنبال رکود اقتصادی، رخ داد.
تولیدکنندگان برتر
NOKIA: بزرگترین تولیدکننده موبایل دنیا فصل چهارم را به سختی پشت سرگذاشت. NOKIA در این فصل با کاهش 27درصدی در میزان فروش محصولات و خدمات خود در مقایسه با سال گذشته مواجه شد. از طرفی اخراج تعداد زیادی از کارمندان این شرکت هم تاثیر بسیاری بر روند رشد آن گذاشت. با این حال NOKIA برای جلوگیری از ادامه این روند سعی دارد تا با اضافه کردن قابلیت اینترنت و پنج خدمات نقشه، موسیقی، پیام‌رسانی، چند رسانه‌ای و بازی به گوشی‌هایش، اعتماد تعداد بیشتری از کاربران را به خودش جلب کند.
Samsung: این تولید کننده کره‌ای با فروش کمتری نسبت به آنچه برای کل سال ۲۰۰۸ پیش‌بینی می‌کرد، مواجه شد. در مقابل، اما افزایش تقاضا برای خرید گوشی‌های لمسی و هوشمند در بازار کشورهای توسعه یافته و تقاضای خوب کاربران کشورهای در حال توسعه برای خرید گوشی‌های مجهز به دوربین‌های قدرتمند، این شرکت را در وضعیت پایدار و نسبتا مناسبی قرار داده است.
LG Electronics: اگر چه به دنبال کاهش میزان فروش، سود خالص این شرکت برای اولین بار از فصل چهارم سال 2007 به عدد یک رقمی رسید، اما LG در نهایت توانست در فصل چهارم سال 2008 و برای کل این سال به جایگاه سوم در میان تولیدکنندگان برتر بازار جهانی موبایل صعود کند. این شرکت تصمیم دارد برای حفظ جایگاه خود به عرضه مدل‌های جدید شامل گوشی موبایل مبتنی بر سیستم عامل Android در فصل دوم سال 2009 روی بیاورد.
Sony Ericsson: این شرکت به دنبال کاهش چشمگیر فروش و سود حاصل از فروش به جایگاه چهارم در میان تولیدکنندگان برتر سقوط کرد. با این حال اما sony ericsson تصمیم دارد با انجام یک سرمایه‌گذاری بزرگ و شرکت در «اتحاد گوشی گسترده»، وضعیت خود را در سال ۲۰۰۹ تغییر دهد.
Motorola: این شرکت آمریکایی به دنبال دومین فصل کاهش فروش خود در فصل چهارم، سال گذشته به جایگاه پنجم تولیدکنندگان برتر بازار جهانی گوشی موبایل سقوط کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این اتفاق به دلیل کاهش قابل توجه قیمت محصولات این شرکت و تولید گوشی‌‌های معمولی رخ داده است. Motorola، اما تصمیم دارد این رکود را با طراحی و تولید گوشی‌های موبایل هوشمند و مبتنی بر سیستم عامل Android در سال 2009 جبران کند.