بازار گوشی ایران غیرقابل پیش‌بینی است
م.ر.بهنام رئوف
بررسی‌های انجام شده روی بازارهای تلفن‌همراه نشان می‌دهد، گوشی‌های هوشمند تلفن‌همراه درحالی که هم‌اکنون درصد کمی از فروش کلی گوشی در بازارهای جهانی را به خود اختصاص داده‌اند، اما روند رو به رشدی را پیش روی خود دارند.

آمارها بیانگر این موضوع هستند که طی سال گذشته تنها نزدیک به ۸درصد از فروش کلی تلفن‌همراه در بازارهای جهانی مربوط به گوشی‌های هوشمند و گوشی‌هایی که از نسل سوم‌ تلفن‌های همراه پشتیبانی می‌کنند، بوده است.
به عقیده کارشناسان میزان فروش گوشی‌های هوشمند طی سال گذشته با روند رو به رشدی روبه‌رو بوده است. این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود میزان فروش گوشی‌های هوشمند نسبت به کل گوشی‌های فروخته شده در بازارهای جهانی کمتر از 14درصد باشد.
بر این اساس بسیاری از شرکت‌های بزرگ تولید کننده تلفن‌همراه هوشمند در نظر دارند تا با همکاری شرکت‌های مخابراتی، سرویس‌های متنوع‌تری روی این نوع گوشی‌ها عرضه کنند و مشترکان تلفن‌همراه بیشتری را به خرید این محصولات ترغیب کنند. در بازار ایران، اما هم اکنون تنها دو مارک HTC و i-mate در بخش فروش کامپیوترهای جیبی فعالیت دارند و پیش‌بینی می‌شود با توجه به خدماتی که قرار است طی سال جاری از سوی اپراتورها در بخش ارائه خدمات GPRS ارائه شود بازار رو به رشدی پیش روی این گوشی‌ها باشد.
بر همین اساس گفت و گویی انجام دادیم با سعید هدایتی، مدیر فروش و خدمات پس از فروش شرکت پرشین تله کام که در حال حاضر نمایندگی توزیع و خدمات پس از فروش مارک HTC را در ایران به عهده دارد. با او در مورد گوشی‌های هوشمند و کامپیوترهای جیبی این شرکت و بازار پیش روی این گوشی‌ها در ایران و خاورمیانه گفت‌و‌گو کردیم که در ذیل می‌خوانید.
فکر کنیم برای شروع بهتر است اول در مورد سابقه پرشین تله‌کام صحبت کنیم. شما پیش‌تر نماینده توزیع و خدمات پس از فروش ال‌جی بودید، اما آن طور که پیدا است چندماهی است که از توزیع گوشی‌های ال‌جی در بازار خودداری کرده‌اید. دلیل این امر چیست؟
ال‌جی به نوعی به تعهدات خودش عمل نکرد و همین دلیل بود که باعث شد ما از توزیع محصولات آن منصرف شویم.
منظور شما از ال‌جی طرف کره‌ای است؟
بله کاملا. در جلسه آخری که با هم داشتیم، مدیر این شرکت به ما گفت که ایرانی‌ها خیلی در تصمیماتی که می‌گیرند ناپایدار هستند و این درست زمانی بود که تعرفه‌ها افزایش پیدا کرده بود. وقتی که ال‌جی با ما قرار داد انحصاری نمایندگی بسته بود با استفاده از یک ‌ترفند اعلام کرد که قرارداد ما با شما تنها قرار داد فروش است. بدون اینکه به ما اطلاع دهند با مادیران قرار داد تولید بستند.
مجموعه پرشین تله‌کام همان‌طور که می‌دانید، برای ال‌جی خیلی هزینه کرد. ما بالای ۵/۲‌میلیون دلار خرج تبلیغات ال‌جی در ایران کردیم. برند ال‌جی در بخش تلفن همراه در حقیقت مرده بود و این مارک بازار خود را در بخش گوشی در ایران از دست داده بود. اول گلدیران کار توزیع گوشی‌های ال‌جی را به عهده داشت.
بعد از گلدیران، پرشین تله‌کام سعی کرد با تبلیغات گسترده برای بار دیگر ال‌جی را در ایران زنده کند، هزینه‌های گزافی پرداخت شد و انتظار هم داشتیم که در آینده بتوانیم از این هزینه‌هایی که متحمل می‌شویم بهره برداری بکنیم ولی با این کاری که ال‌جی کره انجام داد در حقیقت این آینده را هم از پرشین تله‌کام گرفت!.
ضمن اینکه ما نه تنها بابت تبلیغات بلکه برای خود گوشی‌ها هم خیلی سرمایه‌گذاری کردیم. ایرادهایی در برخی از مدل‌های ال‌جی وجود داشت. من علاوه بر آنکه سمت مدیریت بازرگانی شرکت را برعهده داشتم مدیر بخش خدمات پس از فروش هم بودم. به همین دلیل آمارهای بسیاری در این بخش در اختیار داشتم. آمار خدماتی که من داشتم نشان از مشکلات در برخی از مدل‌های این برند بود و من با توجه به این آمار، گزارشات خود را برای نمایندگان کره‌ای ارسال کردم.
بر اساس آمارهای ما در برخی از مدل‌ها بالای 30‌درصد خرابی وجود داشت. گوشی‌های ال‌جی معروف شده بود به گوشی‌هایی که باتری آن ضعیف است. متوسط عیوب این گوشی‌ها بالای 15‌درصد بود یعنی به ندرت گوشی‌ای از ال‌جی پیدا می‌شد که خدمات پس از فروش آن زیر 15‌درصد باشد. در نتیجه خدمات پس از فروش در این بخش هزینه‌های بی‌شماری را متحمل شد.
ال‌جی به لحاظ طراحی، واقعا گوشی خوبی است، من همین الان هم به این موضوع اعتراف می‌کنم که انصافا تیم دیزاین و طراحی این شرکت واقعا بهترین‌ها را انجام داده است.
از همین جهت پرشین تله‌کام تصمیم گرفت که تمرکز خود را از روی گوشی‌های ال‌جی بر دارد و چون در واقع طرف جدید شرکت ما اج‌تی‌سی بود تصمیم گرفتیم که تمرکز خود را فقط روی این مارک ببریم که سابقه روشنی دارد.
البته سابقه و بیوگرافی HTC برای کاربرانش کاملا روشن است، اما بهتر است در این بخش هم توضیحاتی ارائه دهید.
اچ‌تی‌سی از سال 1998 فعالیت خود را در بخش تولید کامپیوترهای جیبی شروع کرده است.
البته فکر می‌کنم شروع کار این شرکت ۱۹۹۷ بوده است؟
بله شروع کار 1997 بوده، اما اولین گوشی این شرکت در سال 1998برای HP ساخته شد. برای مارک‌های متفاوتی گوشی تولید کرد. برای
O۲، تی موبایل، فودافون و خیلی از شرکت‌های دیگر. تا دو سال گذشته که این شرکت به اندازه کافی بزرگ شد و تصمیم گرفت که خودش به یک برند تبدیل شود. بنابراین قرار دادهایش را با خیلی از مارک‌های بزرگ از جمله آی‌میت فسخ کرد. آی میت عمده سفارش دهنده گوشی به اچ‌تی‌سی بود.
البته ما نمایندگی این مارک را هم در شرکت همکارمان یعنی فیتکو در اختیار داشتیم. این بدان معنا است که ما سابقه کار با اچ‌تی‌سی را داشتیم. خدمات پس از فروشمان بسیار خدمات پیش رفته ای بود. یعنی کارهایی را که در خاورمیانه انجام نمی‌دادند روی گوشی ساخت اچی‌تی‌سی با برند آی میت، در دفتر خدمات ما انجام می‌شد.
همزمان با تیره شده روابط ال‌جی با ایران نه ال‌جی با پرشین تله‌کام، درخواست کسب نمایندگی از اچ‌تی‌سی را داشتیم که بعد از بازدید از شرکت‌ها، خدمات و نوع کارکرد ما به این توافق رسیدیم که ما به عنوان نماینده اچ‌تی‌سی در ایران فعالیت داشته باشیم.
گوشی‌های اچ‌تی‌سی به لحاظ کیفیت، زیبایی و نوآوری به نظر من درجه یک را دارا هستند. کارخانه اچ‌تی‌سی در بخش کنترل کیفیت واحدی دارد که در بین سایر شرکت‌ها مشهور است. عمدتا بالای 90‌درصد از پرسنل این شرکت را مهندسان تشکیل می‌دهند و تیمی‌در این کارخانه وجود دارد به نام تیم جادویی (Magic team) که در واقع این تیم کارش نوآوری است. هر ماه مدل جدید معرفی می‌کند و تا به حال نزدیک به 14 مدل عرضه شده است. به عنوان مثال آخرین مدلی که از این شرکت وارد بازار شده است، مدل Diamond یا الماس است که هنوز این مدل به بازار عرضه نشده مدل جدید این کمپانی معرفی و به نمایش درآمده است.
این تعداد در چه فاصله زمانی صورت گرفته است؟
در طول این دوسال که تصمیم گرفتند به تنهایی و تنها با برند اچ‌تی‌سی فعالیت داشته باشند این 14 مدل عرضه شده است. البته توزیع این مدل‌ها هم بسیار جالب بوده است، چرا که ظرف چند ماه گذشته فاصله معرفی تعداد مدل‌ها خیلی کم شده است. یعنی شاید اگر در روزهای اول فعالیت هر سه ماه یکبار یک مدل ارائه داده باشد، ظرف مدت سه ماه گذشته دو مدل جدید وارد بازار کرده است. از Cruse خیلی نمی‌گذرد Diamond هم هنوز داغ است، اما این شرکت در همین چند روز گذشته Diamond Pro را که مدل کیبور‌د‌ دار همین مدل است را معرفی کرده است.
مزیت رقابتی که اچ‌تی‌سی در بین سایر مارک‌ها در بازار دارد چیست؟ آیا اچ‌تی‌سی تکنولوژی انحصاری برای خودش دارد یا خیر؟
در گوشی‌های موبایل به صورت کلی پنج دسته‌بندی به لحاظ قیمت و نوع کاربری وجود دارد. گوشی‌های خیلی ارزان، گوشی‌های ارزان، گوشی‌های متوسط، گوشی‌های گران و گوشی‌های خیلی گران. اچ‌تی‌سی در دو گروه آخر یعنی گران و خیلی گران فعالیت می‌کند. البته محصولات ارزان‌تری هم داشتند که سری Smart phone آن‌ها بوده است، اما تمرکز بیشتر روی گوشی‌های PDA در دو گروه High و High-end یعنی گران و خیلی گران است. در مدل‌های متوسط مارک‌های دیگر خیلی جلوتر از اچ‌تی‌سی قرار دارند. اما در این گروه کاری به نظر می‌رسد که HTC جلوتر از بقیه قرار داشته باشد.
گوشی‌های PDA تاچ اسکرین اچ‌تی‌سی سیستم عامل ویندوز دارند. این سیستم عامل در تمام دنیا طرفداران بی‌شماری دارد و نصب این نرم‌افزار روی گوشی‌ها مهمترین ویژگی و مهمترین تفاوت این برند با سایر برندهای موجود در بازار است. کاربری آسان با این گوشی و نوآوری (Innovations) آن از دیگر مزایای این گوشی‌ها است. گوشی‌های دیگر بلوتوث، دوربین، رادیو و صفحه رنگی دارند، کیفیت این گوشی با یکدیگر متفاوت است و قیمت آن‌ها هم با یکدیگر فرق دارد. چیز جدیدی ارائه نشده است؛ چرا که این خصوصیات در تمام مارک‌ها تکرار شده، اما با طراحی‌های متفاوت. اچ‌تی‌سی، اما برای خود یک تکنولوژی منحصر به فرد دارد. در هر مدلی از این مارک که به بازار ارائه می‌شود یک فن‌آ‌‌وری جدید لحاظ شده است. در مدل Touch، تاچ اسکرین بودن، در Diamond فن‌آ‌‌وری‌های تازه‌تری مثل تشخیص دست خط و تاچ فلو بودن، نوع نرم‌افزار و غیره.
البته بحث Touch را فکر می‌کنم اپل زودتر از سایر مارک‌ها مطرح و استفاده کرد، فکر نمی‌کنید که اچ‌تی‌سی دنباله روی راه اپل بوده است؟ چرا که اخیرا انتقاداتی از سوی جابز نسبت به اچ‌تی‌سی مطرح شده که این شرکت به خصوص در Diamond رقیبی جدی برای اپل محسوب شده و به نوعی از محصولات این شرکت کپی برداری کرده است.
من تعبیر شما را به نحو دیگری برای مدیر خاورمیانه اچ‌تی‌سی مطرح کرده بودم. محصول Diamond را با اپل و نوکیا مقایسه کردم و معایب و محاسن آن را نسبت به این دو مارک شرح دادم. او در جواب به من گفت: اپل خیلی خوب است و نوکیا خیلی عالی. از شما متشکرم که ما را به این دو برند مقایسه کردید. زمانی اچ‌تی‌سی با گوشی‌های چینی مقایسه می‌شد، اما در حال حاضر با اپل و نوکیا مقایسه می‌شود و این بدان معنا است که این مارک توانسته به راحتی بازار خود را گسترش دهد.
البته نزدیکی تایوان و چین هم در مقایسه این برند با گوشی‌های چینی بی دلیل نبوده است؟
قطعا همین طور است و مردم چون شناختی نسبت به اچ‌تی‌سی نداشتند آن را بیشتر با گوشی‌های چینی مقایسه می‌کردند. اما الان این طور نیست. تا آنجایی که خاطرم هست در مورد تکنولوژی Touch Screen اپل، آیفون را معرفی کرد، اما قبل از آنکه عرضه کند HTC مدل Touch را با همان خصوصیات به بازار عرضه کرد. حالا اینکه این فن‌آوری درحقیقت به کدام یک از این دوبرند تعلق دارد را من درست نمی‌دانم، اما قبل از عرضه آیفون، Touch را در دست گرفتم شاید به فاصله چند روز زودتر.
میزان فروش هر شرکت قطعا عددی محرمانه است، اما می‌توانید متوسط فروش این برند در ایران را ذکر کنید؟
میزان واردات این مارک از طریق دو شرکت پرشین تله‌کام و نماینده دیگر مجموعا حدود ۱۲ هزار تعداد بوده است.
این سوال بیشتر برای این مطرح شد تا میزان استقبال مصرف‌کننده ایرانی نسبت به کامپیوترهای جیبی مشخص شود. به طور کلی میزان ثبت درخواست برای ورود اچ‌تی‌سی رشد داشته است یا طی یک سال گذشته یک رقم ثابت مانده است؟
نرخ ورود اچ‌تی‌سی به خاورمیانه در سال ۲۰۰۷ نسبت به سال ۲۰۰۶ بیش از ۱۵۰‌درصد افزایش داشته است.
آمار مقایسه‌ای با اروپا و آمریکا را در اختیار دارید؟
تنها در ایران و خاورمیانه است که وارد‌کنندگان از تولید‌کنندگان، گوشی می‌خرند. در اروپا و آمریکا تا حدی متفاوت است با آنچه در ایران و خاورمیانه اتفاق می‌افتد. در اروپا و آمریکا این اپراتورها هستند که به تولید‌کنندگان، گوشی سفارش می‌دهند.
در حال حاضر اچ‌تی‌سی در ایران دو نماینده دارد. یاس جهان و پرشین تله‌کام. شما فعالیت‌تان را زود‌تر شروع کردید یا شرکت یاس جهان؟
ورود کالای یاس به بازار ایران سریع‌تر از ما بود، اما اعطای قرارداد نمایندگی به پرشین تله‌کام زودتر از یاس.
رقابت شما دو نماینده به چه صورتی است؟
بیشتر مشارکت است.
یعنی اصلا رقابتی با هم ندارید؟
رقابت در خدمات ما وجود دارد. هر دو طرف باز هستیم و تا آنجایی که شود با هم همکاری می‌کنیم. سابقه فعالیت مشترک بین هر دو مجموعه وجود دارد. همدیگر را خوب می‌شناسند و به جای رقابت بیشتر به همکاری و دوستی فکر می‌کنیم.
از لحاظ قیمت محصولات عرضه شده چطور؟ شما ارزان‌تر می‌فروشید یا آن‌ها؟
به لحاظ قیمتی خیلی باهم تفاوت نداریم. ممکن است نوع خدماتی که ارائه می‌دهیم باعث شود تا در برخی از مدل‌ها قیمت‌ها کمی‌ افزایش یا در برخی از مدل‌ها کاهش یابد.
در مورد گوشی‌های GPS‌دار، شرکت ما یک قرارداد انحصاری با شرکت اقلیم منعقد کرده که تنها دارنده نرم‌افزار جی‌پی‌اس فارسی تحت ویندوز موبایل است. نرم‌افزاری به نام آریو اقلیم برای ما طراحی کردند و از آن به بعد دیگر منحصرا برای ما تولید می‌شود. وقتی من این نرم‌افزار را به عنوان یک خدمات اضافه روی گوشی‌های جی‌پی‌اس دارم نصب می‌کنم، حتما یک اختلاف قیمتی ایجاد خواهد شد. ضمن آنکه کسی که اختلاف قیمت را در بازار به وجود می‌آورد دو شرکت نیستند. نمایندگان فروش هستند. نمایندگان فروش از سهمی‌ که دارند می‌گذرند و با یکدیگر رقابت می‌کنند. البته شما برای مقایسه قیمت بهتر است که به فروشگاه‌های پرشین تله‌کام تحت نام آریو مراجعه کنید.
به نکته خوبی اشاره کردید، در مورد فروشگاه‌های آریو تله‌کام که اخیرا هم تبلیغات گسترده‌ای از آن شاهد بودیم توضیح می‌دهید.
پروژه آریو در واقع پروژه فروشگاه‌های زنجیره‌ای مولتی برند است. خدمات ویژه‌ای در این فروشگاه‌ها به مشتریان ارائه داده می‌شود.
خدمات ما فقط بعد از فروش ارائه داده نمی‌شود. اگر در فروشگاه‌ها هم دیده باشید خدمات ما قبل از فروش شروع می‌شود. مشتری برای خرید یک گوشی حتما به یک مشاوره نیاز دارد تا بتواند با توجه به درخواست‌هایی که دارد گوشی مورد نظر خود را انتخاب کند. ما به مشتری‌ها خدمات مشاوره‌ای را ارائه می‌دهیم.
چه خدماتی قرار است در این فروشگاه‌های زنجیره‌ای آریو یا پرشین تله‌کام ارائه شود؟
اولین و مهمترین خدماتی که ارائه می‌شود قیمت یکسان و سراسری در تمام فروشگاه‌ها است. این فروشگاه‌ها در هر نقطه ای از کشور قرار داشته باشند خدمات با قیمت یکسان را ارائه می‌دهند. نصب نرم‌افزار جی‌پی‌اس به صورت رایگان ارائه می‌شود و خدمات دیگری هم در نظر داریم که هر ماه یک خدمت تازه را به لیست سایر خدمات تنها در فروشگاه‌ها و تنها برای مشتریان آریو اضافه خواهیم کرد. در واقع یک خانواده جدیدی در حال تاسیس است که در نظر دارد، تمام گوشی‌ها با مارک‌های دیگر را نیز در این فروشگاه‌ها عرضه کند.
این گوشی‌ها قرار است با یک گارانتی جدید با نام پرشین تله‌کام توزیع شوند یا با همان گارانتی‌های اصلی خودشان؟
با خدمات آریوتله‌کام و با گارانتی‌های معتبر. ما کاری می‌کنیم که در فروشگاه‌ها مشتری به ما اعتماد کند. تا آنجا که ممکن باشد گارانتی خودمان و اگر گارانتی خودمان در مورد کالایی امکان پذیر نباشد گارانتی اول آن برند را انتخاب می‌کنیم.
ممکن است در این مورد واضح‌تر صحبت کنید. شما می‌خواهید گوشی با گارانتی‌هایی همچون اتصالات، نیا یا سایر گارانتی‌های موجود را در فروشگاه‌های آریو تله‌کام توزیع کنید؟
یعنی شما معتقدید که تنها این گارانتی‌ها، گارانتی اول بازار هستند ؟
شاید اول و شاید هم دوم. اما به هر حال مردم این گارانتی‌ها را به عنوان گارانتی رسمی ‌می‌شناسند. برداشت من از صحبت‌های شما این است که می‌خواهید یک گارانتی جدیدی با نام آریو تله‌کام را برای تمامی‌مارک‌های گوشی موجود در بازار ایجاد کنید. درست است؟
شاید حرف شما درست باشد و به نوعی گارانتی جدیدی در حال شکل‌گیری باشد. من به مشتری می‌گویم که کالایی که از من می‌خرید حتما با خدمات من همراه است و حتما با بهترین کیفت همراه خواهد بود. برنامه‌ای در دست داریم که بتوانیم با گارانتی‌های رسمی‌ هم فعالیت‌های مشترکی داشته باشیم، اما اطلاعاتی که در حال حاضر به شما ارائه دادیم تنها در حد خبر بوده و برنامه‌های اجرایی همچنان در دست پی‌گیری است. اجازه دهید جزئیات بیشتر را با آغاز فعالیت رسمی‌ اعلام کنیم.
فکر می‌کنم شما می‌خواهید در بخش تلفن همراه کاری شبیه به فروشگاه‌های زنجیره‌ای لاوان در بخش قطعات سخت‌افزاری کامپیوتر انجام دهید.
شاید چیزی شبیه به لاوان. البته مقایسه شما از ما با لاوان خیلی مناسب و درست نیست. در فروشگاه‌های زنجیره‌ای در خارج از کشور مردم می‌توانند کالای مورد نظر خودشان را با گارانتی‌های مختلف انتخاب کنند. این اجبار نیست که حتما اچ‌تی‌سی یا مارک X با خدمات پس از فروش Y به فروش برسد. تمام مارک‌ها هستند. یک شبکه زنجیره‌ای است که تمام مارک‌ها را دربر می‌گیرد.
در حال حاضر تمرکز در بازارهای کشور وجود دارد. یعنی ما بازارهایی داریم که شاید بیش از 70‌درصد از بازار یک کالا تنها در یک پاساژ قرار گرفته است. مانند علاءالدین. این مراکز نمی‌توانند نیاز تمام مردم در اقصی نقاط یک شهر یا حتی کشور را برآورده کنند. آیا جای دیگری به غیراز علاءالدین وجود دارد که مشتری بتواند به آن مراجعه کرده و اعتماد هم داشته باشد؟ ما می‌خواهیم این فضا را ایجاد کنیم.
ولی بیشترین تابلوهایی که من از شما دیدم در علاءالدین بوده است.
برای این که آنجا هم فروشگاه داریم.
قبول دارید که علاءالدین بورس این کالا است؟
بله این را قبول داریم. اما باید در این حوزه تمرکززدایی صورت گیرد. کار خیلی مشکلی پیش رو داریم و ما هم به دشواری‌های پیش روی طرحمان اعتقاد داریم، اما توانایی‌ها و امکانات را در خود دیده‌ایم و به نظرم ظرف یک سال آینده مردم تفاوت را احساس خواهند کرد.
چه تعداد فروشگاه و در چه مقطع زمانی‌ای می‌خواهید ایجاد کنید؟
در نظر داریم تا پایان امسال 30 فروشگاه و تا پایان سال آینده 100 فروشگاه را در سراسر کشور راه‌اندازی کنیم.
بازار ایران چقدر برای اچ‌تی‌سی اهمیت دارد؟
بازار ایران برای گوشی‌های هوشمند و پاکت پی‌سی، بازاری است با پتانسیل بالقوه. از زمان فعالیت هر دو نماینده تا به حال نزدیک به 12‌هزار گوشی وارد کشور شده است. ما می‌خواهیم این پتانسیل بالقوه را به بالفعل تبدیل کنیم.
از بازار شما چند درصد در اختیار قاچاقچیان قرار دارد؟
نمی‌توانم عدد خاصی را اعلام کنم، اما با توجه به سیاست‌هایی که ما در پیش گرفتیم این عدد رو به کاهش است. اچ‌تی‌سی با‌ترفندی که با نمایندگانش دارد جلوی قاچاق محصولات خود را در بازار گرفته است. به عنوان مثال گوشی Diamond را اگر از دبی قیمت بگیرید نزدیک 815 هزار تومان است، اما قیمت فروش ما در فروشگاه‌ها 740‌هزار تومان است. درنتیجه برای قاچاقچی توجیهی برای این کار وجود نخواهد داشت؛ چرا که عمده قاچاق از بازار دبی صورت می‌گرفت که ما در حال از بین بردن این بازار هستیم. قبل از دبی و همزمان با اروپا و لندن گوشی را در بازار ایران عرضه می‌کنیم. زمانی که کالایی در دبی نباشد در نتیجه قاچاقی صورت نمی‌گیرد. باید تمام واردکنندگان دست به دست هم بدهند تا جلوی بازار قاچاق گرفته شود. باید به سود کم قانع باشند تا مردم بتوانند خدمات بهتری بگیرند. اگر ما واردکننده‌ها کمتر سود بگیریم می‌توانیم به جای بازار 20‌درصدی فعلی، 60‌درصد بازار را در اختیار داشته باشیم.
اگر تعرفه ۲۵‌درصدی فعلی به ۴‌درصد کاهش یابد، آیا قیمت‌های شما هم به همان میزان کاهش خواهد یافت؟
هیچ قیمتی در ایران کاهش پیدا نکرده است {باخنده}. تمام قیمت‌ها بیشتر افزایش دارند تا کاهش. ولی اگر قیمت نهایی برای من ارزان‌تر تمام شود مطمئن باشید که قیمت فروشمان هم کاهش پیدا می‌کند. ما دنبال سود بیشتر نیستیم. اگر تعرفه 4‌درصد شود و من همچنان قیمت‌های 25‌درصدی را ارائه بدهم؛ یعنی توجیه اقتصادی برای قاچاقچی. در نتیجه من قیمتم را کاهش می‌دهم.
به عنوان کسی که چند سالی است از نزدیک با روند تولید و توزیع مارک‌های مطرح جهانی روبه‌رو هستید، فکر می‌کنید با توجه به حمایتی که در حال حاضر صورت می‌گیرد آیا ایران می‌تواند سازنده گوشی باشد؟
خیر. صد در صد نمی‌توانیم تولیدکننده واقعی باشیم. واقعا باید یک انقلاب تکنولوژیکی در کشور روی دهد تا این اتفاق رخ دهد. صرفا ساختن گوشی مطرح نیست. اگر منظورتان از تولید این است که شرکتی در کنار نوکیا، سونی اریکسون، سامسونگ و دیگران ایجاد شود و بتواند حرفی برای گفتن داشته باشد که به طور حتم غیر ممکن است. چینی‌ها خیلی وقت است که این روند را در پی گرفتند، اما هنوز نتوانستند حرفی برای گفتن در بازار تلفن همراه داشته باشند. هر روز مدل‌های جدیدی می‌سازند اما هنوز نتوانستند مارک‌های مطرح و تاثیر‌گذاری روانه بازار کنند. ما اگر جدی کار را دنبال کنیم شاید در پنج سال آینده بتوانیم مرحله برندینگ را پیش روی خود داشته باشیم.
به عنوان آخرین سوال، بازار آینده ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در بازار ایران حدس زدن برای آینده خیلی سخت است؛ چراکه قوانین روز به روز تغییر می‌کند. نسبت به شرایط فعلی در انتظار تغییر خاصی نیستیم.
تشکر از وقتی که در اختیار ما قراردادید.