ندا لهردی
تقویم سال ۲۰۱۱ آخرین روزهایش را ورق می‌زند تا به این ترتیب به روزهای کریسمس و بازار پر رونقش نزدیک بشویم؛ بازاری که با جمعه سیاه و یکشنبه سایبری رنگ دیجیتالی به خودش می‌گیرد. جمعه سیاه نزدیک است و بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی‌هایی را برای بازار خرید و فروش در این روز انجام داده‌اند. این پیش‌بینی‌ها اما گویا اخبار خوبی را برای بازار انواع لوازم مصرفی الکترونیک ندارند.

جمعه سیاه در واقع اولین جمعه بعد از جشن شکرگزاری است که در آن مردم ایالات متحده آمریکا خریدشان برای سال نو میلادی را آغاز می‌کنند. در این روز محصولات مختلف با تخفیفات ویژه‌ای عرضه می‌شوند و در این میان محصولات دیجیتال شخصی و لوازم مصرفی الکترونیک طرفداران زیادی دارند. با این حال اما بحران اقتصادی در اغلب کشورهای جهان باعث شده است افراد کمتر از سال‌های گذشته برای خرید محصولات مصرفی الکترونیک هزینه کنند. همین موضوع باعث شده است موسسه تحقیقاتی IHS iSuppli در آخرین تحقیقاتش پیش‌بینی خود از درآمد بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک را نسبت به پیش‌بینی قبلی خود از آن تا 77 درصد کاهش بدهد.
به این ترتیب کارشناسان iSuppli انتظار دارند درآمد بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک تا پایان سال ۲۰۱۱ به ۳/۳۵۷ میلیارد دلار برسد که این رقم در مقایسه با درآمد ۹/۳۵۱ میلیارد دلاری این بازار در سال ۲۰۱۰ رشد ۵/۱ درصدی داشته است. این در حالی بود که پیش‌بینی قبلی این موسسه از میزان رشد درآمد این بازار در سال ۲۰۱۱ برابر ۴/۶ درصد بوده است و حالا با کاهش ۷۷ درصدی به پیش‌بینی ۵/۱ درصدی رسیده است. «جردن سلبورن» یکی از تحلیلگران موسسه iSuppli در این مورد می‌گوید: «جمعه سیاه بهترین زمان برای شرکت‌های تولیدکننده لوازم مصرفی الکترونیک است، چون آنها می‌توانند در آن روز حتی فروشی به اندازه یک سالشان را تجربه بکنند. با این همه اما از آنجایی که بحران اقتصادی اغلب کشورهای جهان را درگیر کرده است، انتظار می‌رود این روز رونق سال‌های گذشته را نداشته باشد. با اینکه فصل آخر هر سال به خاطر خرید کریسمس بازار داغی را به‌وجود می‌آورد، اما امسال بعید به نظر می‌رسد که حتی افزایش حجم خرید کاربران در فصل پایانی سال بتواند جبران روزهای رکود در فصل‌های دیگر را بکند.»
در واقع کاهش روند رشد درآمد بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک در سال 2011 آن هم درست در زمانی که این بازار با متوسط نرخ رشد سالانه 9/7 درصدی رشد می‌کرد، رکود قابل توجهی به حساب می‌آید. با این همه اما کارشناسان و فعالان این بازار معتقدند که بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک در دو سال آینده روند رشد متوسطی را در پیش خواهد گرفت، در سال 2014 با رکود مواجه می‌شود و بالاخره در سال 2015 ثبات را تجربه خواهد کرد. همچنین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تا سال 2015 درآمد این بازار جهانی به حدود 400 میلیارد دلار خواهد رسید.
رکود گسترده
بازار لوازم مصرفی الکترونیک شامل محصولات و دستگاه‌های مختلفی مانند تلویزیون‌های LCD ،DVD و Blu-ray Playerها، رکوردرها، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری دیجیتال و دستگاه‌های پخش‌کننده چند رسانه‌ای قابل حمل است. در این بازار اما دستگاه‌هایی مانند کنسول‌های بازی کامپیوتری، کنسول‌های قابل حمل و دستی بازی‌های کامپیوتری و کتابخوان‌های الکترونیک و حتی شارژرهای باتری هم از زیرمجموعه‌های لوازم مصرفی الکترونیک هستند. پیش‌بینی‌های اخیر نشان از رکود و کاهش در اغلب دسته‌های محصولات زیرمجموعه این بازار دارند که به دنبال بحران اقتصادی در اغلب کشورهای جهان رخ داده است.
این در حالی است که سال ۲۰۱۱ با روند رشد برای درآمد بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک آغاز شد، تا جایی که این رقم برای فصل اول امسال با رشد ۳ درصدی نسبت به فصل اول سال ۲۰۱۰ همراه بود. روند رکود در این بازار اما تقریبا از نیمه سال ۲۰۱۱ و همراه با اوج گرفتن بحران‌های مالی در سطح جهان شروع شد. در این میان بلاتکلیفی در روند اشغال و استخدام آمریکا و از طرف دیگر بحران‌های بدهی در کشورهای اروپایی باعث شد تا خریداران در بازار این کشورها که بزرگ‌ترین بازار لوازم مصرفی الکترونیک جهان به حساب می‌آیند، تمایل چندانی به صرف هزینه برای خرید این محصولات نداشته باشند.


کاهش فروش تلویزیون و Mp۳ playerها
در حقیقت کاهش فروش تلویزیون‌های LCD و رکود در بازار آنها بزرگ‌ترین عامل تاثیرگذار برای کاهش پیش‌بینی‌ها برای درآمد بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک در سال 2011 بوده است. بازار تلویزیون‌های LCD حدود 30 درصد از درآمد این بازار جهانی را در اختیار دارند.
پیش‌بینی‌های اخیر در این مورد نشان می‌دهد که درآمد بازار جهانی تلویزیون‌های LCD تا پایان سال ۲۰۱۱ به ۱۰۴ میلیارد دلار می‌رسد، این در حالی است که پیش‌بینی‌های قبلی برای این رقم برابر ۱۱۰ میلیارد دلار بوده است. با این همه اما به عقیده کارشناسان بازار جهانی تلویزیون‌های LCD با روند ثابت و نسبتا کمی رشد خودش را ادامه می‌دهد.
در بخش پخش‌کننده‌های چند رسانه‌ای قابل حمل و دستگاه‌های Mp3 player اما گویا اوضاع وخیم‌تر است. کارشناسان چشم‌انداز این بازار را چندان امیدوارکننده نمی‌بینند. در واقع روند رکود و شاید سقوط بازار این دستگاه‌ها از مدت‌ها پیش و با ورود موبایل‌های هوشمند و تبلت‌ها کلید خورده بود. با این وجود اما دستگاه iPod شرکت Apple همچنان پرفروش‌ترین محصول در این بازار است. اما بد نیست بدانید که صادرات جهانی iPod هم در فصل سوم سال 2011 به 6/6 میلیون دستگاه کاهش پیدا کرده، در حالی که این رقم برای فصل سوم سال 2010 برابر 1/9 میلیون دستگاه بوده است.
امید به جمعه سیاه
با تمام اینها اما هنوز چشم امید شرکت‌های تولیدکننده و فروشندگان به جمعه سیاه است. بسیاری از فعالان بازار لوازم مصرفی الکترونیک انتظار دارند با اینکه فصل دوم و سوم برای این بازار با کاهش نسبی نسبت به سال گذشته همراه بوده است، فصل چهارم به خاطر خرید کریسمس رونق دوباره‌ای به این بازار بدهد.
این عده به فروش محصولاتی مانند تلویزیون‌ها و دستگاه‌های Blu-ray Player در این فصل امیدوارند. این در حالی است که کارشناسان و تحلیل‌گران معتقدند که روند رشد یک بار دیگر در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ و با رقم بیش از ۴ درصدی به بازار جهانی لوازم مصرفی الکترونیک باز می‌گردد. به عقیده آنها این رشد تمام بخش‌ها و محصولات زیر مجموعه این بازار را در بر خواهد گرفت.
با این اوصاف حجم صادرات جهانی بازار این محصولات تا سال 2015 به 300 میلیون دستگاه برای تلویزیون‌های LCD، 80 میلیون دستگاه برای دستگاه‌های Blu-ray Player و بیش از 100 میلیون دستگاه برای دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری دیجیتال خواهد رسید. با این همه اما اشتیاق و تقاضای همیشگی کاربران برای خرید لوازم مصرفی الکترونیک هم نمی‌تواند از تاثیر روند رشد قیمت دلار بر این بازار جلوگیری کند. این همان چیزی است که کارشناسان درباره آن هشدار داده و گفته‌اند که این موضوع می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر
افزایش قیمت محصولات الکترونیکی مصرفی داشته باشد.