تلویزیون اینترنتی به زودی می‌آید

شبکه شیما به عنوان اولین شبکه تلویزیون اینترنتی به صورت آزمایشی در ۲۵ مرکز مخابراتی استان تهران راه‌اندازی شده است بازار دیجیتال - امروزه با وجود استفاده همه جانبه از اینترنت در شرایط گوناگون و توسط همه افراد، چندان هم تعجب برانگیز نیست که مثلا بشنوید تلویزیون‌های هوشمندی در بازار وجود دارند که با اتصال به اینترنت می‌توان از طریق آن برنامه‌های دلخواهتان را ببینید.

چند سالی است که چندین کشور با استفاده از پهنای باند اینترنتی برنامه‌هایی با کیفیت HDTV را به خانه کاربران برده‌اند. ایران هم یکی از کشورهایی است که طی یکی دوسال اخیر توسعه شبکه تلویزیونی اینترنتی را در دستور کار قرار داده است و براساس خبر‌ها اولین شبکه اینترنتی ایرانی بعد از گذراندن مراحل آزمایشی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

تلویزیون اینترنتی چیست؟

تلویزیون اینترنتی سیستمی جدید برای دریافت کانال‌های تلویزیونی و سایت‌های گوناگون از طریق شبکه اینترنت است. با این تکنولوژی نحوه استفاده از برنامه‌های تلویزیون تا حد زیادی متحول می‌شود. این سیستم به نامIPTV (Internet Protocol Television) پروتکل تلویزیون اینترنتی معروف است و تنها از طریق تلویزیون‌های دیجیتال دریافت می‌شود. در این سیستم به جای ارسال سیگنال‌های رادیویی و ماهواره‌ای در فرمت تلویزیون‌های کابلی، سیگنال‌های مربوطه روی شبکه اینترنت پهن باند ارسال می‌شود.

IPTV یا تلویزیون اینترنتی همانند تلویزیون‌های معمولی است با این تفاوت که به شبکه جهانی اینترنت نیز متصل می‌شود. کاربران می‌توانند صفحات Internet TV را از طریق صفحات تلویزیون یا صفحات مونیتور کامپیوتر یا روی صفحات نمایشگر تلفن همراه یا iPod دریافت کنند. چگونگی عملکرد تلویزیون‌های اینترنتی مانند روش‌های معمول ارسال سیگنال روی آنتن یا کابل است تنها تفاوت آن در ارسال این سیگنال‌ها در قالب اطلاعات روی شبکه اینترنت به عنوان داده می‌باشد. به عبارتی تمامی برنامه‌های تهیه شده برای تلویزیون در شبکه اینترنت قرار می‌گیرد و قابل دستیابی از طریق کاربر است.

پدیده جهانی تلویزیون اینترنتی فرصتی برای شرکت‌های مخابراتی در جهت استفاده بهتر از زیرساخت‌های خود به منظور ارسال ویدئو و محتوای دیجیتال روی شبکه‌های IP فراهم کرده است و به همین دلیل امروزه بسیاری از سرویس‌دهندگان باند وسیع، ارائه سرویس‌های نوین تلویزیونی را روی شبکه‌های IP آغاز کرده‌اند. در اکثر کشورها به علت توسعه باند وسیع و پیشرفت‌های چشمگیر در ارائه فناوری‌هایی چون ADSL ۲+ که توان پخش محتوای چند‌رسانه‌ای را با کیفیت بالا دارند بازار IP-TV پتانسیل بسیار خوبی برای رشد پیدا کرده است.

پخش دیجیتالی تلویزیون، ویدئو طبق تقاضا، فیلم طبق تقاضا که کاربران از یک «بانک فیلم»، فیلم مورد علاقه خود را انتخاب می‌کنند، برنامه‌ها و محتواهای ذخیره ‌شده‌ای که لزومی به مشاهده بهنگام آنها نیست و کاربر می‌تواند آنها را دانلود و سپس مشاهده کند، سرویس‌های تلفنی گوناگون، دسترسی به اینترنت و آموزش از راه دور از جمله کاربردهای IP-TV عنوان شده که قرار است همگام با دیگر کشورها در ایران نیز راه‌اندازی شود.

تلویزیون اینترنتی در ایران

مقدمات راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی به عنوان یکی از سرویس‌های ACS (خدمات ارتباطی پیشرفته) از اواخر سال ۸۸ در دستور کار شرکت مخابرات ایران قرار گرفت و حتی گفته شده بود که کانال‌های انتقال تصویر شبکه برای ارائه این سرویس آماده شده، اما بعدها اعلام شد که به دلیل کمبود محتوا فعلا خبری از تلویزیون اینترنتی نیست، اما بعدها و بعد از مذاکرات مخابرات با صدا و سیمای ایران، این سازمان تامین محتوا روی این شبکه را برعهده گرفت. در همین زمینه رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با اشاره به اقدامات صورت گرفته از سوی این وزارتخانه برای راه‌اندازی تلویزیون باند پهن در کشور اظهار کرد: براساس اهداف مندرج در برنامه پنجم توسعه، تلویزیون کابلی باید تا پایان این برنامه در کشور راه‌اندازی شود که با توجه به اقدامات صورت گرفته پیش‌بینی می‌شود این امر تا سال چهارم برنامه پنجم توسعه محقق شود.

وی با پیش‌بینی اینکه بیش از۷ میلیون نفر مشترک تلویزیون کابلی خواهند بود، اضافه کرد: با راه‌اندازی این تلویزیون تمامی محتواهای اینترنتی، ویدئو درخواستی(VOD) و انواع بازی‌های رایانه‌ای برای کاربران قابل استفاده خواهد بود. به این معنی که امکان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای به صورت آنلاین برای مشترکان و کاربران فراهم شده و سایر کاربران از دیگر کشورها نیز می‌توانند از آن استفاده کنند.

شیما، اولین رسانه تعاملی حدود دو ماه پیش بود که خبر از راه‌اندازی اولین شبکه تلویزیونی مبتنی بر IP در ایران با نام شیما مطرح شد. اما به صورت علنی، در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال که در مهر ماه سال جاری برگزار شد این شبکه به نمایش درآمد و مخاطبان ضمن آشنایی با عملکرد و قابلیت‌های این شبکه، این امکان را داشتند که برای دریافت آن ثبت‌نام کنند.

شبکه شیما از سوی سازمان

صدا و سیمای کشور در ۲۵ مرکز مخابراتی در مناطق ۲ و ۸ مخابرات استان تهران راه‌اندازی شده و به زودی تمام سطح شهر تهران و پس از آن در مراکز استان‌ها و سپس در تمامی شهرهای کشور خدمات این شبکه در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

شبکه شیما به عنوان اولین رسانه تعاملی در کشور، سیستم تلویزیونی دو سویه‌ای است که در یک زمان امکان برقراری ارتباط دو طرفه بین مخاطب و رسانه را برقرار می‌کند.

برای استفاده از شبکه شیما یک خط تلفن ثابت، یک دستگاه مودم ADSL، یک دستگاه تلویزیون و یک دستگاه Set-Top-Box نیاز است.

ارسال برنامه‌های تلویزیونی این شبکه به دو طریق پخش امواج رادیویی در فضا و ارسال سیگنال روی زوج سیم یا فیبر نوری ممکن است و ممکن است از جمله خدماتی که از طریق اپراتور چهارم و با اتصال فیبر نوری به درب منازل در اختیار خانواده‌ها قرار می‌گیرد، دسترسی به برنامه‌های شبکه شیما باشد.

پخش زنده برنامه‌های تلویزیونی، ضبط برنامه‌های دلخواه تلویزیونی روی شبکه، ویدئوی درخواستی، فایل صوتی درخواستی، مدیریت زمان در پخش تلویزیونی، بازی‌های محلی و تحت شبکه، ارتباط صوتی دو طرفه، ارتباط تصویری به صورت ویدئو کنفرانس، ارائه روزنامه الکترونیکی، آموزش از راه دور به صورت الکترونیکی، ارتباط دو طرفه از طریق ارسال پیامک، اطلاعات ترافیکی، پیش‌بینی وضع هوا و اوقات شرعی، خرید از طریق تلویزیون، استفاده از خدمات بانکی ارائه شده از طریق تلویزیون و پرداخت از طریق تلویزیون از جمله سرویس‌هایی است که قرار است روی شبکه شیما عرضه شوند.

دسترسی به تمامی کانال‌های تلویزیونی زنده داخل کشور، دسترسی به تعدادی کانال‌های تلویزیونی زنده خارج از کشور، ضبط ویدئویی برنامه‌های زنده به صورت شخصی، دسترسی به آرشیوی از محتواهای ویدئویی از قبیل فیلم‌های سینمایی ایرانی و خارجی، سریال‌های تلویزیونی ایرانی و خارجی، برنامه‌های ویژه کودکان، مستند، برنامه‌های ورزشی، سخنرانی و برنامه‌های آموزشی، آرشیوی از محتواهای صوتی از قبیل موسیقی، سخنرانی، آموزشی، قرائت قرآن و برنامه‌های منتخب رادیویی، دسترسی به اطلاعات مورد نیاز روزمره همچون اطلاعات ترافیکی، پیش‌بینی وضع هوا و اوقات شرعی، ساعات حرکت قطارها و هواپیماها و تعدادی بازی از نوع فردی، گروهی و تحت شبکه از امکاناتی است که در مرحله نخست در اختیار مشتریان شیما قرار داده خواهد شد.

در راه‌اندازی شبکه شیما شرکت مخابرات استان تهران به عنوان تامین‌کننده بستر مخابراتی ارائه سرویس تلویزیون روی پروتکل اینترنت و سازمان صدا و سیما به عنوان تامین‌کننده بخشی از محتوای ارائه شده روی این شبکه فعالیت می‌کنند.

سرویس‌های شبکه شیما در چهار سطح ویژه، طلایی، نقره و برنز ارائه می‌شوند، اما هنوز تعرفه‌های استفاده از این شبکه به دلیل اینکه در مرحله پایلوت قرار دارد، نهایی نشده است. پس از نهایی شدن این تعرفه‌ها، هزینه آبونمان آن به صورت ماهانه روی قبوض تلفن ثابت مشترکین لحاظ می‌شود.

اما در نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال مسوول غرفه این شبکه در خصوص هزینه دریافت این شبکه گفته بود که هزینه دستگاه مبدل «شیما»، مودم ADSL۲ و اینترنت پرسرعت مورد نیاز آن، ۲۰۰ هزار تومان است و علاقه‌مندان باید علاوه بر خریداری تجهیزات نام برده شده، ماهانه حق اشتراکی ۱۵ هزار تومانی را پرداخت کنند.

گفته می‌شود خدمات شبکه شیما در حال حاضر به صورت عمومی ارائه نمی‌شود و تاریخ رسمی ارائه عمومی آن بعد از نتایج به دست آمده از طرح پایلوت اعلام خواهد شد.