در آخرین نمایشگاه بین‌المللی الکترونیک، کامپیوتر و تجارت الکترونیک چه گذشت؟
از پیشتازی اپراتورها تا دسترسی به فناوری‌های جدید
«دنیایاقتصاد» از الکامپ بیست‌‌‌وهفتم گزارش می‌دهد
دانیال شایگان
فاصله با دوران طلایی
الکامپ بیست‌‌‌وهفتم با حضور بیش از ۵۰۰ شرکت از نهم تا دوازدهم تیرماه امسال در هفته‌‌‌ای برگزار شد که اخبار بیشتر در اختیار انتخابات ریاست جمهوری قرار داشتند و روند استقبال طبق انتظارات فعالان و بازیگران اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور پیش نرفت تا همچنان با دوران طلایی این نمایشگاه فاصله داشته باشد. الکام استارز هر ساله در نمایشگاه الکامپ فرصتی برای رقابت و نمایش توانمندی‌‌‌های استارت‌آپ‌‌‌ها به‌‌‌خصوص استارت‌آپ‌‌‌های بزرگی از جمله اسنپ، تپسی، دیجی‌‌‌کالا، علی‌‌‌بابا و... بوده، اما مدتی است که این بخش از این نمایشگاه یا حذف شده یا با تحریم کسب‌و‌کارها مواجه شده است. با برگزاری بیست و هفتمین دوره از الکامپ، انتظارات این بود که بازگشت الکام‌‌‌استارز جذابیت دوره‌‌‌های قبل را به این نمایشگاه برگرداند، اما برگزاری چهار‌روزه الکامپ بیست‌‌‌وهفتم نشان داد که این نمایشگاه همچنان با سال‌های طلایی خود فاصله دارد؛ تا جایی که مدیر اجرایی الکام استارز نیز این موضوع را تایید کرده و معتقد است که بیست و هفتمین دوره از نمایشگاه الکامپ مانند سال‌های طلایی این نمایشگاه نبوده است. او علت این موضوع را ضمن تلاقی با فضای انتخابات کشور در این می‌‌‌داند که خود اکوسیستم استارت‌آپی کشور نیز در دوران طلایی خود نیست و نمی‌توان انتظار داشت که نمایشگاه به‌‌‌عنوان آینه این اکوسیستم درخشان ظاهر شود.
تینو استارز، توان‌‌‌تک، الکام‌‌‌پیچ و الکام‌‌‌استارز از دیگر رویدادهای بزرگ‌ترین نمایشگاه تجارت الکترونیک کشور در دوره بیست و هفتم است. تینو استارز با حضور و رقابت نوجوانان در حوزه‌‌‌های متنوعی همچون سلامت، محیط‌زیست، روباتیک و هوش مصنوعی برگزار شد. برترین‌‌‌های بخش توان‌‌‌تک نیز در این دوره به‌‌‌عنوان رویدادی استارت‌آپی در حوزه معلولیت با هدف ایجاد دسترس‌‌‌پذیری دیجیتال در بین شرکت‌ها و استارت‌آپ‌‌‌ها و ایده‌‌‌های فردی انتخاب و معرفی شدند. در الکام تاکز نیز نشست‌‌‌هایی با محوریت زنان در عرصه نوآوری، بلاک‌چین، لندتک، بازاریابی، فین‌‌‌تک و... برگزار شد و منتخبان الکام‌‌‌پیچ نیز معرفی شدند. الکام کامرس و الکام اینشورنس به‌‌‌عنوان دو بخش جدید با حمایت اتاق بازرگانی ایران و بیمه مرکزی به دوره بیست و هفتم نمایشگاه الکامپ اضافه شدند. با توجه به اینکه هنوز سازمان نصر گزارش جامعی از رویدادهای اصلی و فرعی الکامپ منتشر نکرده است، اما بررسی اخبار منتشر شده از الکام کامرس نشان می‌دهد که آورده این بخش تاکنون فقط به تفاهم‌‌‌نامه همکاری دو مرکز داوری سازمان نصر کشور و اتاق بازرگانی ایران برای داوری و رسیدگی به شکایات قراردادهای تجاری و بازرگانی با استفاده از داورهای تخصصی محدود شده است. بخش دوم نیز صرفا به غرفه‌‌‌داری بیمه مرکزی و شرکت‌های بیمه محدود شد. البته شرکت‌های حاضر در الکامپ بودن فعالان صنعت بیمه را برای تعامل و گفت‌‌‌وگو غنیمت شمردند.
فارغ از رویدادهای اصلی و فرعی نمایشگاه نشست‌‌‌هایی هم در حاشیه این نمایشگاه برگزار شد. بازدید کاندیداهای ریاست جمهوری و نمایندگان آنها، رونمایی از سومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک درباره وضعیت اینترنت در ایران و نشست خبری رئیس سازمان فناوری اطلاعات کشور از این موارد است. البته نشست پرحاشیه جلیلی پشت درهای بسته بدون حضور خبرنگاران و طرح دوباره بحث اینترنت طبقاتی از جمله حواشی جنجالی بازدید کاندیداهای ریاست جمهوری و نمایندگان آنها از بیست و هفتمین دوره الکامپ تحت‌تاثیر فضای انتخاباتی کشور بود. علاوه بر این، رونمایی از سومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک نشان می‌دهد که وضعیت کیفیت اینترنت آزاد در ایران نسبت به گزارش قبلی در زمستان۱۴۰۲، تفاوت چشمگیری نداشته و اینترنت ایران همچنان پراختلال، محدود و کند است. از سوی دیگر، محمد خوانساری، رئیس سازمان فناوری اطلاعات در نشست خبری به بیان گزارش ۱۰۰۰روزه فعالیت این سازمان در دولت سیزدهم پرداخت و درباره پرداخت تسهیلات آیین‌‌‌نامه حمایت از کسب‌و‌کارهای اقتصاد دیجیتال گفت: «تسهیلاتی که به کسب‌و‌کارهای آسیب‌‌‌دیده وعده داده شده بود، دیر تامین شد و در نهایت ۲۰۰ کسب و کار از ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کردند.»
رونمایی و تفاهم‌‌‌نامه‌‌‌های کم‌‌‌رونق
با وجود چالش‌‌‌ها و انتقادهای وارده به نحوه برگزاری بزرگ‌ترین نمایشگاه تجارت الکترونیک کشور هر ساله تعدادی از شرکت‌های فعال در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور با هدف بازاریابی، برندینگ، جذب مشتری جدید، تعامل با رقبا و اکوسیستم در این نمایشگاه حاضر می‌‌‌شوند، امسال نیز بیش از ۵۰۰ شرکت در بیست‌‌‌‌‌‌وهفتمین دوره نمایشگاه الکامپ حاضر شدند. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که فضای راکد و بی‌‌‌رونق اقتصاد دیجیتال کشور و به تبع نمایشگاه الکامپ بر تعداد تفاهم‌‌‌نامه‌‌‌های همکاری و رونمایی از سرویس‌‌‌های جدید نیز تاثیر گذاشته و کاهش یافته است.
با این حال، بررسی اخبار منتشر شده از چهار روز الکامپ امسال نشان می‌دهد که اپراتورها در صدر اخبار تفاهم‌‌‌نامه همکاری و رونمایی از سرویس‌‌‌های جدید قرار دارند. قرارداد همکاری رایتل و شستا، همکاری شاتل و طوبی امید راهبر، رونمایی از سه مدل زبانی فارسی در همراه اول و افتتاح سرویس FTTX Pro ایرانسل از جمله این اخبار است. ایرانسل با حضور وزیر ارتباطات در غرفه خود، سرویس فیبر نوری پرو (FTTX Pro) را افتتاح کرد و با انجام تست سرعت، از بالاترین سرعت اینترنت ایران در شبکه فیبرنوری ایرانسل با ثبت عدد ۶۰۸۳ مگابیت بر ثانیه رونمایی کرد. رایتل و شستا در راستای هوشمندسازی صنایع تفاهم‌‌‌نامه همکاری امضا کردند. این تفاهم‌‌‌نامه با هدف تامین سامانه‌‌‌های هوشمند مدیریت انرژی و آب، پیاده‌سازی سامانه‌‌‌های پایش و مدیریت نیروگاه‌‌‌های تجدیدپذیر، پیاده‌سازی سامانه‌‌‌های مدیریت و پایش تصفیه آب منعقد شد. شاتل نیز با هدف توسعه خدمات زیرساختی به کاربران خود با طوبی امید راهبر وابسته به هلدینگ راهبر و شرکت سرمایه‌گذاری غدیر که در زمینه دیتاسنتر فعالیت می‌کند، قرارداد همکاری امضا کرد. علاوه بر این، شرکت همراه اول در نمایشگاه الکامپ از سه مدل زبانی فارسی برای توسعه هوش مصنوعی رونمایی کرد. این سه مدل زبانی فارسی، سیلک، آهوران و آوا نام دارند.
در کل بررسی غرفه‌‌‌های اپراتورهای همراه از ایرانسل و همراه اول گرفته تا شاتل و مبین‌‌‌نت بیانگر این است که این اپراتورها حضور پررنگی نسبت به سایر شرکت‌ها داشتند و تمرکز آنها نیز در این نمایشگاه بر هوشمندسازی، تحول دیجیتال، فیبر نوری و هوش مصنوعی بوده است. به‌‌‌عنوان مثال، ایرانسل با نسل جدید فیبر نوری، اینترنت همراه ۵.۵G و سرویس‌‌‌های هوش مصنوعی در الکامپ امسال حاضر شد. همراه اول که سالن ۳۵ نمایشگاه را کاملا به خود اختصاص داده بود، سرویس‌‌‌های توسعه‌یافته خود را با رویکرد هوشمندسازی و تحول دیجیتال معرفی کرد. سرویس واقعیت مجازی، گجت ۵G و سرویس چت‌‌‌بات همراه اول برخی از این سرویس‌‌‌ها هستند. مبین‌‌‌نت و رایتل نیز با تمرکز بر فیبر نوری و نمایش اکوسیستم هوش مصنوعی در الکامپ بیست‌‌‌وهفتم حاضر شدند.
از سوی دیگر، در سایر حوزه‌‌‌های اقتصاد دیجیتال کشور از جمله اپلیکیشن‌‌‌های پرداخت و خدمات نیز سرویس‌‌‌های جدیدی رونمایی شد. سوپراپلیکیشن آپ در حاشیه الکامپ امسال از آپ‌‌‌تریدر رونمایی کرد که امکان خرید و فروش سهام و دسترسی به خدمات کارگزاری بورس را برای کاربران این اپلیکیشن فراهم می‌کند. باقر صمدی، مدیرعامل آسان‌پرداخت، در توضیح سامانه آپ‌‌‌تریدر گفت: «از امروز کاربران سوپراپلیکیشن آپ می‌توانند به تمام خدمات کارگزاری بورس دسترسی پیدا کنند. همچنین، کاربران می‌توانند با استفاده از سامانه آپ‌‌‌تریدر به‌‌‌آسانی اقدام به خرید و فروش سهام کرده و بدون دغدغه در بازار سرمایه فعالیت کنند.»
علاوه بر این، پلتفرم آچاره که در زمینه ارائه انواع خدمات فعالیت می‌کند، در حاشیه نمایشگاه الکامپ از پلتفرم آچاره ساختمان رونمایی کرد که امکان دیدن سبک‌‌‌های مختلف بازسازی و ایده‌‌‌هایی برای بازسازی ساختمان به مشتریان نمایش داده می‌شود. حامد تاج‌‌‌الدین، مدیرعامل آچاره، درباره این محصول جدید توضیح داده است: «محصول آچاره ساختمان محدود به ثبت درخواست بازسازی و نوسازی نخواهد بود و امکان دیدن سبک‌‌‌های مختلف بازسازی و ایده‌‌‌هایی برای بازسازی نیز به مشتریان نمایش داده می‌شود.»
بیست و هفتمین دوره از نمایشگاه الکامپ در حالی به پایان رسید که فعالان اکوسیستم استارت‌آپی کشور ارزیابی چندان مثبتی از این دوره ندارند و به اعتقاد آنها تمرکز شرکت‌های دولتی، عدم‌حضور حداکثری شرکت‌های خصوصی، رونق کم و جای خالی استارت‌آپ‌‌‌های بزرگ از جمله ضعف‌‌‌های چشمگیر الکامپ امسال بوده است. یکی از فعالان اکوسیستم اقتصاد دیجیتال درباره این دوره از نمایشگاه الکامپ بیان کرده است: «در این دوره از نمایشگاه شرکت‌هایی حضور داشتند که به نهادهای مختلف متصل هستند، از نهاد ریاست جمهوری گرفته تا شرکت‌های خصولتی یا شرکت‌هایی که به یک برند معروف دولتی متصل‌‌‌اند.
این موضوع به نظر من شرکت‌های خصوصی را ناامیدتر از گذشته می‌کند؛ چون کمتر دیده می‌‌‌شوند.» همچنین یک کارشناس حوزه تجارت الکترونیک نیز معتقد است: «در دوره‌‌‌های گذشته، افراد ایده‌‌‌پرداز و دارای دانش فنی بیشتر در قامت بازدیدکننده در این نمایشگاه حاضر می‌‌‌شدند، اما در این دوره اغلب شاهد حضور شرکت‌کنندگانی بوده‌‌‌اند که خودشان خدمتی ارائه می‌کنند و با بازدید از نمایشگاه به بازاریابی محیطی می‌‌‌پردازند.» بنابراین، با اینکه سازمان نصر کشور به‌‌‌عنوان برگزارکننده نمایشگاه الکامپ امسال تاکنون گزارش و توضیحاتی درباره میزان بازدید و جزئیات بخش‌‌‌های مختلف آن منتشر نکرده است، اما به نظر می‌رسد این دوره از الکامپ نتوانسته انتظارات فعالان و بازیگران اکوسیستم اقتصاد دیجیتال را برآورده کند.
