سونیتا سراب پور
هفته گذشته معرفی آخرین نسخه سیستم‌عامل اپل یعنی iOS۶ نشان داد رقابت بین غول‌های تکنولوژی جهان در فضای عرضه گوشی‌های هوشمند از سخت‌افزار به نرم‌افزار و سیستم‌عامل بیشتر متمایل شده است. سیستم‌عامل جدید اپل که گفته شده حدود ۲۰۰ امکان جدید دارد حالا این فرصت را ایجاد کرده که بتوان مقایسه‌ای بین سیستم‌عامل‌های موفق تلفن‌های همراه (و دستگاه‌های قابل حمل مانند تبلت) انجام داد.

بین سیستم‌‌عامل‌های موبایل قطعا به جز iOS باید به آندروید که رقیب اصلی آن است اشاره کرد که از نظر نصب روی تعداد دستگاه‌های قابل حمل بر سیستم‌عامل اپل برتری دارد. در پله سوم باید به ویندوز فون 7/5 اشاره کرد که هر چند در رقابت تنگاتنگ گوگل و اپل قرار ندارد، اما با توجه به رویکرد برخی غول‌های دیگر به سمت آن (مانند نوکیا) احتمالا باید منتظر ماند که در آینده‌ای نه‌چندان دور مثلثی از سیستم‌عامل‌های موبایل به رقابت پابه‌پای هم بپردازند. البته نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که آندروید و ویندوز فون قرار است طی روزهای آینده نسخه‌های جدید خود را به بازار معرفی کنند که احتمالا هر کدام دارای امکانات مختص خود خواهد بود.
اما آنچه اپل را از شرکت‌های رقیبش متمایز می‌کند شاید یکی این باشد که ابتدا امکانات جدید را ما در این سیستم‌عامل می‌بینیم و بعد بقیه هم به تبعیت اپل از آن بهره می‌برند. مثلا امکانی چون دستیار صوتی شخصی یا SIRI که اپل با معرفی آن عملا مرزهای جدیدی را به گوشی‌های تلفن همراه اضافه کرده حالا با اسامی دیگری در برندهای دیگر هم وجود دارد. مثلا سامسونگ در گوشی گالکسی اس جدید خود دستیار صوتی شبیه سیری با نام S-VOICE گنجانده است. البته سامسونگ پیش از این هم نشان داده بود که در کپی کردن امکانات جدید محصولات دیگران بسیار توانا است و از همین رو است که در بسیاری ازکشورها - به دلیل شکایت اپل - محصولاتش اجازه فروش ندارند.
یا مثلا امکان نقشه نیز از دیگر نقاط مورد بحث و دعواست. تنها یک هفته قبل از آنکه اپل در کنفرانس توسعه‌دهندگان اعلام کند که با عکسبرداری از شهرها قرار است نقشه‌های سه‌بعدی روی سیستم‌عامل بعدی موبایلش عرضه کند و گوگل مپ سرویس قدیمی خود را کنار بگذارد، شرکت گوگل از عرضه نقشه سه‌بعدی (درست مشابه آنچه اپل می‌خواهد ارائه دهد) خبر داد. با این حال برخی امکانات جدید دیگر نقشه اپل مختص خود این شرکت است و هنوز هیچ رقیبی ندارد. به عنوان مثال تلفیق دستیار صوتی سیری و نقشه کاری است که اپل در سیستم‌عامل جدید انجام داده و امکانات فوق‌العاده‌ای را به سرویس نقشه افزوده است. مثلا موقع مسیریابی می‌توان از سیری پرسید: آیا رسیدیم؟ یا پمپ بنزین بعدی کجاست؟


هر چند هم مایکروسافت و هم اپل از امکانات صوتی برخوردارند اما چنین قابلیتی هنوز ندارند و هنوز نمی‌توان مثلا مانند اپل به سیری گفت که یک برنامه را باز کنند یا مثلا در پاسخ به این پرسش که برترین بازیکن فصل لیگ بسکتبال کیست؟ در پاسخ نمی‌مانند.
اپل البته همواره و در معرفی اندک امکاناتی که از iOS۶ به همگان نشان داده چندان موفق نبوده است. مثلا امکانی چون بهبود اتصال به فیس‌بوک چندان چیز جدیدی نبوده و قبلا در ویندوز چنین امکانی وجود داشت یا مثلا امکان باز کردن برنامه‌ها از طریق صوت در گوشی لومیا نوکیا وجود داشته است. همچنین امکانی چون تماس ویدئویی از طریق شبکه سلولی (و نه فقط وای‌فای) هم امکان جدیدی نیست و پیش ازاین سرویس‌هایی چون تانگو و اسکایپ به کاربران ویندوز فون چنین امکانی می‌دادند اما واقعیت این است که فقط یک بار امتحان کیفیت سرویس تماس ویدئویی اپل و سرویس‌های دیگر کافی است تا تفاوت‌ها آشکار شود. در مورد نقشه هم مثلا اصرار اپل و البته گوگل به لود کردن نقشه به صورت آنلاین برای کاربران بسیاری از کشورها که دسترسی‌های پرسرعتی به اینترنت ندارند دردسرهای خودش را دارد چیزی که مثلا در گوشی‌های نوکیا این‌گونه نیست و می‌توان از قبل تمام نقشه یک محدوده را داخل گوشی قرار داد و هنگام رانندگی دیگر منتظر سرعت اینترنت نبود.
به هر حال با معرفی iOS6 و البته هر چند با معرفی برخی امکانات محدود آن می‌توان تا اندازه‌ای به مقایسه سه سیستم‌عامل موجود پرداخت. هر چند در این میان دو سیستم عامل آندروید ۴ و ویندوز فون 7/5 هم‌اکنون روی دستگاه‌های موجود در بازار قرار دارند و در دسترسند اما سیستم‌عامل iOS6 فعلا در اختیار همگان قرار نگرفته و مراحل تست خود را می‌گذراند. نکته دیگری که شاید در مورد این مقایسه بتوان گفت این است که ضعف چنین ارزیابی‌هایی این است که صرفا روی داشتن یا نداشتن یک امکان به بررسی می‌پردازد و کیفیت و جزئیات آن را دربرنمی‌گیرد. به عنوان مثال داشتن هر سه شرکت دستیار صوتی را روی سیستم‌عامل موبایل دارند، اما کیفیت آنچه در دستیار صوتی اپل ارائه می‌شود به مراتب فراتر از دو رقیب دیگر است.


نسخه ششم از سیستم‌عامل ios دارای ویژگی‌های زیادی است که به‌روز رسانی و بهبود دستیار صوتی پیشرفته Siri، قابلیت نصب Siri روی آی‌پد، تعبیه دکمه اختصاصی در خودروها برای هماهنگی با Siri، قابلیت مدیریت بهتر تماس‌های از دست رفته (missed call)، ‌امکان تنظیم یادآوری برای تماس‌های از دست رفته و... از جمله امکانات این سیستم‌عامل است.

بهبود در مالتی تسکینگ، اجرای همزمان چند نرم‌افزار، حذف برنامه از کشوی برنامه‌ها، ویژگی جدید مرورگر برای استفاده در شب از امکانات آندروید ۴ است.

ویندوز فون نسخه ۷/۵ که با نام مانگا هم معروف است پیشرفت قابل ملاحظه‌ای نسبت به نسخه‌های قبلی خود داشته است. یکی از ویژگی‌ها این سیستم‌عامل می‌توان به راهنمای صوتی و تبدیل گفته به متن برای پیام‌های کوتاه اشاره کرد.