تحمیل مجوز به استارت‎‌آپ‌های پزشکی

به گفته معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی، معاینه یا همان ویزیت از راه دور باید با شرایط خاصی انجام شود. نخست، احراز هویت پزشک است، به این معنی که پزشک همانی باشد که مورد نظر بیمار است. ما نیازمند سیستم‌هایی هستیم که ویزیت و مشاوره پزشکان از نظر قانونی و اعتبارسنجی مورد وثوق باشند که البته باید توسط وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی معرفی شوند؛ البته ما این سیستم‌ها را داریم. وی ادامه می‌دهد: البته زیرساخت‌های متنوعی برای این کار لازم است؛ به‌طور مثال برای ویزیت از راه دور، نسخه باید نوشته شود. این نسخه‌نویسی باید روی سیستم نسخه‌نویسی الکترونیکی انجام شود. نسخه‌نوشتن در واتس‌اپ معنی ندارد. باید روی سیستم ثبت شود تا بعدها از سوی پزشک انکار نشود.

جهانگیری در مورد سامانه دکتر اسنپ می‌گوید: اولا این سامانه هیچ مجوزی ندارد و این کار او تخلف است چون نه از وزارت بهداشت و نه از سازمان نظام پزشکی مجوزی برای آن اخذ نشده است. دوم اینکه، درست نیست ما خدمات پزشکی را با خدمات دیگری مقایسه کرده و آنها را همانند آنها ارائه دهیم. به گفته وی، به تازگی نامه‌ای برای ممنوعیت انجام آزمایش‌هایی که جزو خدمات این سامانه است ابلاغ شده تا پیگیری‌‎های لازم انجام شود. البته چند سامانه دیگر نیز این تخلفات را انجام داده‌اند که به سرعت به آنها تذکر داده شد. این فعالیت‌ها قانونی نیست و مجوز لازم را ندارد و حتی اسنپ برای تبلیغی که انجام می‌دهد مجوز ندارد. در نامه وزارت بهداشت، استارت‌آپ‌هایی همچون اسنپ، خوب‌شو، دکتر چکاپ، آتی آزما، ویزیت ۲۴، سر و آسامد، آسان آزمایش، آپ و آزمایش آنلاین مورد خطاب قرار گرفته‌ و به آنها تذکر داده شده که این خدمت را از سامانه خود حذف کنند.

 جوابیه اسنپ

به‌دنبال گفت‌وگوی معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی مبنی بر تخلف استارت‌آپ‌ها در انجام تست کرونا، اسنپ در واکنش به آن، جوابیه‌ای را منتشر و عنوان کرده که مرجع تشخیص قانونی بودن فعالیت اسنپ دکتر، با معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری است و فعالیت آنلاین پزشکان بدون محدودیت جغرافیایی و استانی انجام می‌شود. همچنین پیش‌تر نیز در بررسی یک اختلاف مشابه در مورد یکی از کسب‌وکارهای مشاوره آنلاین پزشکی، معاونت حقوقی، معاونت علمی و وزارت بهداشت تصمیم گرفتند که ادامه فعالیت کسب و کار بلامانع بوده و قانونی است.

اسنپ در ادامه این جوابیه مطرح کرده در بخشی از این گفت‌وگو درباره احراز هویت پزشکان اسنپ‌دکتر عنوان شده که تنها پزشک بودن کافی نیست و باید صلاحیت کاری و اینکه پزشک می‌تواند در این شهر ویزیت انجام دهد مشخص شود. توضیح اسنپ‌دکتر به این شرح است که خدمات مشاوره آنلاین پزشکی توسط پزشکان بدون نیاز به داشتن مطب فیزیکی، در سراسر ایران ارائه می‌شود و بدون محدودیت در دسترس عموم قرار می‌گیرد. بنابراین محدود ساختن پزشکان به فعالیت در یک شهر یا منطقه جغرافیایی با مفهوم مشاوره آنلاین و دسترس‌پذیری خدمات مشاوره پزشکی برای همگان در مغایرت است. امروزه پیوند پزشکی و تکنولوژی به سطحی رسیده که پزشکان می‌توانند از طریق اطلاعات پزشکی بیمار، عمل جراحی از راه دور انجام دهند. در اسنپ‌دکتر ارتباط کاربر با پزشک از طریق تماس تلفنی انجام می‌شود و کلیه شماره تلفن‌ها در زمان ثبت‌نام بررسی و صلاحیت‌سنجی شده‌اند. همچنین احراز هویت پزشکان و مشاوران اسنپ‌دکتر بر اساس قوانین تجارت الکترونیک و طی فرآیندهایی دقیق انجام می‌شود.

در مورد ابهامات مطرح شده درباره صلاحیت کاری پزشکان اپلیکیشن‌های مشاوره آنلاین پزشکی باید بیان کرد در صورتی که نظام پزشکی به شخصی مجوز طبابت می‌دهد نامبرده را صاحب صلاحیت برای مشاوره در امور پزشکی می‌داند و اعتبارسنجی او از قبل و طی فرآیند‌های موجود انجام شده است. کلیه پزشکان و مشاوران اسنپ‌دکتر گزینش شده‌اند و همگی عضو سازمان نظام پزشکی هستند و شماره نظام پزشکی آنها در پروفایلشان ثبت شده است به‌طوری که می‌توانید برای اطمینان بیشتر اطلاعات درج شده در حساب کاربری پزشک را با اطلاعات موجود در وب‌سایت نظام پزشکی تطبیق دهید. صدور نسخه یکی دیگر از مسائل مورد بحث پیرامون فعالیت مشاوران آنلاین پزشکی است. بدیهی است در صورتی که احراز هویت پزشک مطابق قانون تجارت الکترونیک انجام شده باشد، مجاز به صدور نسخه است.

اسنپ نسبت به اظهارات جهانگیری مبنی بر اینکه فعالیت اپلیکیشن‌های مشاوره آنلاین پزشکی فاقد مجوز خوانده شده، واکنش نشان داده و گفته اپلیکیشن‌های مشاوره آنلاین پزشکی با پزشکان، روانشناسان و آزمایشگاه‌های دارای صلاحیت و مجوزهای قانونی همکاری می‌کند. کلیه پزشکان دارای صلاحیت درمان هستند و نیاز به اخذ مجوز از وزارت بهداشت یا نظام پزشکی ندارد. همچنین در مورد نامه‌ وزارت بهداشت مبنی بر ممنوعیت انجام آزمایش‌ به وسیله اپلیکیشن‌های مشاوره آنلاین پزشکی، باید عنوان کرد که پاسخ این نامه به مسوولان ذی‌ربط ارائه شده و این موضوع از طریق وزارت بهداشت در حال پیگیری است.

در نهایت اسنپ اشاره کرده فراموش نکنیم که در مشاوره آنلاین، نظر پزشک تنها یک پیشنهاد است و تصمیم نهایی را خود بیمار می‌گیرد. بنابراین مشاوره آنلاین پزشکی جایگزینی برای ویزیت حضوری پزشک نیست و اسنپ دکتر نیز هرگز چنین ادعایی نداشته است. بسیاری از پزشکان در سراسر دنیا امیدوارند با استفاده از سیستم‌هایی مانند خدمات مشاوره آنلاین و کاهش هزینه‌ها بتوانند یک سیستم درمانی باکیفیت و مقرون به صرفه را برای همه اقشار جامعه فراهم کنند. امیدواریم در ایران نیز با استفاده از خدمات پزشکی از راه دور بستر مناسبی برای سلامت همه افراد جامعه فراهم شود.