از ایده اینترنت ۱۰۰ گیگابایتی تا دستور به افزایش سرعت اینترنت به‌نظر می‌رسد مقامات وزارت ارتباطات به‌دنبال این هستند که از فرصت کرونا برای قانع کردن دولت بر افزایش سرمایه‌گذاری و توجه به این بخش استفاده کنند. به رغم اینکه اینترنت تقریبا نجات بخش فضای کسب و کارها در این شرایط بوده اما هم در ایران و هم در کشورهای دیگر تقاضای پهنای باند از میزان ظرفیت‌ها بسیار بالاتر بود و همین باعث افت کیفیت اینترنت هم در ایران و هم در سایر نقاط جهان شد. از این رو بسیاری از شرکت‌هایی که ترافیک قابل توجهی در اینترنت در اختیار دارند، مانند نت‌فلیکس و یوتیوب به کاهش کیفیت ویدئوهای خود روی آوردند تا از فشار به شبکه بکاهند.

در ایران اما ضعف‌های ساختاری، سیاست‌های مربوط به ارائه خدمات اینترنتی و کاهش ظرفیت پهنای باند بین‌الملل خود را در این شرایط نشان داده است. بعد از آنکه شرکت‌های اینترنتی اینترنت ۱۰۰ گیگابایتی رایگان را برای همه مشترکانشان فعال کردند اختلالات گسترده‌ای در اینترنت خانگی مشاهده شد که روی کیفیت کاربری تاثیر گذاشت.واقعیت این بود که چند سیاست و تصمیم که طی سال‌های اخیر در زمینه اینترنت در کشور در پیش گرفته شده در آماده نبودن شبکه اینترنت ثابت برای چنین شرایطی موثر بوده است. سیاست نخست، حذف اینترنت حجمی بود که سه سال قبل توسط وزارت ارتباطات کلید زده شد و هرچند عملا اتفاق نیفتاد (هنوز بخش عمده فروش اینترنت در ایران به‌صورت حجمی است) اما وضعیت اینترنت را به سمتی برد که شرکت‌های اینترنتی در مقابل اپراتورهای موبایل در موضع رقابتی ضعیفی قرار گرفتند. به بیان دیگر گذاشتن سقف و کف تعرفه باعث شد که شرکت‌های اینترنتی مجبور به توزیع پهنای باند بین کاربران بیشتری شوند و این در حالی بود که اپراتورهای موبایل هرچه بیشتر حجم می‌فروختند درآمد بیشتری هم کسب می‌کردند. اجرای چنین سیاستی باعث می‌شد که در مجموع کاربران اینترنت به سمت استفاده از اینترنت اپراتورهای موبایل تمایل پیدا کنند چون کیفیت دسترسی در آنها بهتر از اینترنت ثابت بوده است.

سیاست دیگر که از سمت برخی نهادهای مسوول در فضای مجازی پیگیری می‌شد بر کاهش پهنای باند بین‌الملل متکی بود. این سیاست که به نوعی در دو قطبی کردن اینترنت داخل و اینترنت خارج پیگیری می‌شد به شکلی باعث شد که اساسا توسعه پهنای باند بین‌الملل با مشکل روبه‌رو شود. در دوره‌ای حتی مدیران اجرایی به خاطر افزایش ظرفیت اینترنت بین‌الملل مورد انتقاد قرار گرفتند!

موضوع دیگر دراین زمینه ضعیف شدن بخش خصوصی حاضر در اینترنت ثابت و عدم سرمایه‌گذاری در این بخش است. کنار رفتن سرمایه‌گذاران و بازیگرانی که قرار بود توسعه بر بستر فیبر را دنبال کنند، ادامه پیدا کردن انحصار مخابرات، رشد اینترنت موبایل و عدم سودآوری اقتصادی قابل توجه در این بخش باعث شده چشم‌انداز اینترنت ثابت چندان روشن و واضح نباشد؛ بنابراین شرکت‌های موجود هم تمایل چندانی به افزایش کیفیت و رضایت مشتریان نشان نداده‌اند یا اساسا توان بیشتری برای پاسخ‌دهی ندارند.از این رو بعید به‌نظر می‌رسد وعده جدید وزارت ارتباطات مبنی‌بر آزادسازی سرعت اینترنت تا ۱۶ مگابیت با توجه به ضعف ساختاری پهنای باند، تغییری عمده در این فضا به وجود آورد. باید توجه داشت سال‌ها قبل و پیش از آنکه حذف اینترنت حجمی مورد توجه قرار بگیرد شرکت‌های اینترنتی عملا در فضای رقابتی محدودیت سرعت را کنار گذاشته‌ بودند و با توجه به ظرفیت برخی از آنها سرعت ۱۶ مگابیت بر ثانیه را برای تمامی کاربران فعال کرده بودند.

اخبار مرتبط