گجت‌ها و برنامه‌هایی که فناوری برای نابینایان به ارمغان آورده است
دستاوردهای بزرگان تکنولوژی برای نابینایان
عاقله ترابی: تکنولوژی با پیشرفت روزافزونی که دارد همواره به این سو می‌رود که نیازهای بشر را رفع و زندگی‌اش را ساده کند. در همین راستا به‌کارگیری فناوری برای افزایش توانایی افراد نابینا یکی از دغدغه‌های مهم افراد فعال در این حوزه محسوب می‌شود. این گروه همواره در تلاش بوده‌اند تا بتوانند با استفاده از فناوری‌های گوناگون از طریق حواس دیگر مانند شنوایی و لامسه به این افراد کمک کنند تا اطلاعات را هرچه بهتر از محیط اطراف خود دریافت کنند. گجت‌های گویا و برنامه‌های کاربردی مختلفی که برای استفاده و سرگرمی نابینایان ساخته شده از جمله همین موارد است.
عاقله ترابی: تکنولوژی با پیشرفت روزافزونی که دارد همواره به این سو می‌رود که نیازهای بشر را رفع و زندگی‌اش را ساده کند. در همین راستا به‌کارگیری فناوری برای افزایش توانایی افراد نابینا یکی از دغدغه‌های مهم افراد فعال در این حوزه محسوب می‌شود. این گروه همواره در تلاش بوده‌اند تا بتوانند با استفاده از فناوری‌های گوناگون از طریق حواس دیگر مانند شنوایی و لامسه به این افراد کمک کنند تا اطلاعات را هرچه بهتر از محیط اطراف خود دریافت کنند. گجت‌های گویا و برنامه‌های کاربردی مختلفی که برای استفاده و سرگرمی نابینایان ساخته شده از جمله همین موارد است. در ادامه به برترین تکنولوژی‌هایی که برای زندگی بهتر و راحت‌تر نابینایان تولید شده است، می‌پردازیم.
فیس‌بوک
یکی از فعالان برتر دنیای فناوری شرکت فیس‌بوک است که اخیرا ابزار جدیدی برای نابینایان طراحی کرده تا کار و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی را برای این عده راحت‌تر کند. این ابزار که فعلا فقط برای کاربران آی‌او‌اس طراحی شده است برای نابینایان عکس‌ها و تصاویر را توصیف می‌کند به‌گونه‌ای که تک‌تک اجزای عکس به‌صورت شفاف برای کاربر نابینا توضیح داده می‌شود. تا پیش از ارائه این ابزار توسط فیس‌بوک، افرادی که از برنامه‌های صفحه‌خوان استفاده می‌کردند فقط نام فردی را که عکس گرفته می‌شنیدند و نهایتا می‌توانستند به پیام‌های متنی کاربران گوش بدهند. حالا این افراد می‌توانند بشنوند که تصویر دقیقا چه چیزی را نشان می‌دهد. این ابزار که (Automatic Alternative Text (AAT نام گرفته از تکنولوژی تشخیص اشیا بهره می‌برد. تکنولوژی تشخیص شی به کار رفته در این ابزار برپایه یک شبکه عصبی تهیه شده که میلیاردها پارامتر دارد و با میلیون‌ها مثال به آن آموزش داده شده است. در این تکنولوژی، سیستم، تصاویر و کلمات مربوط به حمل و نقل، طبیعت، ورزش، غذا و کلمات توصیفی برای ظاهر عکس را تشخیص می‌دهد. البته این ابزار فعلا فقط به زبان انگلیسی کار می‌کند که مدیران فیس‌بوک قول داده‌اند به‌زودی به زبان‌های دیگر نیز مجهز خواهد شد.
گوگل
گوگل همواره در تلاش است برای کاربرانش ابزارهای مفید و متنوعی را عرضه کند. حالا این شرکت مطرح به این فکر افتاده که راهی برای راحت‌تر کردن زندگی نابینایان باز کند. این شرکت اخیرا قابلیتی را در اختیار نابینایان و البته سالمندان و معلولان گذاشته که بر اساس آن این عده می‌توانند از تلفن همراه راحت‌تر استفاده کنند. این قابلیت که در اندروید در دسترس است Accessibility Menu نام دارد. درواقع گوگل ابزاری عرضه کرده است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا اپلیکیشن خود را برای استفاده در این حالت آزمایش کنند تا از درستی کارایی اپلیکیشن خود مطمئن شوند. البته این ابزار کهAccessibility Scanner نام دارد فقط برای کاربران اندروید ۶ مارشمالو قابل اجرا است. بعد از نصب این اپلیکیشن کافی است کاربران و توسعه‌دهندگان وارد منوی Setting و سپس Accessibility Menu شوند و گزینه آن را فعال کنند. حالا کافی است اپلیکیشنی را که قصد آزمایش آن را دارند، اجرا کنند. بعد از آن با لمس دکمه شناور اپلیکیشن اسکنر، ابزار آن فعال می‌شود و تمامی صفحات اپلیکیشن مورد نظر را برای یافتن ایرادات دسترسی معلولان و نابینایان بررسی می‌کند و پیشنهادهایی نیز برای رفع آنها ارائه می‌کند.
تویوتا
خودروهای برقی چند سال است که رواج بسیاری یافته و روز‌به‌روز در حال رشد و توسعه است. این خودروها که کمترین نیاز را به راننده دارند به نظر می‌رسد آینده روشنی برای نابینایان داشته باشند. شرکت خودروسازی تویوتا که یکی از همین شرکت‌هایی است که در تلاش برای توسعه خودروهای بدون راننده و تاکنون هم موفقیت‌های چشمگیری یافته است حالا به فکر عرضه محصولی ویژه نابینایان افتاده است. این شرکت یک گردنبند هوشمند تولید کرده که نابینایان با به همراه داشتن آن می‌توانند از طریق فرمان‌های صوتی یا دکمه‌های فیزیکی که روی گجت طراحی شده‌اند از محیط اطرافشان مطلع شوند و هنگام راه‌رفتن به آنها کمک خواهد کرد تا از خیابان عبور کنند. این گردنبند درواقع به دور شانه افراد بسته می‌شود و دارای دوربین، بلندگو و موتور لرزاننده برای برقراری ارتباط میان کاربر و خود است. همچنین کاربر نابینا می‌تواند با استفاده از دکمه و فناوری تشخیص صدا با این ابزار تعامل کند. تویوتا قصد افزودن قابلیت‌هایی مثل «نقشه‌یابی، تشخیص اجسام و تشخیص چهره» به این گجت را دارد. شرکت تویوتا اعلام کرده که به‌زودی نمونه‌های بتای این گجت پوشیدنی برای تست در اختیار عده‌ای از کاربران قرار خواهد گرفت.
مایکروسافت
مایکروسافت هم بی‌شک از این قافله عقب نمانده و در تلاش است تا راهی برای نابینایان باز کند که زندگی آنها راحت‌تر شود و کمترین نیاز را به اطرافیان خود داشته باشند و در واقع مستقل باشند. این شرکت اخیرا پروژه جدیدی را آغاز کرده که طبق آن نابینایان یا کم بینایان با استفاده از فناوری «جی پی اس» و اسمارت‌فون‌ها می‌توانند به‌تنهایی از خیابان‌ها عبور کنند. پروژه جدید مایکروسافتCities Unlocked نام دارد که صرفا برای کمک به نابینایان و کم‌بینایان طراحی شده است. با استفاده از این فناوری که به راهنمای صوتی تجهیز شده، نابینایان یا کم بینایان نه‌تنها می‌توانند مقصد موردنظر خود را پیدا کنند بلکه می‌توانند درکی ساده از محیط و موقعیت خود نیز داشته باشند. برای رسیدن به این هدف نابینایان باید هدفونی را که کمپانیGN Store Nord طراحی کرده روی سر خود قرار دهند. این هدفون مجهز به شتاب‌سنج، ژیروسکوپ، قطب‌نما و همین‌طور چند اسپیکر در دو طرف گوش شخص است که به کاربرانش اجازه می‌دهد قادر به تشخیص یا جهت صدا باشند. از دیگر قابلیت‌های این فناوری اعلام هشدار هنگام عبور از زیرداربست‌های ساختمانی یا همین‌طور دریافت اطلاعات مربوط به عبور از خیابان یا تردد ماشین‌ها است. مایکروسافت همراه با این هدفون، یک ریموت بلوتوثی نیز عرضه می‌کند که کاربران با فشاردادن دکمه orientate می‌توانند از موقعیت مکانی که در آن حضور دارند، اطلاع کسب کنند.مایکروسافت همچنین چند روز پیش اپلیکیشنی را با عنوان Seeing AI عرضه کرد که این نیز به نوبه خود کمک بزرگی به قشر نابینایان است. با استفاده از دوربین گوشی هوشمند، اپلیکیشن Seeing AI می‌تواند افراد و اشیایی را که در محیط اطراف کاربر قرار دارند، شناسایی کند و او را از آنچه در اطرافش می‌گذرد، آگاه کند. این اپلیکیشن همچنان در مسیر توسعه قرار دارد اما به نظر می‌رسد آینده‌ای بسیار امیدوارکننده در انتظار آن باشد.
توییتر
توییتر هم در این میان فعالیت‌های درخور توجهی را برای کاربران نابینا و کم‌بینایش کرده است. تا پیش از این، این قشر از کاربران می‌توانستند به کمک سیستم بریل، متون درج‌شده در توییتر را بخوانند، اما حالا سیستمی برای مشاهده و درک تصاویر در این شبکه اجتماعی برای این قبیل از افراد طراحی شده است. درواقع با استفاده از این قابلیت جدید توییتر، کاربران نسخه‌های اندروید و iOS این اپلیکیشن می‌توانند توضیحاتی دلخواه را برای تصاویری که در این شبکه اجتماعی پست می‌کنند، اضافه کنند تا از این طریق افراد کم‌بینا و نابینا هم بتوانند درکی از ماهیت این تصاویر داشته باشند. به این ترتیب که کاربران می‌توانند توضیحات خود را تا ۴۲۰ کاراکتر (حرف)، در زیر تصاویر توییت‌شده خود درج کنند. سپس این توضیحات توسط سیستم‌های تعبیه‌شده برای افرادی که اختلال بینایی دارند، خوانده می‌شود. این ویژگی نه‌تنها موجب تسهیل در دسترسی خواهد شد، بلکه به موتورهای جست‌و‌جو کمک خواهد کرد تا توییت‌هایی با مضامین و محتواهای خاص را راحت‌تر پیدا کنند و در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند.
دستکش روباتیکی
محققان دانشگاه نوادا، رینو و دانشگاه آرکانزاس، سال گذشته طرحی ارائه کردند که کمک شایانی به افراد نابینا می‌کند. این نوآوری که شامل یک دستکش روباتیک است به افراد نابینا کمک می‌کند اجسامی را که لمس می‌کنند، ببینند. سنسورهای لمسی و درجه حرارت در کنار دوربین با وضوح بالا و میکروفن در این دستگاه به کار رفته است. همه این مشخصات این امکان را به‌وجود می‌آورد که این گجت پوشیدنی، مکان، شکل و اندازه جسم مورد نظر را تشخیص دهد. این سیستم نابینایان را قادر به شناسایی و حرکت اشیای موجود در محیط اطراف خود خواهد کرد که هم برای حرکت و هم برای اجسام ساده‌تر مانند گرفتن یک دستگیره یا برداشتن یک شیشه مناسب است.
ساعت هوشمند
یک شرکت کره‌ای سال گذشته اولین ساعت هوشمند بریل مخصوص نابینایان را معرفی کرد. این ساعت هوشمند دارای سلول‌هایی با نقاط تغییرکننده است که می‌تواند کتاب‌های دیجیتال را برای کاربرانش به نمایش بگذارد. هریک از سلول‌های این ساعت دارای ۶ نقطه فعال است که برای انتقال مفاهیم به شخص نابینا هر بار تعداد نقاط کاهش یا افزایش می‌یابند تا شخص قادر به خواندن متون به‌صورت بریل باشد. این گجت پوشیدنی هر ۵ روز یکبار شارژ می‌شود. این ساعت می‌تواند امکانات دیگری مانند ارسال و دریافت پیامک یا حتی کوک‌کردن ساعت را نیز برای کاربرانش رقم برند.
عصای هوشمند
دانشمندان و محققان عصای ویژه نابینایان را هم هوشمند کرده‌اند. نسل جدید عصای ویژه نابینایان و کم‌نابینایان به لطف مجهزبودن به سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS) فرد استفاده‌کننده را در محیط بیرون از خانه راهنمایی می‌کند و به مقصد می‌رساند. محققان عنوان XploR را برای این فناوری جدید برگزیده‌اند. بدون شک مهم‌ترین بخشی که در این عصای هوشمند نظرها را به خود جلب می‌کند فناوری تشخیص چهره و سیستم موقعیت‌یاب جهانی آن است. نکته جالب توجه دیگر درخصوص این فناوری نوین، سیستم تشخیص چهره آن است، به‌طوری‌که در این ابزار یک پایگاه اطلاعاتی نصب شده است که در آنکه انبوهی از تصاویر مربوط به دوستان و آشنایان کاربر را در خود ذخیره می‌کند. فرد نابینا می‌تواند از فاصله ۱۰ متری فرد موردنظر خود را تشخیص بدهد عصا با ایجاد لرزشی محسوس، فرد استفاده‌کننده را از این موضوع مطلع می‌کند.
ارسال نظر