گزارش میدانی «دنیای‌اقتصاد» از بازار صنایع شوینده و سلولزی
توان افزایش قیمت نیست
البته در کنار این دو مورد، نوسان‌های عجیب ارز در کشور نیز باعث ایجاد شوک‌های بزرگ و پی‌در‌پی شد که خروجی اینها باعث کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده و در نتیجه تضعیف بازارها و مشاغل مختلف شد. البته در این میان اگر کرونا برای همه کالاها و بازارها رکود به‌همراه داشت، برای برخی دیگر سود سرشاری ایجاد کرد. هجوم مردم برای خرید لوازم شوینده، بهداشتی و ضدعفونی‌کننده‌ها از اسفند۹۸ و آغاز کرونا، تولید این محصولات را به سرعت افزایش داد و در ادامه تا امروز صنعت تولید مواد شوینده، بهداشتی و سلولزی بیش از یک‌سال پررونق را پشت‌سر گذاشته‌اند.
افزایش قیمت‌ها
این رونق باعث نشد تولیدات این حوزه از قافله افزایش قیمت عقب بمانند. تحریم و کمبود منابع ارزی، واردات مواداولیه را گران کرد، پتروشیمی‌ها هم تولیدات خود را گران‌تر کردند و تولیدکننده‌های مواد بهداشتی و شوینده اعلام کردند چاره‌ای جز افزایش قیمت ندارند، بنابراین در طول تابستان و پاییز سال گذشته این مواد ۲ نوبت افزایش‌قیمت رسمی و با مجوز داشتند. این افزایش قیمت‌ها در حدی بود که بعضی از انواع محصولات به‌طور میانگین هرماه ۳ تا ۵هزار تومان افزایش قیمت داشتند. همین موضوع باعث ایجاد نارضایتی‌های گسترده در بین مصرف‌کنندگان شد و در ادامه سازمان حمایت از مصرف‌کننده اجازه افزایش قیمت مواد شوینده و بهداشتی برای فصل زمستان را نداد. اما موضوع افزایش قیمت مواد شوینده و بهداشتی در شرایطی در روزهای اخیر هم مطرح می‌شود که هنوز سایه ویروس‌کرونا از سر کشور کم نشده و برخی معتقدند گرچه موضوع حاشیه سود منطقی همواره باید مد‌نظر تولیدکنندگان باشد، اما در عین حال شاید زمان فعلی که قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش داشته برای افزایش قیمت این محصولات مناسب نباشد.
شاید به همین دلیل بوده که اخیرا جمشید فروزش دبیر انجمن تولیدکنندگان محصولات شوینده تاکید کرده تا پایان خردادماه قیمت انواع محصولات شوینده و سلولزی تغییر نمی‌کند اما با این حال خرده‌فروش‌های بازار اعلام کردند اخیرا چند شرکت معروف تولید‌کننده لوازم شوینده و سلولزی اقدام به افزایش ۱۰ درصدی قیمت برخی محصولات پرفروش خود کرده‌اند. حالا مشخص نیست این افزایش قیمت با مجوز بوده یا خودسرانه اتفاق افتاده است.
بحران پوشک بچه
اما دست‌کم برای یک مورد از این محصولات، سال گذشته بازار نامتعادل و باعث شد مصرف‌کننده با مشکلات زیادی روبه‌رو شود. در آبان ماه سال گذشته پوشک بچه در بازار بسیار کمیاب شد و قیمت این محصول ۲ تا ۳ برابر رشد داشت. این اتفاق تا سه ماه ادامه داشت اما پس از آن با افزایش واردات مواد اولیه، تولید و توزیع پوشک بچه بهبود پیدا کرد. البته در روزهای اخیر نیز زمزمه‌های گرانی دوباره پوشک‌بچه به گوش می‌رسد و همین موضوع باعث نگرانی والدین کودکان شده است.
انتظار حمایت از دولت
در طول سال‌های اخیر بارها ثابت‌شده که دخالت‌های دولت و خصوصا قیمت‌گذاری‌های دستوری باعث ایجاد شوک و تشنج در بازارهای مختلف شده است. البته دولت در قیمت‌گذاری محصولات شوینده و بهداشتی دخالت زیادی نداشته است اما فعالان این بازار از دولت درخواست دارند که نظارت بیشتری داشته باشد و برای ورود و ترخیص مواداولیه کمک بیشتری به تولیدکنندگان داشته باشد. به گفته همین فعالان در حال‌حاضر حجم زیادی از مواد اولیه محصولات شوینده، بهداشتی و سلولزی در گمرک دپو شده و اجازه ترخیص نگرفته‌اند که همین موضوع باعث شده چرخ کارخانه‌ها به‌خوبی نچرخد. بیش از ۲۰۰شرکت تولیدی در داخل کشور در زمینه تولید محصولات بهداشتی و آرایشی فعالیت دارند و رئیس صنف آنها می‌گوید در این زمینه نه‌‌تنها کل نیاز کشور را تامین می‌کنند بلکه ظرفیت‌های صادراتی بالایی نیز دارند.
به گفته رئیس انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران، بسیاری از محصولات تولیدی ایران در بازار کشورهای اروپایی و کانادا جایگاه خوبی دارند ولی به‌دلیل مشکلات تحریم، تمام این کالاها با برچسب ساخت ترکیه در بازارهای خارجی عرضه می‌شوند. در حالی که واردات رسمی کالاهای شوینده، بهداشتی و آرایشی به کشور به‌دلیل حمایت از تولید داخلی از سال۹۸ ممنوع شده اما کالاهای خارجی هنوز در فروشگاه‌ها دیده می‌شوند، به همین دلیل از دولت انتظار می‌رود برای کمک به تولید و بهتر‌شدن شرایط مصرف‌کننده حمایت‌های بیشتری از این حوزه داشته باشد.
