دنیای اقتصاد: مسدودسازی درگاههای پرداخت پلتفرمهای رمزارز در ششم دیماه از سوی بانک مرکزی با واکنش شدید فعالان این حوزه مواجه شده؛ به نحوی که انجمنهای تخصصی حوزه ارزهای دیجیتال، با انتشار بیانیهای اعلام کردهاند که حذف یا محدودسازی پلتفرمهای داخلی این صنعت، ایران را از یک فرصت اسراتژیک برای رشد اقتصادی محروم کرده و از رییسجمهور در این حوزه تقاضای ورود و توقف اجرای چنین تصمیم مخربی را دارند.
رفع فیلترینگ گوگلپلی و واتساپ با رای مثبت شورای عالی فضای مجازی در روز سهشنبه هفته جاری کلید خورد و کاربران از دیروز میتوانند بدون استفاده از فیلترشکن به آنها دسترسی پیدا کنند. در پی این اتفاق موجی از موافقت در مقابل انتقادات مردم، فعالان و کنشگران اینترنت نسبت به عملکرد دولت در تحقق وعده رفع فیلترینگ شکل گرفت. موافقان معتقدند که هر چند این اتفاق کافی نیست، اما رفع فیلتر واتساپ و گوگلپلی از این جهت که برای نخستین بار به رفع فیلتر رای داده شد، مثبت است. به اعتقاد منتقدان اما تا زمانی که فیلترشکنها فعالند، عملا گام موثری برای رفع محدودیتها برداشته نشده است. آنها همچنین از انتشار طرحی منسوب به رفع گامبهگام فیلترینگ ابراز نگرانی میکنند و تبعات اجرای آن را بیشتر از تداوم فیلترینگ کامل و طرح صیانت میدانند. این در حالی است که دولت و شورای عالی فضای مجازی نه تنها تاکنون جزئیاتی از مصوبه این شورا برای برنامههای آتی رفع فیلترینگ منتشر نکردهاند؛ بلکه ارتباط طرح گامبهگام را هم با برنامه رفع فیلترینگ تایید یا تکذیب نکردهاند.
آیا نظریه مزیت نسبی، کسری تجاری ۲۰۰ میلیارد دلاری را در محصولات فناوری رقم زد؟
یک نگاه معتقد است که ورود چین به سازمان تجارت جهانی برخلاف پیشبینی اقتصاددانان آمریکایی منجر به ایجاد کسری تجاری، از بین رفتن مشاغل تولیدی و بروز مشکلات اجتماعی مانند مرگهای ناشی از ناامیدی در آمریکا شده است. به گزارش نیویورکتایمز، جهانیسازی نه تنها به کارگران آمریکایی کمکی نکرده، بلکه به کاهش فرصتهای شغلی و بهرهوری در بخش تولید نیز منجر شده است. اقتصاددانان در حالی به نظریه مزیت نسبی متکی هستند که این نظریه در عمل منجر شده که کسری تجاری آمریکا در محصولات فناوری پیشرفته به بیش از ۲۰۰میلیارد دلار در سال۲۰۲۳ برسد. اقتصاددانان همچنان برای مخالفت با سیاستهای تعرفهای ترامپ از همان مدلها و فرضیاتی استفاده میکنند که منجر به بروز مشکلات اقتصادی کنونی در آمریکا شده است. جامعه علمی اقتصاد هنوز به دیدگاههای قدیمی خود پایبند است و بدون بررسی دقیقتر، سیاستهای جدید مانند تعرفهها را رد میکنند. درحالیکه این رویکردها در گذشته نتایج خوبی نداشته و منجر به شکستهای بزرگ شدهاند. هرچند این یک دیدگاه متعارف در بین اقتصاددانان نیست.
با نزدیک شدن به روزهای پایانی هفته نخست دی ماه، روند نرخ شاخصهای ارزی در معاملات غیررسمی همچنان مثبت است. بررسیها نشان میدهد که به غیر از دو روز ابتدایی هفته که روند شاخصها کاهشی بود، در بازار روزهای دوشنبه تا چهارشنبه، فعالان ارزی شاهد رشد سطح تقاضا بودند. دلار در ۳ روز معاملاتی اخیر سقف تاریخی خود را تغییر داد.
چین در تلاش است تا با سیاستهای مالی و پولی فعال، اقتصاد خود را در سال ۲۰۲۵ تقویت کند. افزایش کسری بودجه، صدور اوراق قرضه و سرمایهگذاری در صنایع پیشرفته از جمله این اقدامات مهم هستند. اما چالشهایی نظیر مشکلات بخش املاک، تعرفههای تجاری آمریکا و نیاز به اصلاحات ساختاری همچنان بر اقتصاد این کشور سایه افکنده است.
دنیایاقتصاد: مدیریت بهینه نقدینگی، اهمیت سرمایهگذاری اقتصادی برای صنعت بیمه، واقعیتر شدن نرخ بیمه شخص ثالث، تاثیرات دستورالعمل پرداخت خسارت ناشی از افت قیمت خودرو بر صنعت، ضرورت نهادینهسازی تفکر سیستمی و مواردی ازاین دست، اهم موضوعاتی بود که دبیرکل سندیکای بیمهگران ایران، طی یک نشست خبری با اصحاب رسانه به آن اشاره کرد.
بانک مرکزی: با تمهیدات بانک مرکزی، پرداخت تسهیلات قرضالحسنه ازدواج و فرزندآوری از ابتدای سال تا پنج دیماه به بیش از ۲۰۶هزار میلیارد تومان رسید. این تسهیلات را ۹۵۱هزار و ۱۲۷نفر از متقاضیان از شبکه بانکی دریافت کردند.
صندوق نوآوری و شکوفایی: معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی از افزایش تسهیلات بلاعوض این صندوق به شرکتهای دانش بنیان به ۲۰۰میلیارد تومان در سال جاری خبر داد و گفت: این مبلغ سال گذشته ۱۰۰میلیارد تومان بود. نشست معرفی خدمات صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکتهای دانشبنیان استان سمنان صبح روز سهشنبه با حضور مسوولان صندوق نوآوری در محل پارک علم و فناوری استان برگزار شد.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تلاش است تا بازار ارز و تقاضای دلار کاغذی را کنترل کند، اما در مواجهه با رشد بازار رمزارزها، به ویژه خرید و فروش تتر (USDT)، با چالشهای جدی روبهرو است. تتر به عنوان یک استیبلکوین که معادل دلار آمریکا است، به دلیل سهولت در معامله، عدم نیاز به حمل فیزیکی و استفاده گسترده در معاملات رمزارز، به یکی از ابزارهای اصلی برای حفظ ارزش داراییها تبدیل شده است. این موضوع باعث شده تا بانک مرکزی خرید و فروش تتر را به عنوان یکی از عوامل افزایش قیمت دلار شناسایی(یا فرض) کند. اما آیا محدودیت یا ممنوعیت در این بازار، راهحل مناسبی است؟ برای بررسی دقیقتر موضوع باید چند نکته اساسی را تحلیل کرد:
مهر: مهاجران هندی بخش بزرگی از اقتصاد هند را حمایت میکنند زیرا به گفته بانک جهانی در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۱۲۹ میلیارد دلار پول به زادگاه خود حواله کردهاند. در گزارش اخیر بانک جهانی، هند با دریافت ۱۲۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به بزرگترین دریافتکننده حواله پول در جهان تبدیل شده است و در جایگاهی بالاتر از مکزیک و چین قرار گرفت. براساس گزارش بانک جهانی، سهم مکزیک در این حوزه ۶۸ میلیارد دلار و سهم چین ۴۸ میلیارد دلار بوده است. فیلیپین و پاکستان هم به ترتیب با ۴۰ و ۳۳ میلیارد دلار در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. در اقتصادهای کوچکتر، جریان وجوه ورودی سهم بسیار زیادی از تولید ناخالص داخلی را نشان میدهد که اهمیت حواله برای تامین مالی حساب جاری و کسریهای مالی را برجسته میکند. در صدر این فهرست تاجیکستان با ۴۵ درصد سهم در تولید ناخالص داخلی، تونگا با ۳۸ درصد، نیکاراگوئه با ۲۷ درصد، لبنان با ۲۷درصد و ساموآ با ۲۶ درصد قرار دارند.
در روزهای اخیر اثر رشد دلار در بازار آزاد در معاملات گواهی سپرده سکه طلا نیز نمایان شده است و همگام با حضور دلار در سقف تاریخی، گواهی سپرده سکه نیز در نزدیکی قله قرار دارد. در معاملات دیروز، گواهی سپرده سکه رفاه با رشد ۰.۳۴درصدی همراه شد و در قیمت ۵۴میلیون و ۲۴۸هزار تومان میان خریداران و فروشندگان دست به دست شد. در سامانه معاملات، هر سکه معادل ۱۰۰واحد معاملاتی محسوب میشود و رقم ۱۶۶هزار که در تابلوی معاملاتی گواهی سپرده سکه نقش بسته بود، گویای معامله هزار و ۶۶۰سکه در معاملات دیروز بورسکالاست.
ایسنا: اپل درخواست کرد در محاکمه ضدانحصاری آتی گوگل در آمریکا بر سر جستوجوی آنلاین مشارکت کند، زیرا نمیتواند برای دفاع از توافقهای اشتراک درآمدی که سالانه میلیاردها دلار نصیب سازنده آیفون میکند، به گوگل تکیه کند. وکلای اپل در اسناد دادگاه اعلام کردند خواه توافق پرداخت پول برای قرار گرفتن گوگل به عنوان موتور جستوجوی پیشفرض در دستگاههای اپل ادامه پیدا کند یا خیر، اپل قصد ندارد موتور جستوجوی اختصاصی خود را بسازد. اپل فقط در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۰ میلیارد دلار از توافق با گوگل کسب کرد.
سیتنا: اپل در حال ارائه محصولات جدید برای گسترش حضور خود در خانههاست که یکی از آنها زنگ درب هوشمند است و بر اساس گمانهزنیها این محصول به فناوری Face ID مجهز خواهد بود و قابلیت شناسایی چهره افراد را دارد. شرکت اپل در حال توسعه محصولات جدیدی برای گسترش حضور خود در خانههای کاربران است و بهنظر میرسد زنگ درب هوشمند یکی از این محصولات باشد. طبق گزارش بلومبرگ، این زنگ درب هوشمند ممکن است به فناوری Face ID مجهز شود و قابلیت شناسایی چهره افراد را بههمراه داشته باشد. گزارشها نشان میدهند که این محصول جدید از فناوری شناسایی چهره اپل استفاده میکند تا چهره افراد را هنگام نزدیک شدن به درب شناسایی کند. سپس زنگ درب میتواند بهصورت بیسیم به یک قفل متصل شود و درب را برای ساکنان خانه بهطور خودکار باز کند. این فناوری میتواند تجربهای بینظیر از هوشمندسازی خانهها را به کاربران ارائه دهد.
مهر: بهمنظور استفاده بهینه از ظرفیتهای علمی و فناوریهای فضاپایه و در راستای رفع نیازهای شرکت ملی پست ایران، تفاهمنامه همکاری سهجانبهای بین سازمان فضایی ایران، پژوهشگاه فضایی ایران و شرکت ملی پست ایران به امضا رسید. هدف اصلی این تفاهمنامه که به امضای حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی و سرپرست پژوهشگاه فضایی ایران و محمد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی پست رسید، توسعه و اجرایی کردن راهکارهای استفاده از خدمات فضاپایه بهمنظور بهبود کارآیی، کاهش هزینهها و افزایش دقت پردازشهای تصویر و دادههای فضایی در فعالیتهای شرکت ملی پست است.
ایسنا: معاون علمی رئیسجمهور در اختتامیه پتروفن از یک تولد و زایش خبر داد و گفت: برای شرکتهای دانشبنیان بزرگ که رشد پیدا کردهاند و به ۱۸-۱۹ سالگی رسیدهاند، بهزودی بانگ ایجاد هلدینگ نوآوری و فناوری به صدا در خواهد آمد تا از رهگذر آن یک زنجیره شکل بگیرد و در مقابل ناقوس حمایتها برای این جنس شرکتها هم نواخته خواهد شد. حسین افشین در اختتامیه همایش پتروفن ۱۴۰۳ که در محل مرکز همایشهای کوشک وزارت نفت برگزار شد، بحث خود را به مسیری که شرکتهای دانشبنیان از تولد تا بلوغشان طی میکنند، اختصاص داد و گفت: «سال ۱۳۸۵ معاونت علمی ریاستجمهوری متولد شد و اکنون که ۱۹-۲۰ سال سن دارد، به مثابه نوجوانی است که در آستانه جوانی قرار دارد. از این رو، در هر اقدامی در معاونت باید نگاهمان به آینده باشد.» وی ادامه داد: «فرآیند دانشی ما در سیر تحول شرکتهای دانشبنیان، یک فرآیند در گذر است، ایستا نیست و سنجش و ارزیابی ما در معاونت علمی از این شرکتها نیز به تبع مبتنی بر کیفیت بوده و کمیت ملاک ما نیست. بر این اساس، دانشبنیان شدن یک محصول امری مانا نیست و چنانچه شرکتها حرکت و توسعه نداشته باشند، از لیست دانشبنیانی حذف خواهند شد.»
دنیای اقتصاد: بعد از تصویب رفع فیلترینگ واتساپ و گوگلپلی در عصر روز سهشنبه، ظاهرا از دیروز دسترسی به این دو پلتفرم با اینترنت همراه امکانپذیر شده است. در همین راستا مدیرعامل اپراتور دوم تلفن همراه روز گذشته در پستی در شبکههای اجتماعی نوشت: «پیرو مصوبه عصر دیروز شورای عالی فضای مجازی، محدودیت دسترسی مشترکان اپراتور دوم تلفن همراه به واتساپ و گوگلپلی برطرف شده است.» همچنین بررسیها نشان میدهد که محدودیتها برای مشترکان اپراتور اول تلفن همراه نیز برطرف شده و مشترکان این اپراتور هم به دو پلتفرم واتساپ و گوگلپلی دسترسی پیدا کردهاند.
چهارشنبه، ۰۵ دی ۱۴۰۳
دبیر گروه سیاستگذاری روزنامه «دنیایاقتصاد» پاسخ میدهد؛
دنیای اقتصاد: در روزهای اخیر بسیاری معتقدند که دلار در قیمت تعادلی خود قرار ندارد و بالاتر از نرخ واقعی قیمت خورده است؛ اما آیا این ادعا صحت دارد؟ مجید حیدری دبیر گروه سیاستگذاری روزنامه «دنیایاقتصاد» پاسخ میدهد.
دنیای اقتصاد: نرخ بازار توافقی نیما در روز چهارشنبه ۵ دی ماه ۱۴۰۳ شاهد مبادله دلار با نرخ ۶۴ هزار و ۳۴۰ تومان، مبادله یورو با نرخ ۶۶ هزار و ۸۳۹ تومان و مبادله درهم با نرخ ۱۷ هزار و ۵۱۹ تومان بود.
دنیای اقتصاد: در حالی که مخالفان دولت تلاش میکنند تا افزایش نرخ ارز در هفتههای اخیر را با خبرسازی به سیاستهای ارزی دولت نسبت دهند، نرخ ارز به دلایلی دیگر دچار نوساناتی شده که سیاستهای ارزی اخیر دولت میتواند تنها راهکار اصولی برای غلبه بر آن باشد؛ضمن اینکه مجلس شورای اسلامی نیز در گزارشی به تشریح عوامل افزایش نرخ دلار از پاییز سال ۱۴۰۳ همزمان با اصلاحات ارزی پرداخته است.
مسوولان وزارت اقتصاد اعلام کردهاند که ۲۵۰همت در قالب اعتبار بانکی به بنگاههای زودبازده و ارزآور تعلق خواهد گرفت. به نظر میرسد اعلام این سیاست پولی، پایانی بر سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانکها باشد. تجربه گذشته تزریق منابع به بنگاهها برای رونق اقتصادی نشان میدهد که این سیاست نه تنها نمیتواند باعث بهبود وضعیت تولید شود، بلکه در نتیجه آن نرخ تورم افزایش پیدا میکند، اثر ملموسی در افزایش تولید نخواهد گذاشت و در نهایت به یک سیاست ضد تولید تبدیل خواهد شد. از سوی دیگر در اقتصاد ایران تاکید ویژهای بر احیای بنگاههای ورشکسته از طریق تزریق منابع ارزانقیمت با نرخ سود پایین وجود دارد که این موضوع نیز باعث کاهش بهرهوری و افزایش قدرت چانهزنی این بنگاهها خواهد شد. بنابراین بهتر است به جای اجرای سیاست پولپاشی برای رونق، به فکر مهار تورم و تسهیل فضای کسبوکار در بخش داخلی و رفع تحریمها در عرصه خارجی بود.
سرانجام پس از ماهها انتظار برای تحقق وعده دولت چهاردهم فیلترینگ گوگلپلی و واتساپ در جلسه روز گذشته شورای عالی فضای مجازی رفع شد. در حالی دولت با این اقدام، رفع محدودیتهای اینترنتی را بهصورت گام به گام و مرحلهای شروع کرده است که با انتظارات فعالان و کارشناسان از اجرای این وعده فاصله زیادی دارد. به اعتقاد آنها، این برنامه نه تنها موفق به رفع یکباره و کامل فیلترینگ نخواهد شد، بلکه با آزادی محدود و مشروط اینترنت و شباهت زیاد به طرح شبکه ملی اطلاعات، چالش کاربران را برطرف نمیکند.
تابلوهای هردو بازار رسمی و غیررسمی ارز سبز است. پس از تعدیل نرخ ارز در معاملات تالار توافقی و کاهش حدودا ۱۰ درصدی شکاف ارزی ظرف چند روز، اکنون مشاهده میشود که شکاف ارزی از طریق رشد همزمان نرخها در دو بازار کشور در محدوده ۲۰ درصد ثابت مانده است. کارشناسان معتقدند که پس از به ثبات رسیدن نرخ رسمی احتمال ایجاد ثبات نسبی در نرخهای آزاد وجود دارد.
سازمان امور مالیاتی: رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور، از شناسایی فرار مالیاتی تعدادی از اشخاص از محل فعالیت هفت صندوق قرضالحسنه مشکوک به کتمان فعالیت واقعی مشتریان در خراسان رضوی خبر داد.
دنیایاقتصاد- گروه آنلاین: سیدهطیبه حسینی، سخنگوی سازمان هدفمندی یارانهها اظهار کرد: «طبق لایحه بودجه دولت، اگر سرپرستان خانوار مشمول یارانه نقدی درخواست تغییر شیوه پرداخت از نقدی به کالابرگ الکترونیکی بدهند، میتوانند از مبلغ کالابرگ بهصورت داوطلبانه و بدون دریافت مبلغ اضافی یا تشویقی استفاده کنند. سازمان هدفمندسازی یارانهها موظف است سازوکار اجرایی لازم را برای افراد متقاضی فراهم کرده و دستورالعمل اجرایی آن را با تایید سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ کند.» حسینی در ادامه افزود: «در لایحه بودجه۱۴۰۴ این پیشنهاد از طرف دولت به مجلس درخصوص کالابرگ الکترونیکی داده شده است. حالا اینکه مجلس چه تصمیمی بگیرد و چگونه آن را اجرایی کند، موضوع دیگری است.» او همچنین درخصوص رقم یارانهها گفت: «رقم یارانهای که برای سال۱۴۰۴ پیشبینی شده، همان میزان فعلی است که پرداخت میشود. یعنی رقمی که در حال حاضر پرداخت میشود، برای سال آینده هم همانطور در نظر گرفته شده است. اما اگر تعداد یارانهبگیران در سال آینده کمتر شود، ممکن است آن رقم به افراد دیگر اضافه شود.»
دیوان محاسبات کشور: دوره آموزش برخط حسابرسی زیست محیطی ویژه اعضای اکوسای، به میزبانی دیوان محاسبات جمهوری اسلامی ایران و با سخنرانی معاون فنی و حسابرسی امور عمومی و اجتماعی این نهاد نظارتی برگزار شد.
شادا: مهدی امامی، معاون دفتر روابط اقتصادی خارجی سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی فنی ایران در گفتوگو با رادیو اقتصاد به بررسی همکاریهای اقتصادی بین کشورهای عضو سازمان دیهشت پرداخته است.