بسته شدن راه دستیابی عثمانی و آلمان به خلیجفارس
بصره نیز به دست نیروهای ما افتاد. تسلط بر کرانه غربی شطالعرب راه دستیابی عثمانی و آلمان به خلیجفارس را بسته است و به ناگهان خلیجفارس و دنیای داد و ستد آرام شدهاند. با آنکه در بازار بوشهر هیچ فعالیتی دیده نمیشود، ولی شهر آرام است. تسلط نیروهای ما بر بصره و فاو و بسته شدن راه شطالعرب، بندرهای محمره و معشور [خرمشهر و ماهشهر] را نیز از میدان تجاری ایران خارج کرده و موج تازهای رو به سوی بوشهر و جاسک میآید. باید از این وضع استفاده کرد. بازرگانان عثمانی و آلمانی به ناچار مجبور به ترک شهر شدهاند و بحرانی شگفت، گریبان کنسول گری عثمانی و آلمان را در بوشهر گرفته است.
بصره نیز به دست نیروهای ما افتاد. تسلط بر کرانه غربی شطالعرب راه دستیابی عثمانی و آلمان به خلیجفارس را بسته است و به ناگهان خلیجفارس و دنیای داد و ستد آرام شدهاند. با آنکه در بازار بوشهر هیچ فعالیتی دیده نمیشود، ولی شهر آرام است. تسلط نیروهای ما بر بصره و فاو و بسته شدن راه شطالعرب، بندرهای محمره و معشور [خرمشهر و ماهشهر] را نیز از میدان تجاری ایران خارج کرده و موج تازهای رو به سوی بوشهر و جاسک میآید. باید از این وضع استفاده کرد. بازرگانان عثمانی و آلمانی به ناچار مجبور به ترک شهر شدهاند و بحرانی شگفت، گریبان کنسول گری عثمانی و آلمان را در بوشهر گرفته است. خبرهایی از ملاقات به ظاهر کاملا پنهان غضنفرالسلطنه برازجانی با مایر، در سه روز گذشته رسیده است. مایر، اتریشی است و دو سه هفته پیش با یک کشتی تجاری اتریشی به بندر بوشهر آمده است. وی ظاهرا خود را بازرگان معرفی کرده است و بیشتر وقتش را به گفتوگو با بازرگانان بوشهر برای فروش کالای خود میگذراند، ولی در حقیقت فرستادهای است که ماموریت گفتوگو با برخی از افراد را برای برانگیختن آنها علیه ما و به نفع آلمان دارد. خبرآور ما از مذاکره تحریککننده مایر با غضنفرالسلطنه و وعدههای مایر از سوی آلمان برای کمک های تسلیحاتی به غضنفرالسلطنه خبرهایی داشت. باید راهی برای کنترل شدیدتر کالاهایی که در بندر بوشهر تخلیه میشود، یافت.
-هربرت چیک ویس، کنسول انگلیس در بندر بوشهر، گزارش مورخ پنجشنبه ۱۵ دسامبر ۱۹۱۴، ترجمه دکتر افشین پرتو.
منبع:خیراندیش، عبدالرسول؛ تبریزنیا، مجتبی، (۱۳۹۲)، پژوهشنامه خلیجفارس (دفترششم)، تهران، نشر خانه کتاب، چاپ اول.
ارسال نظر