گروه تاریخ و اقتصاد: نخستین و عجیب‌ترین امتیاز رسمی انحصار حفاری در ۱۶ ذی القعده سال ۱۳۱۲ هجری قمری برابر با ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۴ خورشیدی از طرف ناصرالدین شاه قاجار به دولت فرانسه اعطا شده است. پس از کاوش‌های مارسل دیولافوا و هیات همراهش در شوش، مقامات فرهنگی دولت فرانسه، مخصوصا مسوولان موزه لوور، پی به اهمیت تپه‌های باستانی خوزستان به ویژه شوش بردند و درصدد برآمدند تا با کسب امتیاز ویژه‌ای حفریات در این محل را ادامه دهند. فرانسویان با توجه به مفاد هشت‌گانه این قرارداد در واقع امتیاز انحصار کاوش‌های باستان‌شناسی در ایران را به بهای ۱۰ هزار تومان خریداری کردند. در فصول این قرارداد هیچ‌گونه حقی برای ایران درنظر گرفته نشده بود.

در فصل هشتم این قرارداد آمده است: «در برابر این التفات مخصوص ملوکانه که دولت قوی شوکت اعلیحضرت اقدس همایون شاهنشاهی دام سلطانه به خواهش دولت فرانسه نموده اند، دولت فرانسه ۱۰ هزار تومان حضور مبارک بندگان اعلیحضرت اقدس معظم تقدیم خواهد کرد.»

پنج سال بعد، این قرارداد در ۲۰ مرداد ۱۲۷۹ در یازده فصل جدید تنظیم شد که از آن گاهی با عنوان «قرارداد مظفرالدین‌شاه» یاد می‌شود. طبق قرارداد جدید امتیاز انحصار کاوش‌های باستان شناسی در تمام ایران به مدت ۶۰ سال به دولت فرانسه واگذار شد. ۲۷ سال پس از این قرارداد سرانجام در ۲۵ مهر ۱۳۰۶ خورشیدی، مجلس شورای ملی وقت در دوره پنجم قانون گذاری، این قرارداد را به‌طور مشروط کان لم یکن تلقی و مفاد آن را غیرقانونی اعلام کرد. از زمان لغو این قرارداد مطالعات باستان شناسی ایران وارد مرحله جدیدی شده و «اداره عتیقات» برای رسیدگی به امور باستان‌شناسی تاسیس شد.