زمان سنج - ۲۶ مهر ۹۳

گروه تاریخ و اقتصاد: در ۱۵ اکتبر ۱۹۳۲ جهانگیر تاتا از پارسیان هند، شرکت هواپیمایی «تاتا ایرلاینز» را تاسیس کرد که در سال ۱۹۴۸ (۱۶ سال بعد) دولت هند پس از کسب استقلال ۴۹ درصد از سهام آن و در سال ۱۹۵۳ تعدادی دیگر از سهام را خریداری و این شرکت را به «ایرایندیا» تغییر نام داد که اینک هواپیمایی بین‌المللی هند است. جهانگیر تاتا نخستین هواپیمای «تاتا ایرلاینز» از نوع «دهاویلند» را در اکتبر ۱۹۳۲ از کراچی از طریق احمدآباد تا بمبئی (مومبای) خلبانی کرده بود. خانواده پارسی «تاتا» موسس تاسیسات صنعتی متعدد در هند هستند و صنعتی شدن هند را باید مرهون آنان (گروه تاتا) دانست.

یک سال پس از تاسیس «تاتا ایرلاینز»، خانواده تاتا و پارسیان هند با فرستادن نماینده به ایران، آمادگی خود را برای صنعتی کردن و ایجاد یک خط هوایی در کشور نیاکان به دولت تهران اعلام داشتند که موثر واقع نشد. بعدا (در دوران حکومت دکتر مصدق)، مطبوعات وقت برپایه اسنادی که به دست آمده بود نوشتند که عوامل لندن که در آن زمان هنوز در دولت پهلوی اول مدیریت‌ها را به دست داشتند با کارشکنی‌های خود مانع صنعتی شدن ایران به دست پارسیان هند شده بودند که به وطن نیاکان عشق می‌ورزند. جهانگیر رتن دادابای تاتا در ۲۹جولای سال ۱۹۰۴ در شهر پاریس زاده شد و تحصیلات خود را در فرانسه، ژاپن و هند به پایان رسانید و در سال ۱۹۲۴ میلادی (در ۲۰ سالگی) به‌عنوان یکی از مدیران فولاد و ذوب‌آهن تاتا در شهر جمشیدپور برگزیده شد.

در سال ۱۹۲۶ پس از درگذشت پدرش به ریاست شرکت سران تاتا که شرکت مرکزی و سهامدار شرکت‌ها و صنایع تاتا بود، برگزیده شد و با الهام از فلسفه و اندیشه‌ عموی بزرگش جمشید نوشیروان تاتا (پایه‌گذار صنعت و بنیانگذار ذوب‌آهن در هند) گروه تاتا تحت ریاست او تا آن اندازه رشد و پیشرفت کرد که به‌ بزرگ‌ترین گروه صنعتی- تجارتی در بخش خصوصی هند تبدیل شد.

وی به‌عنوان پیشگام در صنایع فولاد، هوانوردی و هتلداری در هند شناخته شد. تاتا از کسانی بود که همیشه برای تنظیم خانواده در هند در تلاش بود و قهرمان گسترش دانش و علم نوین بود . در سال ۱۹۹۲ جایزه جمعیت‌شناسی سازمان ملل به او داده شد.

به‌واسطه عشق و علاقه او به هوانوردی، نخستین شخص در هند بود که گواهی‌نامه خلبانی را دریافت کرد. و در سال ۱۹۳۲ پس از بنیان گذاشتن شرکت هواپیمایی تاتا، خط هوایی بمبئی - کراچی را با هدایت و خلبانی هواپیما به وسیله خودش گشایش کرد .

در سال ۱۹۷۴ به درجه افتخاری مارشال هوایی نیروی هوایی هند مفتخر شد. خدمات وی به گسترش و پیشرفت هوانوردی، صنعت و دانش در هند تا آن اندازه چشمگیر بود که دولت هند در سال۱۹۹۲بزرگ‌ترین نشان کشوری هند به نام «بهارات راتنا»(جواهر هند) را در آیین باشکوهی به او تقدیم کرد. در سال ۱۹۸۳ مقام افتخاری فرمانده «لژیون» فرانسه از سوی دولت فرانسه به او اعطا شد. جهانگیر تاتا ۲۹ نوامبر ۱۹۹۳ در ۸۹ سالگی درگذشت.