گروه تاریخ و اقتصاد: آنچه می‌خوانید مذاکرات نمایندگان دارالشوراى ملى است در روز پنج‌شنبه، ۱۴ خرداد ۱۲۸۷ شمسی: رئیس: در جلسه قبل اینجا مذاکره شده که یک هیاتى از طرف مجلس مقدس بروند به خانه جناب آقاى عضدالملک. این هیات رفته و معلوم شد که تمام مقاصد امرا و وزرا را اعلیحضرت همایونى قبول فرموده وقتى که جناب عضدالملک و آقاى مشیرالسلطنه حضور مبارک اعلیحضرت همایونى شرفیاب شده بودند و این هیات وکلا را اعلیحضرت همایونى خواسته بودند، لهذا هیات مزبور هم از آنجا به حضور همایونى شرفیاب شده بى‌نهایت اظهار تشکر از این رفع غائله نموده‌اند و دیروز هم جناب مشیرالسلطنه به دریا رفته مشغول تنظیم امورات بودند و به وزیر دربار هم پیغام داده شد که بروند به دریا مشغول نظم دربار بشوند و امروز صبح هم موکب همایون به جهت سیاحت به باغ شاه تشریف‌فرما شده‌اند. گویا زمان تشریف فرمایى از سربازهاى سیلاخورى بعضى حرکات ناشایست بروز کرده که کسبه می‌خواسته‌اند دکاکین را ببندند و اینجا اطلاع حاصل شد به توسط تلفن و اعلام شد که بازارها را نبندند به جهت اینکه مساله مهمى نبوده و وقوع این حرکات مورد اعتنا نیست که دکاکین بسته شود و... .

حاجى سیدباقر: این سربازهاى سیلاخورى مگر صاحب‌منصب ندارند که در این شهر این طور حرکات وحشیانه کرده و مردم را متوحش می‌کنند و صاحب منصب آنها مسوول نیست.

رئیس: درخصوص این مساله هم به جناب رئیس‌الوزرا و وزیر جنگ اظهار شد که چرا این سربازان به واسطه بروز اینگونه حرکات مردم را متوحش می‌سازند جواب گفتند که می‌رویم در این باب تحقیق کرده و آنها را به مجازات می‌رسانیم و من بعد صاحب‌منصب آنها را مسوول قرار می‌دهیم که دیگر اینگونه حرکات از آنها بروز نکند در این موقع رئیس به کمیسیون رفته نایب رئیس دوم به جاى رئیس نشست.

نایب رئیس: چندى قبل از طرف وزارت علوم لایحه در باب تجدید کنترات معلمین مدرسه دارالفنون به هیات رئیسه رسیده بود و از آنجا به کمیسیون مالیه رجوع شد و در آنجا تحقیقات خودشان را کرده راى خودشان را با لایحه مزبوره به مجلس فرستاده‌اند و حالا به جهت استحضار خاطر آقایان وکلا هر دو قرائت می‌شود:

اولا- لایحه وزارت معارف قرائت شد اشعار داشت به اینکه در این یک ساله به واسطه انقلابات کلیه ادارات معطل مانده و براى هیچ‌یک از وزرای وقت کار به‌طور کامل نبوده همین‌طور وزارت معارف. ولى این چند وقت که وزارت معارف با جناب مخبرالسلطنه بود آنچه که متعلق به وزارت معارف بود پروگرام آن را به مجلس مقدس فرستاده‌اند که در موقع آن را تصویب فرمایند تا آنکه بازار معارف در ترویج آن رونق بگیرد و بدیهى است که این هم بسته به صرف مالیه است. ولى آنچه امروز مهم و لازم از براى ترتیب مدرسه دارالفنون است تجدید کنترات پنج نفر معلمین خارجه است که موعد کنترات آنها تمام شده و لازم است تجدید شود و یک شرط عمده که دارند این است که به جهت تنزل قیمت فرانک اضافه از حقوق سابقه می‌خواهند و اسامى آنها هم از قرار ذیل است:

دکتر کاله، دکتر ژرژ، مسیوالمر، مسیو داوید، مسیو دانتان.

ثانیا- راپورت کمیسیون مالیه قرائت شد مشعر بود به اینکه درخصوص تجدید کنترات پنج نفر از معلمین مدرسه دارالفنون که از طرف وزارت علوم پیشنهاد شده و قریب به اتمام است و براى تنزل قیمت فرانک به مبلغ کنترات سابق راضى نیستند و اضافه از سابق حقوق می‌خواهند وزارت علوم اضافه را تصویب می‌کند. ولى معلم فیزیک و شیمى چون می‌رود وزارت علوم می‌خواهد یک نفر دیگرى به جاى او بیاورند. رأى کمیسیون این است که در باب اضافه حقوق فرانک را تبدیل به تومان بکنند که از روى آن مواجب بدهند تا اینکه تغییر و تبدیل پیدا نشود و حقوق سابق پنج نفر معلمین از این قرار است دو نفر از آنها در سال هر یک پانزده هزار فرانک و سه نفر آنها هر یک در سالى دوازده هزار فرانک.

آقا سید علینقى: درباب کلیه کنترات‌ها آنچه ما دیدیم تمام بیع و شرى بوده چنانچه در مساله مدرسه فلاحت که به کمیسیون عرایض آمده بود دیدیم که چه داده‌اند و چه گرفته‌اند که ابدا ربط به فلاحت ندارد و خوب است این لایحه رجوع به کمیسیون عرایض یا کمیسیون دیگر بشود که ما بدانیم که اینها چه داده‌اند و چه گرفته‌اند و حالا چند شروط اضافه کرده‌اند و اگر در حقیقت ما در داخله خودمان مردمان عالم داشته باشیم دیگر محتاج به آنها نخواهیم بود.