دوگانه شاه و نخستوزیر
در ماههای پایانی منتهی به ٢٨ مرداد، دولت آمریکا آماده هزینه کردن برای سرنگونی دولت مصدق بود و در موارد مشخص و محدودی چنین نیز کرد. ولی این پولی که اشاره شده، در واقع طلب معوق ایران از آمریکا بود که پرداخت آن به دولت سرلشکر فضلالله زاهدی پیشنهاد میشود، آمریکا در دولت مصدق (بهخصوص سال آخر) از پرداخت این پول خودداری میکرد. در واقع دادن این پول به ایران به نوعی اعمال گشایش در کار دولت زاهدی بود و پول دولت ایران بود که به زاهدی داده شد اما به مصدق داده نشد؛ البته در اینکه دولت زاهدی مورد تایید دولت آمریکا بوده، تردیدی نیست و اینکه دولت آمریکا میخواست لااقل در بدو امر دولت زاهدی موفق باشد، شکی نیست.
در ماههای پایانی منتهی به ٢٨ مرداد، دولت آمریکا آماده هزینه کردن برای سرنگونی دولت مصدق بود و در موارد مشخص و محدودی چنین نیز کرد. ولی این پولی که اشاره شده، در واقع طلب معوق ایران از آمریکا بود که پرداخت آن به دولت سرلشکر فضلالله زاهدی پیشنهاد میشود، آمریکا در دولت مصدق (بهخصوص سال آخر) از پرداخت این پول خودداری میکرد. در واقع دادن این پول به ایران به نوعی اعمال گشایش در کار دولت زاهدی بود و پول دولت ایران بود که به زاهدی داده شد اما به مصدق داده نشد؛ البته در اینکه دولت زاهدی مورد تایید دولت آمریکا بوده، تردیدی نیست و اینکه دولت آمریکا میخواست لااقل در بدو امر دولت زاهدی موفق باشد، شکی نیست. ضمنا به یک نکته باید توجه کرد که دولت زاهدی هم مثل خیلی دولتهای دیگر در ایران بعد از یک سال با محمدرضاشاه بهشدت دچار مشکل میشود. میدانیم که زاهدی در اواخر حکومت رضاشاه مغضوب و برکنار بود. او بعدا نیز با نیروهای بریتانیایی مشکل داشت و در جریان اشغال ایران در جنگ جهانی دوم علیه بریتانیا و به نفع آلمان تلاش کرد جالب اینجا است که در اسناد انگلیسی به نقل از زاهدی در سال ١٣٣٣ و هنگام نخستوزیریاش آمده تا زمانی که محمدرضاشاه به جای سلطنت میخواهد حکومت و در همه امور مداخله کند، هیچ نخستوزیری در ایران موفق نخواهد شد و خود او نیز نهایتا استعفا داد.
منبع: بخشی از گفتوگوی محسن آزموده با مجید تفرشی
ارسال نظر