قتل نادرشاه به دست نیروهای خودی

۲۸ خرداد ۱۱۲۶ نادرشاه افشار به دست چند تن از سرداران سپاهش در قوچان به قتل رسید. این شاه کشورگشا در آن زمان فقط ۵۸ سال داشت. مورخان نوشته‌اند، زمانی که نادر برای رفع یکی از این شورش‌ها به خراسان رفته بود، جمعی از سردارانش به رهبری علی‌قلی‌خان شبانه به چادر وی حمله کردند و اور ا کشتند.

لارنس لاکهارت، مورخ انگلیسی ماجرای قتل نادرشاه را چنین روایت کرده است: «نادر در ماه‌های پایانی عمر در اوج خشونت حکومت می‌کرد و به دلایلی چند به تمامی سردارانش سوءظن داشت. نادر شبی رئیس آنها را احضار کرد و چنین گفت: من از نگهبانان خود راضی نیستم و از وفا و دلیری شما آگاهم. حکم می‌کنم فردا صبح همه آنان را توقیف و زنجیر کنید و اگر کسی مقاومت کند به او رحم نکنید. حیات من در خطر است و برای حفظ جان فقط به شما اعتماد دارم. نوکری گرجی این موضوع را به اطلاع سرداران نادر رساند و ایشان مصمم شدند تا دیر نشده، نادر را از میان بردارند. تا پاسی از شب رفت، مواضعین به خیمه چوکی، دختر محمدحسن‌خان قاجار که نادر آن شب را در سراپرده او بود، رو آوردند. ترس به آنان چنان غلبه کرد که اکثرشان جرات ورود به خیمه را نکردند. فقط محمدخان قاجار، صالح‌خان و یک شخص متهور دیگر وارد شدند و چوکی تا متوجه آنها شد نادر را بیدار کرد.

نادر خشمناک از جای برخاست و شمشیر کشید. پایش در ریسمان چادر گیر کرد و درافتاد. تا خواست برخیزد، صالح خان ضربتی وارد آورد و یک دست او را قطع کرد. سپس محمد خان قاجار سر نادر شاه را از تن جدا ساخت.» در آن زمان ۱۲ سال از تاج‌گذاری نادر گذشته بود. ژان اوتر، دیپلمات فرانسوی که همزمان با سلطنت نادرشاه در ایران به‌سر می‌برده، در سفرنامه اش تصریح کرده که نادر برای اداره کشور به باج و خراج و کشورگشایی مشغول بود، بنابر این همچون دوره شاه عباس عنایتی به روابط تجاری با دیگر کشورها نداشته است. نادر در مشهد به خاک سپرده شد. در سال ۱۳۴۲ خورشیدی آرامگاه او در مجموعه باغ‌موزه نادری توسط هوشنگ سیحون طراحی و ساخته شد. ساختمان آرامگاه نادرشاه از قسمت میانی که جایگاه خاکسپاری نادرشاه است و دو تالار موزه تشکیل شده که یکی از آنها موزه اسلحه دوره‌های مختلف تاریخ ایران و دیگری موزه اسلحه و آثار مربوط به دوران نادرشاه را نمایش می‌دهد.