مصوبه الغای کاپیتولاسیون

مجلس شورای ملی نوزدهم اردیبهشت ۱۳۰۶شمسی، مصوبه الغای کاپیتولاسیون را اعلام کرد و به همه دولت‌‌هایی که از حق کاپیتولاسیون استفاده می‌‌کردند یک سال وقت داد که در قراردادهای خود تجدیدنظر و این امتیاز را لغو کنند. کاپیتولاسیون، عبارت از نظام قضاوت کنسولی و برخی امتیازات و مصونیت‌‌های قضایی است که به موجب آن، اتباع یک کشور در صورت ارتکاب جرم در کشور موردنظر از شمول قوانین جزایی و مدنی در قلمرو کشور میزبان مستثنی می‌‌شوند. حق کاپیتولاسیون در ایران، اولین بار در معاهده ترکمنچای در سال ۱۲۰۶شمسی در زمان فتحعلی شاه قاجار به روسیه داده شد و بعدها بسیاری از دولت‌‌های دیگر نیز صاحب این امتیاز شده و قضاوت کنسولی خود را بر دستگاه سیاسی و قضایی ایران تحمیل کردند. در سال ۱۲۹۷ شمسی، لایحه‌‌ای به تصویب رسید که به موجب آن حق کاپیتولاسیون روس‌‌ها در ایران که تحت فشار زور و تهدید و تطمیع و برخلاف مصالح ملت ایران امضا شده بود، با استناد به قانون اساسی لغو شد. پس از لغو قرارداد کاپیتولاسیون بین ایران و روسیه قراردادهای مشابه با کشورهای دیگر نیز ملغی شد.