نقش نیسفور نیپس در تاریخ عکاسی
ژوزف نیسفور نیپس، مخترع و از پیشگامان صنعت عکاسی هفتم مارس سال ۱۷۶۵ در سئونه لوآر فرانسه به‌دنیا آمد. توجه نیپس به گرفتن عکس و ساختن دوربین و مواد مربوط به آن از دهه دوم قرن نوزدهم میلادی آغاز شده بود. نیپس که به خاصیت سیاه شدن سیلور کلراید در برابر نور پی برده بود، پس از انجام همین تجربه روی ماده شیمیایی «بیتومن»، به ساخت دوربین همت گماشت. وی جعبه‌ای تهیه کرد که یک روزنه برای ورود نور در آن تعبیه شده بود. این روزنه دریچه‌ای متحرک داشت. نیپس در ضلع دیگر جعبه، مقابل این دریچه و به فاصله معین، یک قطعه فلز بشقاب‌مانند قرار می‌داد که رویش را لعابی از ماده شیمیایی بیتومن پوشانده بود.
ژوزف نیسفور نیپس، مخترع و از پیشگامان صنعت عکاسی هفتم مارس سال ۱۷۶۵ در سئونه لوآر فرانسه به‌دنیا آمد. توجه نیپس به گرفتن عکس و ساختن دوربین و مواد مربوط به آن از دهه دوم قرن نوزدهم میلادی آغاز شده بود. نیپس که به خاصیت سیاه شدن سیلور کلراید در برابر نور پی برده بود، پس از انجام همین تجربه روی ماده شیمیایی «بیتومن»، به ساخت دوربین همت گماشت. وی جعبه‌ای تهیه کرد که یک روزنه برای ورود نور در آن تعبیه شده بود. این روزنه دریچه‌ای متحرک داشت. نیپس در ضلع دیگر جعبه، مقابل این دریچه و به فاصله معین، یک قطعه فلز بشقاب‌مانند قرار می‌داد که رویش را لعابی از ماده شیمیایی بیتومن پوشانده بود.
این ماده که نسبت به نور حساس بود، متناسب با نور وارده از روزنه، فلز را سیاه می‌کرد که پس از شستن فلز، اثر نور به صورت سیاهی در آن باقی می‌ماند که همانا عکس اشیا بود، اما دوام چنین عکسی چندان طولانی نبود. نیپس، نخستین عکس ماندنی را در سال ۱۸۲۶م از پشت پنجره اتاق خود در پاریس - که در طبقه دوم ساختمان قرار داشت - برداشت که در کتاب‌های تاریخچه عکاسی، عنوان آن را «منظره‌ای از پنجره» نوشته‌اند. این، نخستین عکس ثابت و بادوامی است که در جهان برداشته شده است.
ژوزف نیپس برای برداشتن این عکس، ۸ ساعت وقت صرف کرده بود. ژوزف نیسفور نیپس، سرانجام در تاریخ پنجم جولای سال ۱۸۳۳م در ۶۸ سالگی درگذشت و پس از او، «لوئی داگر» فرانسوی و «تالبوت» و «هرشل» انگلیسی به تکمیل فن عکاسی پرداختند. در واقع کشف نیپس زمینه‌ها و مقدماتی در علم شیمی داشت. آلبرتوس ماگنوس در قرن سیزدهم میلادی، نیترات نقره و ژرژ فابریسیوس، نقره کلراید را کشف کرده بود. دانیل باربارو در سال ۱۵۶۸م، نحوه عملکرد دیافراگم و کارکرد عدسی در دوربین تاریکخانه‌ای را شرح داد. ویلهلم هومبرگ در سال ۱۶۹۴م توضیح داد که نور چگونه برخی از مواد شیمیایی را تاریک می‌کند و در سال ۱۸۰۲م توماس وجوود انگلیسی توانست روی سطح‌های حساس شده با نیترات نقره، تصویر شفافی به‌دست آورد. با این حال نیپس نخستین تصویر لیتوگرافی نوری را در سال ۱۸۲۲ به‌وجود آورد که خیلی سریع از بین رفت. چهار سال بعد توانست عکسی دائمی از طبیعت خلق کند. او در سال ۱۸۳۳م درگذشت؛ ولی داگر در سال ۱۸۳۷م توانست روش «داگرئوتایپ» را اختراع کند.
داگرئوتایپ به این گونه بود که به صفحه‌ای نقره‌ای مدتی بخار ید می‌دادند تا نسبت به نور حساس شود، سپس آن را درون یک دوربین جعبه‌ای گذاشته و با برداشتن عدسی حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه نور از شیء مورد نظر به صفحه نقره‌ای تابانده می‌شد. برای ظهور تصویر، صفحه را در محلول جیوه با حرارت ۶۵ درجه قرار می‌دادند تا با چسبیدن ذرات نقره و جیوه، عکس به‌وجود آید؛ سپس صفحه را در آب سرد فرو می‌بردند تا سطح آن پایدار شود، درنهایت، صفحه را در آب نمک (سدیم کلرید) قرار داده و تصویر ظاهر می‌شد. یکی از مشکلات روش داگرئوتایپ این بود که فقط می‌شد یک نسخه پوزیتیو یا مثبت (عکس دائمی) از سوژه ثبت کرد. در سال ۱۸۳۵م، چند ماه پس از اینکه نتیجه آزمایش‌های لوئی داگر اعلام شد، شیمی‌دان انگلیسی، هنری فاکس تالبوت گزارشی از روند عکاسی خود که آن را «طراحی نوری» نامیده بود، منتشر کرد؛ تالبوت این روش را در سال ۱۸۳۵م ابداع کرده بود اما آن را مخفی نگه داشت و روش خود را کامل و در سال ۱۸۴۰م با عنوان «کالوتایپ» معرفی کرد.
تا سال ۱۸۶۰م، روش داگرئوتایپ به‌کلی منسوخ شد و عکاسی مبتنی بر نسخه‌های نگاتیو و پوزیتیو جایگزین آن شد. در سال ۱۸۳۹م، جان هرشل با استفاده از سدیم تیو سولفات روشی را برای تهیه نسخه نگاتیو روی شیشه ابداع کرد که به‌مرور جایگزین نگاتیوهای کاغذی شد. تئوری عکس رنگی «سه رنگ» از سوی جیمز کلرک ماکسول، فیزیکدان انگلیسی در سال ۱۸۵۵م پیشنهاد شد. بر پایه نظریه او، نور مرئی از سه رنگ اساسی قرمز، سبز و آبی تشکیل شده است. او فیلمی از سه لایه ساخت که هر لایه آن نسبت به یکی از سه رنگ اولیه حساس بود و به این ترتیب، توانست نخستین عکس رنگی را در سال ۱۸۶۱م به ثبت برساند. بالاخره در سال ۱۸۷۴م، یک شرکت انگلیسی اولین شیشه‌های خشک عکاسی را به بازار عرضه کرد و عکاسی جنبه عملی به خود گرفت. اما حمل‌ونقل مقدار زیادی شیشه، از لحاظ سنگینی و شکنندگی، یکی از مشکلات پیش رو بود تا اینکه در سال ۱۸۷۱م ریچارد مادوکس، فیزیکدان و عکاس انگلیسی با ابداع فیلم عکاسی ژلاتینی، زمان عکسبرداری را کوتاه و جابه‌جایی فیلم‌های عکاسی را نیز راحت کرد که نقطه عطفی در تاریخ عکاسی محسوب می‌شود.
ارسال نظر