آغاز به کار پست و تلگراف در ایران
گامهای نخست برای تنظیم امور پست و تاسیس چاپارخانههای مرتب را میرزا تقیخان امیرکبیر برداشت و اساس و پایهای که او در اینباره برقرار کرد، به مرور زمان استحکام و توسعه یافت؛ بهطوریکه تا سال ۱۲۷۱ هجری شمسی تعداد چاپارخانهها در سراسر کشور به ۱۷۲ رسید.
میرزاعلیخان امینالملک که به امر ناصرالدین شاه به وزارت رسایل و پست منصوب شده بود، در سال ۱۲۹۱ هجری، پس از بازگشت شاه از اروپا یک هیات اتریشی را به ریاست ریدرد برای اداره امور پست ایران استخدام کرد و هیات مزبور از سال ۱۲۹۲ زمام امور پست را در دست گرفت و به تدریج قاصدها و پیکهای پیاده به پیکهای سواره مبدل و حملونقل پستی نسبت به سابق سریعتر شد.
گامهای نخست برای تنظیم امور پست و تاسیس چاپارخانههای مرتب را میرزا تقیخان امیرکبیر برداشت و اساس و پایهای که او در اینباره برقرار کرد، به مرور زمان استحکام و توسعه یافت؛ بهطوریکه تا سال ۱۲۷۱ هجری شمسی تعداد چاپارخانهها در سراسر کشور به ۱۷۲ رسید.
میرزاعلیخان امینالملک که به امر ناصرالدین شاه به وزارت رسایل و پست منصوب شده بود، در سال ۱۲۹۱ هجری، پس از بازگشت شاه از اروپا یک هیات اتریشی را به ریاست ریدرد برای اداره امور پست ایران استخدام کرد و هیات مزبور از سال ۱۲۹۲ زمام امور پست را در دست گرفت و به تدریج قاصدها و پیکهای پیاده به پیکهای سواره مبدل و حملونقل پستی نسبت به سابق سریعتر شد. ریدرد تا سال ۱۲۹۴ در مقام خود باقی ماند و پس از بازگشت او به اتریش یک نفر روسی به نام استال به مدیریت کل چاپارخانه منصوب شد و او دکتر آندرهاس بهعنوان مفتش کل چاپارخانههای ایران استخدام کرد و در ۲۴ مهر ۱۲۵۷ (۱۸۷۸ میلادی) ایران به عضویت اتحادیه بینالمللی پست پذیرفته شد.
خدمت استال در مقام مدیریت کل پست ایران چندان دوام نیافت و اداره امور پست به دست خود ایرانیان افتاد و ضمنا مبادله پستی بین ایران و اروپا از راه روسیه و بین ایران و هند و خاوردور از راه بوشهر برقرار شد. پس از کشته شدن ناصرالدین شاه، در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه، یک هیات بلژیکی برای اداره امور پست ایران استخدام شدند که ریاست آنان با نوز بود و این شخص تا انقلاب مشروطه ایران در خدمت دولت بود و از ریاست پست تهران به تدریج به مقام مدیریت کل پست ایران ارتقا یافت.
نخستین خط تلگراف در سال ۱۲۳۰هجری (سال سوم سلطنت ناصرالدین شاه) بهعنوان آزمایش بین قصر گلستان و باغ لالهزار کشیده شد و طی دو سال تهران به وسیله شبکه تلگراف به رشت و تبریز و اصفهان و همدان و شیراز و مشهد ارتباط یافت. در احداث شبکه تلگرافی ایران شرکتهای وابسته به روسیه و انگلستان دخالت داشتند و مدتها خطوط تلگرافی شمال ایران در اختیار عمال روسیه و خطوط ارتباطی نواحی غرب و جنوب و بنادر ایران در خلیجفارس در اختیار عمال بریتانیا بود. بهطور کلی علاوه بر خطوط تلگرافی داخلی، ارتباط تلگرافی ایران با ممالک اروپایی و هند و خاور دور نیز در اختیار انگلستان و روسیه قرار گرفت.
علیاصغر شمیم، ایران در دوره سلطنت قاجار، انتشارات زریاب، 1388: صص 196-197.
ارسال نظر