در گفتوگو با مدیرعامل شرکت داروسازی روزدارو تاکید شد
نقدینگی و تخصیص ارز؛ اصلیترین چالش داروسازان
توفیق صادراتی در گرو روابط نزدیک با کشورها
موانع داخلی صادرات دارو
در همین رابطه مدیرعامل شرکت داروسازی روزدارو ضمن تایید مطلب فوق گفت: صادرات تحت‌تاثیر روابط تجاری و سیاسی با کشورهای دیگر است. اینکه رابطه ما با کشورهای مختلف در چه سطحی است و با چه کشورهایی رابطه دوستانه و نزدیک داریم و با چه کشورهایی این ارتباط نزدیک را نداریم، میزان موفقیت ما را در امر صادرات تعیین می‌کند. محسن کردی همچنین با اشاره به موانع داخلی صادرات دارو بیان کرد: در مرحله بعدی بحث قوانین و مقررات مرتبط با صادرات در کشور است. به عبارتی، صدور مجوزهای مربوطه یک مانع برای صادرات است که این مجوزها از طرف سازمان غذا و دارو صادر می‌شود. این سازمان کمبودهای موجود را بررسی و سپس مجوزها را صادر می‌کند. چرا که تامین نیاز داخل اهمیت بیشتری برای سازمان غذا و دارو دارد، اما با توجه به شرایط تخصیص ارز به صنعت دارو، ما نیز با کمبودهایی مواجهیم.
موانع خارجی صادرات دارو
وی درخصوص موانع خارجی صادرات دارو نیز گفت: در عین حال، برای صادرات دارو در بسیاری از کشورها از قبیل روسیه، عراق و... ابتدا باید دارو را ثبت کنیم و ثبت دارو در یک کشور خارجی، به یک تا دو سال تلاش و صرف هزینه نیاز دارد و یک فرآیند زمان‌بر و هزینه‌بر است. با این شرایط صادرات دارو نیاز به زمان و سرمایه‌گذاری دارد و به همین دلیل ادامه فعالیت در حوزه صادرات دشوار است. کردی همچنین درخصوص شرایط صادرات دارو به کشورهای دیگر توضیح داد: طبق قانون، در صنعت دارو و سایر صنایع، اگر ماده اولیه به صورت موقت وارد می‌شود، باید حتما صادر شود. اما به‌‌‌رغم ورود موقت مواد اولیه در مواردی اجازه صادرات کالای نهایی داده نمی‌شود.
چالش‌‌‌های حضور داروسازان در مناقصات
به گفته وی، از طرفی وقتی در مناقصه‌‌‌های دارویی در کشورهای صادراتی شرکت می‌‌‌کنیم، اگر برنده مناقصه باشیم و نتوانیم تعهد خود را انجام دهیم، در بلک لیست قرار می‌‌‌گیریم و این موضوع در شرایط کنونی که صنعتگران نمی‌‌‌دانند امکان گرفتن مجوز را خواهند داشت یا خیر، باعث می‌شود که عملا شرکت‌های دارویی ایرانی مناقصات بین‌المللی را از دست بدهند. به همین دلیل شرکت در مناقصات به دلیل وجود موانع صادراتی با ریسک همراه است. چون اگر شرکت‌های دارویی نتوانند مجوز صادرات بگیرند، در ادامه راه عملا دیگر صادرات به آن کشور ممکن نیست و در بلک‌لیست آن کشور قرار می‌‌‌گیرند.
کردی تاکید کرد: این در حالی است که در کشورهای مختلف، دولت‌‌‌ها بخش بزرگی از محصولات را در مناقصات قرار می‌دهند و وقتی ما مناقصات را از دست می‌‌‌دهیم، درواقع حجم بزرگی از فروش صادراتی را از دست می‌‌‌دهیم. بنابراین در کشور ما صادرات در چنین شرایطی بسیار دشوار است و امکان برنامهریزی در این حوزه را از ما سلب می‌کند.
وضعیت صادرات روزدارو
کردی درخصوص میزان و وضعیت صادرات روزدارو اظهار کرد: ما در این شرکت صادرات محصولات خود را شروع کرده و در سال 1402 توانسته‌ایم یک محموله به افغانستان و یک محموله به ونزوئلا صادر کنیم. هرچند به لحاظ ارزی، این اعداد چندان قابل‌توجه نبود، اما اهمیت موضوع برای ما این است که از سال گذشته شروع به فعالیت در حوزه صادرات کرده و مشتریان را شناسایی و فرآیندها را تعریف کردهایم. در این راستا امسال توانستیم این اتفاق را رقم بزنیم و امیدواریم تا پایان سال 1402 و سال آینده، بتوانیم در حوزه صادرات به صورت گسترده فعالیت کنیم. تلاش ما این است که موانع را برطرف کنیم و در این مسیر پیش برویم.
این فعال بخش خصوصی درباره پیشنهادها برای تسهیل مسیر صادرات دارو بیان کرد: طی یک ماه گذشته در جلسه‌ای با حضور مسوولان سازمان غذا و دارو و مرکز پژوهش‌‌‌های مجلس پیشنهادهای خود را برای تسهیل این فرآیند ارائه کردهایم. اما به هر حال مباحث کلان سیاسی کشور در دست ما نیست که نحوه روابط ایران با کشورهای دیگر را تعیین کنیم.
چالش‌‌‌های تامین مواد اولیه
مدیرعامل شرکت داروسازی روزدارو همچنین با اشاره به مشکلات و چالش‌‌‌های تامین مواد اولیه گفت: اصلیترین و مهم‌ترین مشکل ما در حوزه تامین مواد اولیه دارویی، شامل نقدینگی و تخصیص ارز است. درپی افزایش قیمت دلار از 4200 به 30هزار تومان، شرکت‌های داروسازی با چالش نقدینگی مواجه شدند و در حال حاضر داروسازان پولی برای خرید مواد اولیه موثره و جانبی ندارند و به سختی کارشان را پیش می‌‌‌برند. این در حالی است که از آن طرف، بازپرداخت پول فروش دارو پس از تحویل آن به شرکت‌های پخش نیز حدود 230 روز طول می‌‌‌کشد.
نقش بانک‌ها در تامین نقدینگی
وی درخصوص نقش بانک‌ها در تامین نقدینگی داروسازان بیان کرد: قرار بود بانک‌ها از داروسازان و صنعت دارو حمایت کنند و 30همت به این صنعت وام بدهند که متاسفانه به دلایل مختلف عملی نشد. از این رو داروسازان نقدینگی کافی ندارند. از طرف دیگر، از دی ماه سال گذشته تا یک ماه پیش، ارزی جهت تخصیص به صنعت دارو وجود نداشت و هرچند طی یک ماه اخیر، گشایش‌‌‌هایی در این زمینه ایجاد و تخصیص ارز آغاز شده، اما اکنون هم داروسازان پول کافی برای خرید ارز ندارند. ضمن اینکه برخی ارزها مثل یوآن و دلار در کشور وجود دارد، اما ارزهایی مانند روپیه و یورو وجود ندارد که همه اینها موانعی در زنجیره تامین است.
کردی درباره راه‌‌‌های تامین نقدینگی شرکت‌های داروسازی تصریح کرد: روش‌های مختلف تامین نقدینگی وجود دارد که اصلیترین آن، تامین از طریق بانک‌هاست. در این راستا برای گرفتن وام از بانک‌ها تلاش می‌‌‌کنیم؛ اما بانک‌ها وضعیت خوبی ندارند و با سیاستگذاری‌‌‌های جدیدی که در حوزه نقدینگی صورت گرفته، این فشار عملا به صنعت دارو و حوزه اقتصاد وارد می‌شود. وی ادامه داد: صنعت دارو برای رشد و تداوم تولید نیاز به نقدینگی دارد. این در حالی است که از طرفی بانک‌ها مشکل دارند و از طرف دیگر وام‌‌‌ها بسیار گران هستند و هزینه پول حدود 40درصد است. اما تولید یک محصول مگر چقدر سود دارد که داروسازان 40درصد هزینه پول پرداخت کنند. این مشکلات شرایط فعالیت در صنعت دارو و تامین داروی موردنیاز کشور را دشوار می‌کند.
تبعات قیمت‌گذاری دارو
مدیرعامل روزدارو همچنین درخصوص نحوه قیمت‌گذاری دارو گفت: قیمت‌گذاری دارو برعهده سازمان غذا و دارو و دولت است. با توجه به سیاست‌‌‌های موجود، تعیین قیمت دارو از سوی دولت نیز در برخی موارد یک مانع محسوب می‌شود. در شرایط کنونی با توجه به افزایش بهای تولید، قیمت بسیاری از کالاها روزانه افزایش پیدا می‌کند، اما قیمت دارو به این شکل نیست و در سال‌جاری برای برخی از داروهای ما هنوز قیمت جدید تعیین نشده است. در حالی که امسال هزینه‌‌‌های سربار و دستمزدها، قیمت مواد اولیه و بسته‌‌‌بندی افزایش پیدا کرده همه اینها دست به دست هم می‌دهد تا ما یک زنجیره معیوب را در حوزه تولید دارو و تامین و عرضه دارو به بازار داشته باشیم. وی یادآور شد: در این شرایط دشوار و طاقت‌فرسا باید برای ادامه فعالیت بجنگیم. هرچند حال روزدارو نسبت به سال‌های قبل بسیار بهتر شده و ضربان زندگی در آن وضعیت بهتری دارد، اما به سختی در این مسیر پیش می‌‌‌رویم و به‌ویژه در بخش تامین نقدینگی مشکلات زیادی داریم.
نقش بورس در تامین نقدینگی
کردی درباره نقش بورس در تامین نقدینگی شرکت‌ها گفت: روش‌هایی برای تامین نقدینگی از طریق بورس وجود دارد، اما انتظار می‌رود که درصورت مراجعه شرکت‌ها به سازمان بورس برای تامین نقدینگی، فرآیندها در حوزه اوراق مختلف، چابک و سریع باشد. چون اوضاع شاخص‌‌‌های اقتصادی کشور، آنچنان قوی نیست که بخواهند در این بخش سختگیری کنند. شرایط اقتصادی کنونی، نوسانات و ناپایداری‌‌‌ها زیاد است و نیز در بسیاری از فرآیندهای کنترلی مانند کشورهای تراز اول دنیا پیشرفت کردهایم. به طور مثال اگر یک چک تامین نقدینگی نشود و برگشت بخورد، حساب‌‌‌های شرکت‌ها قفل می‌شود. این روند درستی است، اما موضوع این است که فضاهای اقتصادی در سایر کشورها بسیار پایدار است. پس اگر کنترل‌‌‌های جدی اعمال می‌کنند، فضای اقتصادی هم باید پایدار باشد.
وی با ابراز تاسف از اینکه نوسانات اقتصادی به ما اجازه پایدار بودن را نمی‌‌‌دهد و این باعث می‌شود که شرکت‌ها با مشکلات جدی مواجه شوند، افزود: طی سه چهار ماه نخست امسال، آمار بالا درخصوص میزان قابل‌توجه چک‌‌‌های برگشتی، باعث بسته شدن حساب شرکت‌ها و بروز مشکلات متعدد برای آنها شده است.این فعال صنعت دارو درباره برنامه شرکت روزدارو برای حضور در بورس گفت: شاخص‌‌‌ها و صورت‌های مالی که اکنون شرکت روزدارو ارائه می‌دهد، بسیار بهتر شده و قطعا روزهای خوبی در انتظار روزدارو است.
انتظارات از دولت
کردی درخصوص انتظارات از دولت و راهکارهای پیشنهادی برای رفع مشکلات موجود گفت: در این برهه زمانی، انتظار مهم ما کمک به صنعت دارو در حوزه تامین نقدینگی و تخصیص ارز است. اگر در تامین نقدینگی از طریق تسهیلات یا به هر نحو ممکن به صنعتگران کمک کنند و ارز کافی به صنعت دارو تخصیص یابد، بسیاری از موانع ما حل می‌شود. ضمن اینکه به دنبال آن، با تامین نیازهای داخلی، درهای صادرات نیز به روی ما باز می‌شود. یعنی در این زنجیره همه موارد به هم وصل هستند.
معرفی شرکت روزدارو
شرکت روزدارو در زمینه تولید داروهای جامد (شامل قرص، کپسول، ساشه و سافت ژل) فعالیت می‌کند. این شرکت تولیدکننده 125 قلم محصول دارویی و مکمل است. در شرکت روزدارو به طور مستقیم برای حدود 320 نفر شغل ایجاد شده و به تازگی 40 نفر به نیروهای انسانی این مجموعه اضافه شده است.
میزان فروش و تولید
بررسی‌‌‌ها از وضعیت میزان فروش در شرکت روزدارو نشان می‌دهد که به دلیل رشد متوازن این شرکت در همه فاکتورها و شاخص‌‌‌ها، در سال 1400 روزدارو با فروش حدود 200میلیارد تومانی کار خود را به پایان رساند؛ در حالی که در همین سال با سود عملیاتی حدود 4 میلیارد تومانی، میزان فروش این شرکت به 540 میلیارد تومان افزایش یافت و روزدارو یکی از شرکت‌های پیشرو در رشد مقایسه‌‌‌ای نسبت به سال 1400 بوده که این رشد حدود 200درصد بود. پیش‌بینی شده که در سال‌جاری میزان فروش این مجموعه به حدود 900 میلیارد تومان برسد که حاکی از رشد بسیار خوبی برای این شرکت در حدود یک سال و نیم اخیر است. سود شرکت روزدارو نیز در سال 1401 نسبت به سال 1400 به 15 برابر افزایش یافته و رشد بسیار خوبی در این حوزه رقم خورده است. همچنین میزان تولید دارو در این شرکت افزایش یافته است.
طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای
در سال 1402 در حوزه ارتقای پروژه‌‌‌های جی‌ام‌پی (جی‌ام‌پی شامل اصول عملیات تولید جهت اطمینان از کیفیت و سلامت محصولات از جمله فرآورده‌‌‌های دارویی تنظیم شده‌‌‌اند)، به‌روزرسانی سایت شماره یک شرکت روزدارو تعریف شده است. همچنین برای راه‌‌‌اندازی خط تولید سوسپانسیون خشک برنامهریزی شده است.
